Nederlanders ongedeerd gebleven

Aantal slachtoffers in
Colombia loopt op

Zevenhonderd ontzielde lichamen zijn reeds geborgen in de verpletterde steden Armenia en Pereira. De zware aardbeving, een van de meest dodelijke aller tijden in het Zuid-Amerikaanse land, trof 21 steden en dorpen in vijf provincies. Het vernietigingsvermogen van de beving was volgens seismologen uitzonderlijk groot omdat het epicentrum zich slechts een kleine 30 kilometer onder de oppervlakte van de aarde bevond. De aardbeving had een kracht van 6 op de schaal van Richter.

Kortsluitingen in het elektriciteitsnet en gas dat kon ontsnappen uit gebroken leidingen zorgden in de uren volgend op de ramp voor grote branden in Armenia en Pereira. In eerstgenoemde stad was bovendien de centrale kazerne van de brandweer ingestort. „Onze pompwagens en al het materieel liggen onder het puin. Twaalf brandweerlieden kwamen om het leven. We staan machteloos tegenover de vlammenzee”, zo verklaarde de ontredderde brandweercommandant Ciro Antonio Guiza, wiens 33 overgebleven blussers werkeloos moesten toezien hoe de vlammen grote delen van Armenia's stadscentrum consumeerden.

Ook de gevangenis van Armenia ligt in gruzelementen. Ongeveer negentig gedetineerden konden ontsnappen over een omgevallen muur. De politie kon dertien voortvluchtigen op het nippertje weer in de kraag vatten.

Vrijwilligers
Volgens gouverneur Henry Gómez van de zwaar getroffen provincie Risaralda zal het nog dagen duren vooraleer het werkelijke dodental bekend is. De regionale bestuurder zei dat de speurtocht naar overlevenden die nog bekneld kunnen zitten tussen het puin, tergend langzaam verloopt vanwege een tekort aan reddingswerkers. Hulpploegen van Colombia's Nationale Solidariteitsnetwerk, een overheidsinstantie die bij natuurrampen en andere calamiteiten een coördinerende functie vervult, kunnen het gebied alleen met grote moeite en na veel omwegen bereiken.

De meeste verbindingswegen naar de getroffen Caucavallei zijn door verschoven bergwanden onbegaanbaar. Ook bruggen en tunnels zijn vernield. Inmiddels zijn de luchthavens van beide steden weer open voor noodvluchten. Op het vliegveld van Pereira, een stad van ruim een half miljoen inwoners, is de verkeerstoren in duigen gevallen, terwijl in Armenia de start- en landingsbaan averij opliep.

Maar de luchtmacht van Colombia beschikt over onvoldoende transportvliegtuigen om zowel medicamenten en voedsel als artsen en reddingswerkers naar het rampgebied te vervoeren. Wel slaagde de luchtmacht er gisteren in om een groep gewonden naar de hoofdstad Bogotá over te brengen voor spoedbehandelingen. Plaatselijke ziekenhuizen kunnen de toestroom amper aan. Honderden mensen met fracturen en diepe snijwonden wachten in Pereira en Armenia al sinds maandagavond tevergeefs op hulp.

Gemeentesecretaris Henry González van Armenia heeft enkele duizenden vrijwilligers, meest dakloze burgers en vrijgelaten gevangenen, gemobiliseerd in geïmproviseerde hulpbrigades, die voorzichtig het puin verwijderen in de hoop overlevende te vinden. Het gebruik van bulldozers en kraanwagens is niet mogelijk vanwege het instortingsgevaar. Ruimtes onder het puin waarin zich mogelijk nog overlevenden bevinden zouden kunnen bezwijken. Uit Japan en Mexico zijn speciale opsporingsteams met honden en gevoelige microfoons naar Colombia onderweg om te helpen bij de speurtocht.

Koffie
De Colombiaanse autoriteiten hebben inmiddels de internationale gemeenschap om hulp gevraagd. Er bestaan tekorten aan onder meer medicamenten, lang houdbaar voedsel en waterzuiveringssystemen. In vrijwel alle steden van de Caucavallei is zowel het waterleidingnet als het elektriciteitsnet verwoest. Ruim een miljoen mensen zitten zonder basisvoorzieningen. Volgens plaatselijke artsen is het uitbreken van ziektes als cholera en knekelkoorts nog slechts een kwestie van tijd.

De Caucavallei is een van Colombia's meest welvarende streken. Een groot deel van 's lands koffieoogst komt uit het gebied. De uitvoer van koffie is een van Colombia's belangrijkste bronnen van deviezeninkomsten. Hoewel de aanplant weinig schade opliep zijn de meeste sorteer- en verpakkingsinstallaties vernield, wat de uitvoer kan belemmeren. Minister Juan Restrepo van financiën verklaarde eerdere besparingen op de overheidsuitgaven te zullen herzien en beloofde onmiddellijk geld te zullen vrijmaken voor de wederopbouw van de gehavende provincies. De bewindsman zei evenwel voorrang te willen geven aan het herstel van de infrastructuur, opdat de voor het land lucratieve koffie-export zo min mogelijk nadeel ondervindt van de natuurramp.

Volgens een eerste berekening van het ministerie van binnenlandse zaken raakten ongeveer vijfduizend mensen dakloos. Er zijn zeker drieduizend gewonden. De meeste slachtoffers vielen in de bergstad Armenia, waar complete wijken van de kaart zijn gevaagd. Armenia's historische centrum is volledig vernield. Bijna dertig grote gebouwen, waaronder appartementencomplexen en kolossale kantoorpanden, zijn als kaartenhuizen ingestort. Minister Mario Eastman schatte de totale materiële schade op tenminste 3 miljard dollar, terwijl gouverneur Henry Gómez voorspelde dat de wederopbouw minstens 15 jaar in beslag zal nemen.

President Andrés Pastrana maakte gisteren een inspectiereis door het rampgebied en vroeg de elders in het land actieve guerrillabewegingen een wapenstilstand in acht te nemen, zodat de hulpverlening geen hinder heeft van politieke twisten en strijd. Het staatshoofd gelastte een reis naar Europa af in verband met de ramp.

De tien Nederlanders die zich in het door de aardbeving getroffen gebied in Colombia bevinden, zijn allen ongedeerd. Aanvankelijk dacht het ministerie van Buitenlandse Zaken dat zich in het gebied vier à vijf Nederlanders bevonden, maar uit onderzoek bleek het om tien te gaan: één toerist en negen mensen die zich er hebben gevestigd.

De ambassade in Bogotá heeft inmiddels 100.000 gulden van het ministerie van Ontwikkelingshulp beschikbaar gesteld aan het Colombiaanse Rode Kruis voor leniging van de eerste noden. Daarnaast wordt uitgezocht of er meer hulp nodig is en via welke kanalen die het beste verspreid kan worden.