Geweld in Gaza na
uitlatingen Sharon

JERUZALEM – Aankomend Israëlisch premier Ariel Sharon heeft donderdagavond gezegd dat Israël en de VS hun relatie minder moeten laten beïnvloeden door de Palestijnse kwestie. In een reactie daarop hebben Palestijnen donderdagavond en ook gisteren de hele dag met mortiergranaten geschoten op twee Joodse nederzettingen in het noorden van de Gazastrook en bomaanslagen gepleegd op Israëlische legerpatrouilles in het zuidelijk deel, waarbij één soldaat lichtgewond raakte. Bij de beschietingen vielen geen gewonden. Het Israëlische leger zette vervolgens de noord-zuidwegen in de Gazastrook af om de Palestijnen in hun bewegingsvrijheid te beperken.

Fatmah Alian Jaber (42) zei dat zij haar zwangere dochter in een ziekenhuis in Gaza had bezocht en door de Israëlische blokkades niet meer naar haar vluchtelingenkamp terug kon. Met anderen probeerde zij te voet langs de militairen te komen, maar die hadden daarop het vuur geopend. Ze zei dat de handelwijze van Israël bij de Palestijnen de hoop op vrede heeft gedood. „We hebben niets te verliezen omdat we alles al kwijt zijn geraakt”, zei zij.

Joodse kolonisten riepen om nog veel harder optreden van het leger. „Dit is een oorlog en in een oorlog zijn er geen grenzen”, zei kolonistenleider Avi Farhan voor de radio.

De Palestijnse Fatah-organisatie heeft gisteren een pamflet rondgedeeld waarin gewapende Palestijnen worden opgeroepen niet op Israëlische legerposten en nederzettingen te schieten vanuit bevolkingscentra, omdat Israël erop antwoordt met zware beschietingen. Dinsdag heeft zo'n beschieting op het dorp Beit Jalla, van waaruit regelmatig wordt geschoten op de Joodse wijk Gilo, het leven gekost aan een 18-jarige Palestijn. Gisteren kwam op de Westoever een 21-jarige Palestijn om toen hij tijdens een treffen met Israëlische militairen een kogel in de borst kreeg. In de Gazastrook raakte een 19-jarige Palestijn zwaargewond bij een schietincident.

Concessies
Sharon deed zijn uitlatingen op de Conferentie van Voorzitters van Belangrijke Amerikaanse Joodse Organisaties. Met het oog op de ontmoeting die hij morgen zal hebben met de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Colin Powell, zei hij dat te grote nadruk op de problemen tussen Israël en de Palestijnen Israëls betrekkingen met de VS schade heeft berokkend. „We moeten ons concentreren op de gewone zaken”, zei hij, en noemde als voorbeeld een gezamenlijke strijd tegen terrorisme.

Wat de Palestijnen betreft liet Sharon duidelijk blijken dat de zij van hem geen concessies te verwachten hebben. Vertrekkend premier Ehud Barak was bereid de Palestijnen delen van Jeruzalem in handen te geven, maar Sharon riep de Joodse leiders in zijn gehoor op „uw stem te verheffen en elke noodzakelijke stap te zetten om ervoor te zorgen dat Jeruzalem voor eeuwig verenigd zal zijn onder Israëlische soevereiniteit.”

Sharon zei dat hij niet met de Palestijnen zou onderhandelen zolang het geweld voortduurt. De op de conferentie vertegenwoordigde Joodse groepen reageerden verschillend. Jerry Goodman van de National Committee for Labor Israel uit New York vond het geen wijs beleid. „Je wordt dan de gevangene van een handjevol mensen met wapens.” Maar Morton Klein van de Zionist Organization of America was het helemaal met Sharon eens. Het geweld heeft ervoor gezorgd, zei hij, dat de Palestijnse leider Arafat niet langer wordt gezien als een partner voor vrede. „Voor het eerst wordt algemeen erkend dat Arafats doel niet vrede is, maar het ondermijnen van de staat Israël.”

Voordat hij zijn eigen beleid kan gaan uitvoeren moet Sharon eerst nog een coalitieregering zien te vormen. De onderhandelingen met Baraks Arbeiderspartij over een grote coalitie verlopen chaotisch. Nadat Barak dinsdag alsnog was teruggetreden als kandidaat-minister van Defensie maakte Shimon Peres, door Sharon benaderd voor Buitenlandse Zaken, bekend dat de Likud-leider de post van defensie nu aan hem had aangeboden.

Peres zei echter de voorkeur te geven aan Buitenlandse Zaken. Inmiddels heeft de Arbeiderspartij besloten in plaats van het ministerie van Defensie dat van Financiën op te eisen, daarmee de woede wekkend van onderminister van Defensie Ephraim Sneh, die hoopt tot minister te worden bevorderd. Overigens staat nog niet vast dat de Arbeiderspartij zitting neemt in een brede coalitie. Daarover moet de sterk verdeelde partij maandag een besluit nemen.