Binnenland

Zie ook: De nasleep van de Bijlmerramp

Commissie wil rampenplan rond luchthavens

„Onderzoek lading
El Al-toestel te laat”

Van onze binnenlandredactie
DEN HAAG – Het onderzoek naar de lading van het El Al-toestel dat op 4 oktober 1992 in de Bijlmer neerstortte, is te laat begonnen. De Rijksluchtvaartdienst (RLD) en het Bureau Vooronderzoek Ongevallen en Incidenten (BVOI) hebben nagelaten juist op de rampdag en de weken daarna een gedetailleerd beeld te krijgen van de lading. Hierdoor ontbreekt informatie over circa 34 ton van de vracht. Voorzover te achterhalen is, bevatte deze lading geen gevaarlijke stoffen.

Die conclusie maakte de commissie-Hoekstra gisteren openbaar. In opdracht van minister Jorritsma van verkeer en waterstaat onderzocht zij hoe het verzamelen van informatie over de lading van de El Al-Boeing is verlopen en hoe de verantwoordelijke instanties daarbij hebben samengewerkt. De commissie stelt dat instanties als RLD en BVOI te weinig eigen initiatief hebben getoond. Ze reageerden pas na politieke en maatschappelijke druk en werkten bovendien te veel langs elkaar heen.

Als de aanbieders van vracht (expediteurs) meteen na de ramp waren benaderd, was exact duidelijk geworden wat het toestel allemaal vervoerde. Er is te laat geprobeerd de vrachtbrieven boven tafel te krijgen. Als verzachtende omstandigheid geldt volgens de commissie wel dat het bij een ramp als in de Bijlmer logisch is dat de aandacht in eerste instantie was gericht op het redden en bergen van slachtoffers en op het achterhalen van de oorzaak. In de toekomst moeten alle betrokken instanties meteen na een vliegtuigongeluk beginnen met het verzamelen van informatie over de vracht.

Nut
Volgens de commissie hebben ook de verantwoordelijke departementen een steek laten vallen. Vooral de coördinatie is problematisch verlopen. Die had niet vanuit één punt plaats. Daarom moet er een rampenbestrijdingsplan komen voor incidenten vlak bij luchthavens, zeker gezien de groei van het vliegverkeer en de daaraan klevende risico's.

De commissie-Hoekstra verklaarde aan het nut van een eventueel parlementair onderzoek te twijfelen. De grote fracties in de Tweede Kamer denken daar anders over. PvdA-kamerlid Van Gijzel blijft erbij dat er een onderzoek moet komen om volledige duidelijkheid te krijgen over de Bijlmerramp. Van Gijzel is lid van de werkgroep die onderzoekt of er een parlementair onderzoek of een parlementaire enquête moet komen.

CDA-woordvoerder Meijer, tevens voorzitter van de werkgroep, vindt het nog te vroeg voor verdere parlementaire stappen. Hij wil wachten op de beantwoording van kamervragen en het nog lopende rijksrechercheonderzoek. Minister Jorritsma wil pas reageren als ze het rapport heeft ingezien. Wel steunt ze nu al de aanbevelingen om tot een betere afstemming bij rampen te komen.

Bewoners sceptisch
Bewonersorganisaties reageren sceptisch op de uitkomsten van het onderzoek. De conclusie dat het onderzoek naar de lading van de El Al-Boeing te laat is begonnen, komt voor geen van hen als een verrassing. „We hebben gelijk gekregen”, zegt advocaat mr. B. van der Goen, die tientallen slachtoffers van de Bijlmerramp vertegenwoordigt. Van der Goen heeft zijn hoop gevestigd op een parlementaire enquête. Wordt die niet gehouden, dan overweegt hij juridische stappen.