Bumper aan bumper

„Inderdaad, je moet goed bekend zijn met de situatie ter plekke, wil je de informatie die op de DRIP's staat vertrouwen en de eventuele aanwijzingen zonder meer opvolgen. Maar in de normale spits is 90 procent van de weggebruikers bekend met het weggedeelte waarop zij rijden, weten we uit ervaring”, zegt ir. H. J. Kwakernaat van de stafafdeling beheer infrastructuur van de directie Zuid-Holland van Rijkswaterstaat.

Kwakernaat is projectleider van de proef met DRIP's op de ring van Rotterdam waarop zeven van die grote informatiepanelen staan (A20-noord, A13-noord, A4-west, A16-oost, A15/A16-zuid en A29-zuid). Ook de Amsterdamse en de Utrechtse ring zijn ermee uitgerust. Volgens planning moeten er tegen het jaar 2002 ongeveer 140 DRIP's verdeeld over het land zijn geplaatst.

Voor de Rotterdamse ring geldt dat er zo min mogelijk dwingend wordt gestuurd, en zo veel mogelijk vrijblijvend geïnformeerd. „Het principe is dat we informeren tot het einde van de ring”. Wie vanuit noordwestelijke richting via de A20 aan komt rijden, wordt in principe 'ge-DRIPt' tot de zuidoostelijke 'hoek' van de ring.

Volautomatisch
Alleen bij calamiteiten wordt er dringend geadviseerd een andere route te kiezen, voor de rest moet de automobilist het zelf uitmaken. Bij gekantelde vrachtauto's op een doorgaande route grijpt de verkeerscentrale bij de Beneluxtunnel de regie, voor het overige reageren de informatiepanelen volautomatisch op de verkeersintensiteit en de snelheid die de lussen in de weg meten en aan de DRIP's doorgeven.

Op dit moment worden nog filekilometers doorgegeven, maar op de A13 tussen Delft en Rotterdam loopt op dit moment een proef met een andere manier van informeren: niet in filekilometers maar in reistijd. „Op dat gedeelte valt niets te kiezen. Je staat gewoon in de rij. Hier gaat het dus puur om het informeren van de weggebruiker”, zegt Kwakernaat. Loopt de reistijd op tot meer dan 40 minuten, dan gaat de DRIP automatisch over op filekilometers.

Ongeveer 85 procent van de automobilisten zegt het gebaar van Rijkswaterstaat te waarderen. „Voor ons was van groot belang dat we het omzetten van rijsnelheid in reistijd goed zouden kunnen berekenen. Want als je foute informatie doorgeeft, verspeel je het vertrouwen van de weggebruiker voor lange tijd”.

Keuzes
Na de proef op de A13 is dit jaar de A12 bij Gouda aan de beurt. „Met info tot de ring Rotterdam en tot Den Haag. In eerste instantie pakken we toch de plaatsen waar mensen keuzes kunnen maken”. Kwakernaat beaamt de stelling dat te veel informatie op een DRIP de weggebruiker in verwarring kan brengen. „Meer dan drie tekstregels bieden we niet aan”.

Dat de DRIP's bijdragen aan de beheersing van de files staat voor Kwakernaat vast. De resultaten in het evaluatieonderzoek voor de noordkant van de ring Rotterdam zijn voorzichtig getoonzet, maar onmiskenbaar positief.

Metingen voorafgaand aan plaatsing, direct na plaatsing en langere tijd nadat de DRIP's er stonden, geven aan dat de hoeveelheid files met 10 tot 15 procent is afgenomen. Toeritdosering en incident-management (het snel opruimen van de brokken na een ongeluk) droegen ook hun steentje bij, maar de DRIP's hebben duidelijk hun nut. Vooral in de avondspits nam de lengte van de gemeten file af: van 7 naar 5 kilometer.

Respons
De respons op de DRIP-informatie houdt, voorzover kan worden vastgesteld, gelijke tred met het aantal verschilkilometers dat het paneel toont. De respons onder ongewone omstandigheden, bij alarmmeldingen, bleek heel groot.

De directe verkeersbaten voor de drie DRIP's op de noordkant van de ring Rotterdam wordt becijferd op 300.000 gulden per jaar, inclusief extra brandstofkosten en kosten voor omrijden. De indirecte verkeersbaten becijferde Kwakernaat en de zijnen op ten minste 2 miljoen en een meest waarschijnlijke schatting van 4,5 miljoen gulden per jaar; een raming die is gebaseerd op de bespaarde voertuigverliesuren op de ring.

Dit is het eerste deel in een serie over filebestrijding.