Doorzichtig

Staatssecretaris Tommel vindt dat de leden van D66 de afgelopen weken „op een uiterst vrije wijze” zijn omgegaan met de vaststelling van de D66-kandidatenlijst voor de Tweede-Kamerverkiezingen. Daarmee komt Tommel op een uiterst doorzichtige wijze op voor zijn welbegrepen eigenbelang.

Bekend is immers dat de staatssecretaris van volkshuisvesting binnen zijn partij het onderspit moest delven, toen de leden van D66 de kans kregen in een schriftelijke stemming te bepalen hoe de kandidatenlijst voor de Tweede-Kamerverkiezingen eruit moet zien. Zij zetten Tommel op een achttiende en dus onverkiesbare plaats. Deze trok zich na het vernemen van die positie onmiddellijk terug. Een respectabel besluit.

Minder respectabel is dat de volbloed D66'er meteen gaat katten op het interne kiessysteem van zijn partij. „In theorie is het het mooiste systeem wat er is”, aldus de staatssecretaris die in 1994 nog vierde op de lijst stond. „We moeten echter voorkomen dat leden oppervlakkig, op grond van krantenartikeltjes tot een oordeel komen”. Dat dit nu juist de gevolgen zijn van consequent doorgevoerd democratisch denken, laat Tommel gemakshalve buiten beschouwing.

Nog doorzichtiger?

De gevolgen van een verregaande interne democratie laten zich ook goed illustreren met de lotgevallen van ene ir. P. K. (Pieter) ter Veer. Voor eind 1997 was deze democratische landbouwwoordvoerder bij het grote publiek amper bekend. Hoewel al jarenlang in de Kamer aanwezig, reikte zijn roem niet veel verder dan De Boerderij en het Agrarisch Dagblad.

Tot de weken van het grote varkensdebat aanbraken. De naam van Ter Veer was opeens op veler lippen. Het was immers door zijn halsstarrig vasthouden aan het oorspronkelijke, rigoureuze plan van minister Van Aartsen, dat een compromis-oplossing buiten bereik bleef en een kabinetscrisis dreigde.

De gevolgen van deze verse roem bleven niet uit. Stopte een adviescommissie van zijn partij Ter Veer nog in “categorie IV”, dat wil zeggen de groep kamerleden die het eigenlijk wel kon schudden, de gewone partijleden plaatsten hun held op een bijzonder hoge, zevende plaats. Het is fair ervan uit te gaan dat dit niet bij voorbaat de opzet is geweest van Ter Veer. VVD-kamerlid Blauw denkt daar anders over. Toen hem vorig jaar gevraagd werd of hij begreep waarom zijn D66-collega zich in het varkensdebat zo vreemd gedroeg, antwoordde de liberaal, betekenisvol en fijntjes glimlachend: „Tsjááá, categorie IV, hè?”