Geplaatst:19 jan 2009 14:18 - Gewijzigd: 19 jan 2009 14:18

COLUMN MAX: Rustgevend

Wintertijd, spruitentijd. Er was een tijd dat ik griezelde van deze kabouterkool, maar die ligt ver achter me.

Vroeger smaakten spruiten veel meer naar spruiten dan tegenwoordig, is m’n ervaring en de literatuur geeft me gelijk. Ze smaken weliswaar nog steeds naar spruiten, maar toch is de smaak beduidend minder spruitig dan voorheen.

Of spruiten actueel zijn?

Ik dacht het wel. Tik in bij Google en je hebt zo 82.600 treffers. Spruiten saai? Zeker niet: er valt veel leuks over te lezen. Spruiten oud? Sinds 1821, dus niet helemaal piep, maar er zijn oudere groentesoorten te bedenken. ”Choux de Bruxelles” luidt de oorspronkelijke naam. Dat komt doordat ze voor het eerst rond Brussel werden geteeld. Klinkt wel chic trouwens: „Wat heb je vanavond gegeten?” „Oh, heerlijke choux de Bruxelles uit de oven.” Of noem ze vooraf zo, misschien dat de kinderen erin trappen.

Gezond dat ze zijn! Vitamine C zit er veel in én glucosinolaten. Moeilijk woord, maar het betekent dat het eten van spruiten kanker tegengaat. Net als broccoli trouwens (808.000 pagina’s, dus da’s helemáál hip).

Maar dat terzijde. Waar het me nu om gaat is het heilzame effect dat spruiten hebben al vóór ze de pan of je slokdarm hebben bereikt.

Als mijn vrouw zegt: „Ah nee, geen spruiten, da’s zo’n gedoe” nadat ze me heeft gevraagd wat we morgen of overmorgen zullen eten, is dat voornamelijk voor de vorm. Want ze weet allang dat ik ze zal schoonmaken.

Da’s namelijk een liefhebberij van me. Zodra er een netje in de kelderkast ligt, sta ik in de aanslag. Spruiten op schoot, pan onder handbereik, mesje in de aanslag.Buitenste blaadjes eraf, kontje -heeft een spruit een kontje?- eraf en met het mesje een kruisje maken in het stevige onderstuk: dan zijn ze eerder gaar.Spruit na spruit, kruisje na kruisje, er kunnen me niet genoeg spruiten in een zak of netje zitten. Wat dat betreft jammer dat ons gezin tegenwoordig zo klein is. Om een bord aan de weg te zetten met ”Hier maakt men gratis spruiten schoon” is ook zowat.

Spruiten strippen is rustgevend. Dat is het woord dat erbij past. Een ongecompliceerd moment van rust en reflectie. Je kunt erbij nadenken, gezellig kouten, een aria van Bach beluisteren of je hoofd gewoon even helemaal leegmaken. Natuurlijk: bonen afhalen, snijbonen door een molentje draaien, aardappels of stoofperen schillen, al die werkjes hebben een gezond effect op je psyche.

Waarom bij mij de spruiten zo favoriet zijn, kan ik niet helder beredeneren en waarom zou ik dat willen.

Groenten eten uit pot, blik of diepvries: het kan allemaal. Panklare zakken uitstorten in de pan, het mag best een keer, maar laten we ons nooit de geneugten van het spruiten schoonmaken of bonen punten laten ontnemen. Dat alles in het kader van de geestelijke volksgezondheid. Een volk dat letterlijk z’n eigen boontjes dopt, heeft toekomst, om het maar eens lichtelijk gezwollen te formuleren.

Ik zie in gedachten een enkeling fronsen: die man is niet helemaal goed snik, waar heeft-ie het over?

Probeer het een keer en desnoods nog een keer. Zet een mooi muziekje op, neem de zak op schoot. Buitenste blaadjes eraf, kontje inkorten en er stuitert alweer zo’n mooi glanzend spruitje in de pan. Je voelt de rust zo naar binnen zakken.

MAX