Spel als leermiddel over rampen
Japanse overheid bereidt jongeren met oud verhaal voor op zware aardbevingen
Wat moet je doen bij een aardbeving of tsunami? In Nederland is dat niet zo’n vraag, maar in een land als Japan, waar zich elke dag een grote aardbeving kan voordoen, des te meer. Jongeren leren er aan de hand van een spel wat ze moeten doen bij een tsunami. „Ik hoop dat ik nooit meer een ramp zal meemaken, maar ik weet nu dat ik altijd voorbereid moet zijn voor het geval er iets gebeurt.”
Deze uitspraak van een 17-jarig meisje is te lezen in het museum over de laatste grote aardbeving in de Japanse stad Kobe. Deze beving kostte in 1995 aan meer dan 6300 mensen het leven. Grote gebouwen stortten als plumpuddingen in elkaar.
In Japan houdt iedereen altijd en overal rekening met de komst van nog zo’n aardbeving. Bij de liften hangen bordjes met de tekst ”In geval van brand of aardbeving geen lift gebruiken. Neem de trap”. Elke dag vindt er wel ergens in Japan een lichte aardschok plaats. Meestal is daar niet veel van te merken. Er kan echter altijd een zwaardere schok tussen zitten.
Op allerlei manieren probeert de Japanse overheid de bevolking voor te bereiden op een mogelijke ramp. Een goede voorlichting, te beginnen bij de scholen, kan veel mensen het leven redden.
Poppenspel
Zo is er voor de jongere kinderen een poppenspel geschreven om op scholen duidelijk te maken wat er gedaan moet worden in het geval van een tsunami. Het spel is gebaseerd op een populair Japans verhaal over een dorpsoudste die in de negentiende eeuw de hele bevolking redde van een tsunami door zijn eigen rijstvelden in brand te steken. De geschiedenis is ook te lezen in veel schoolboeken.
Poppenspel.
Volgens het verhaal was dorpsoudste Hamaguchi Gohei op 17 juni 1896 bij zijn huis op een heuvel boven het dorp, toen hij de voortekenen van een tsunami zag. De hele bevolking bereidde zich in het dorp aan de kust voor op een oogstfeest, maar Hamaguchi was nog even boven gebleven. Toen de zee zich buitengewoon ver terugtrok, snelden alle inwoners naar het strand om het vreemde verschijnsel te bekijken. Er waren stukken rots in de zee te zien, die anders onder water lagen. De mensen waren zich er totaal niet van bewust dat dit terugtrekken van de zee een voorteken voor een tsunami kon zijn.
Gohei herinnerde zich echter een verhaal van zijn grootouders over een vorige tsunami, zodat hij wist dat de bevolking in groot gevaar was. Wat nu te doen? Naar beneden rennen en de priesters van de tempel waarschuwen zodat zij de klokken konden luiden? Dat zou te veel tijd in beslag nemen, waardoor veel mensen alsnog zouden omkomen. Hij snelde zijn huis binnen, pakte een fakkel en stak alle balen rijst in brand die voor zijn huis stonden te wachten op de oogst. De brand zou de mensen naar boven lokken, verwachtte hij.
Al snel kwamen alle mensen inderdaad naar boven gerend om de brand bij de dorpsoudste te helpen blussen. Toen ze merkten dat hij de brand zelf aangestoken had en iedereen verbood het vuur te blussen, dachten ze dat hij gek geworden was. Na een paar minuten wees Gohei echter naar de zee en zei: „Daarom heb ik alles in brand gestoken, zodat jullie naar boven zouden komen.” De mensen keken om en zagen dat er een enorme golf kwam aangerold, waardoor het dorp totaal verwoest werd. De dorpelingen hadden hun leven te danken aan het optreden van Gohei.
Tsunami-gevaar
Dit verhaal maakt duidelijk dat het belangrijk is de voortekenen van een ramp te herkennen en in het geval van een acute dreiging naar een hoger gelegen plaats te rennen. De makers van het poppenspel zijn bezig de tekst in het Indonesisch en het Engels te vertalen, zodat het spel ook opgevoerd kan worden in andere landen waar tsunami-gevaar dreigt. „Een verhaal onthoudt gemakkelijker dan losse feiten”, zegt Kayoko Sakai, verantwoordelijk voor het maken van het spel.
Vanuit eenzelfde gedachte hebben de Verenigde Naties een spel gemaakt waarbij jongeren op speelse wijze allerlei feiten over rampen kunnen leren. Zo kan de speler op een vakje komen waarop hij met een watervloed te maken krijgt. „Tijdens de vloed moet je alleen water uit een fles of mineraalwater drinken. Sla een beurt over om op zoek te gaan naar schoon drinkwater.”
De spelers mogen nog een keer gooien wanneer ze een vraag als „Wanneer begint en eindigt het orkaanseizoen in de Atlantische Oceaan?” goed beantwoorden. Het juiste antwoord: Het seizoen begint op 1 juni en eindigt op 30 november.
Er zijn nog geen reacties geplaatst.