Mestoverschot berekend met verouderde cijfers

Een opmerkelijke ontdekking van de Wageningse student Steijn Broekhuis: Nederlandse melkkoeien stoten op papier meer fosfaat uit dan hun Belgische soortgenoten. Het verschil is zo groot, dat het Nederlandse mestprobleem in één klap zou zijn opgelost als hier de Belgische cijfers mogen worden gehanteerd. Dat denkt althans CDA-Europarlementariër Annie Schreijer-Pierik, bij wie Broekhuis een traineeship volgt. Zij heeft donderdag vragen over de kwestie gesteld aan de Europese Commissie.

Broekhuis legde de wettelijke cijfers die de twee landen hanteren (in ambtenarentaal: excretieforfaits) naast elkaar. Hij haalde die van de websites van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland –onderdeel van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV)– en de Vlaamse evenknie, de Vlaamse Landmaatschappij. De verschillen zijn fors: een koe met een melkproductie van 8000 kilo per jaar stoot volgens de Nederlandse norm 40,6 kilo fosfaat uit maar volgens de Belgische norm 36 kilo, een verschil van bijna 13 procent. Bij een lagere melkgift is het verschil nog groter.

Rekenkundig

Volgens Broekhuis is het verschil puur rekenkundig. Hij kan het niet verklaren. „Dit heeft in ieder geval niets te maken met de manier waarop de koeien gehouden worden: die is vergelijkbaar”, zegt de boerenzoon uit Twente desgevraagd.

Schreijer-Pierik wil dat Brussel actie onderneemt om te zorgen voor een „gelijk speelveld” voor Nederlandse en Belgische boeren. Ook wil ze weten of Nederland dezelfde normen mag hanteren als België. In dat geval zou de Nederlandse mestproductie, die berekend wordt in kilo’s fosfaat, „mogelijk al ver onder het met Brussel afgesproken plafond uitkomen”, aldus het Europarlementslid.

Om de mestproductie te verminderen, heeft Nederland in 2018 zogeheten fosfaatrechten ingevoerd. Die legt de melkveestapel aan banden. Basis voor de verstrekte rechten was de omvang van de veestapel in de zomer van 2015, minus een korting. De meeste Nederlandse melkveehouders hebben een aantal koeien naar het slachthuis moeten afvoeren. Enkele honderden boeren, die in of na 2015 bijvoorbeeld hadden geïnvesteerd in de bouw van een nieuwe stal, moesten zo sterk inkrimpen, dat de toekomst van hun bedrijf op het spel staat.

Schreijer-Pierik spreekt van leed aan de keukentafel. „Het kan toch niet zo zijn dat Nederlandse melkveehouders die door het fosfaatrechtenstelsel niet meer aan hun financiële verplichtingen kunnen voldoen, in ons buurland geen probleem zouden hebben gehad. Dit is meten met twee maten.”

Een woordvoerster van LNV zegt in een reactie dat de excretieforfaits wetenschappelijk zijn onderbouwd. Ze zijn vier jaar geleden voor het laatst geactualiseerd.

Lager

In de Tweede Kamer is diverse keren aangedrongen op herziening van de forfaits. „De verwachting is dat de excretie dan lager zal zijn”, zegt de woordvoerster. Als de forfaits worden verlaagd, zijn per koe minder fosfaatrechten nodig en zullen boeren hun veestapel kunnen uitbreiden. Het ministerie vreest dat het met Brussel afgesproken fosfaatplafond dan weer overschreden zal worden. Om dat te voorkomen zou minister Schouten alle boeren weer op hun rechten moeten korten, en dat wil zij niet. „Daarom worden de forfaits voorlopig niet geactualiseerd”, aldus de woordvoerster.

Mestoverschot berekend met verouderde cijfers

Economie

RD.nl in uw mailbox?