Waarom een Syrische christen zo anders is

Grote kans dat dit fors is toegenomen. Dat is mooi: christenen in het Westen steunen hun broeders en zusters in landen als Irak en Syrië meer dan voorheen.

Dan is het nu tijd voor stap twee. Dat er daar nog altijd christenen leven, weten we nu. Maar weten we ook waarom ze zo anders zijn dan ‘wij’? Waarom begrijpen wij hen in politiek opzicht vaak niet?

Neem de aanval van de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Frankrijk op Syrië. Die aanval wordt door veel westerlingen toegejuicht, omdat Assad hoogstwaarschijnlijk gifgasaanvallen heeft uitgevoerd. Zo’n „beest” (aldus president Trump) laat je immers niet zijn gang gaan.

De situatie is dus zo dat veel christenen in het Westen hun geloofsgenoten in het Midden-Oosten meer dan ooit steunen en dat diezelfde westerse christenen óók de aanvallen op Syrië steunen.

Dat is voor veel christenen in het Midden-Oosten een onmogelijke combinatie. En dan heb ik het over Syrisch-orthodoxe christenen, over Grieks-orthodoxe christenen, over protestantse christenen: ze denken er in meerderheid allemaal hetzelfde over. Syrische kerkleiders noemden de westerse aanval op hun land vorige week zelfs een daad van „brute agressie.”

Een protestantse ouderling van orthodoxe snit uit Damascus vertelde me dat hij er niets van gelooft dat Assad werkelijk een aanval met gifgas heeft gedaan. Hij ziet heel andere belangen: het Westen wil niet dat Assad de oorlog wint, want dan hebben Amerika c.s. geen reden meer om in Syrië te blijven. En dan gaan het Syrische gas en de Syrische olie aan hun neus voorbij.

Wat is waarheid? Als u het mij vraagt is het wel degelijk alleszins waarschijnlijk dat Assad die gifaanval heeft gepleegd. Hij denkt er zijn overwinning mee te versnellen. Maar tegelijk snap ik de Syrische christenen ook die kritisch zijn op Amerika, Engeland en Frankrijk. Het Westen heeft simpelweg te veel boter op het hoofd.

Weet u nog, in 2003? Die aanval op Irak, waarbij Saddam Hussein werd verdreven? Die werd gestart omdat Saddam massavernietigingswapens had. Hij had ze écht. We mochten het bewijs weliswaar niet zien van onze westerse leiders, maar we konden er serieus van op aan.

Maar er is nooit een spoor van gevonden. Hoge Amerikaanse politici en militairen hebben later erkend dat de inval om Iraakse olie te doen was. Intussen is Irak nooit meer hersteld van de chaos die na het tijdperk-Saddam ontstond. Dat ligt niet alleen en vermoedelijk zelfs niet primair aan het Westen, maar dat verandert niks aan de feiten. En zo’n feit is dat de positie van christenen in Irak vóór het verdrijven van Saddam simpelweg veel beter was dan nu. Kortom, nogmaals: ik begrijp de Syrische christenen heel goed. Ze zien buurland Irak terecht als angstaanjagend voorbeeld.

Dus dáárom zijn deze christenen in politiek opzicht zo anders dan ‘wij’. In tegenstelling tot ons moeten zij nog decennialang de gevolgen dragen van beslissingen die mede op westerse tekentafels worden genomen. Ja, dan zou ik van de weeromstuit waarschijnlijk ook een dictator gaan verdedigen die weliswaar bloed aan z’n handen heeft, maar die me in elk geval niet zal laten vallen.

Waarom een Syrische christen zo anders is

Buitenland

RD.nl in uw mailbox?