VS intern verdeeld over Turkse inval in Syrië

Wat Donald Trump en zijn Turkse ambtgenoot Recep Tayyip Erdogan afgelopen zondag precies bespraken, blijft vooralsnog in nevelen gehuld. Feit is dat de Turkse president na dat telefoongesprek aankondigde dat zijn land een omvangrijke militaire operatie in Noordoost-Syrië zal beginnen. Inmiddels heeft hij de daad bij het woord gevoegd.

:::inline_article 1:::

Vast staat ook dat Trump opdracht gaf een deel van de Amerikaanse troepen uit de regio terug te trekken. Hij nam zo de belangrijkste belemmering weg voor Erdogan om een enorme strook van Syrië te bezetten en Koerdische milities te verdrijven.

Algemeen werd dat uitgelegd alsof Trump Turkije goedkeuring zou hebben gegeven voor een inval in het buurland. Dat gevoel werd nog versterkt door uitspraken van Trump dat hij klaar is met „eindeloze, zinloze oorlogen.”

Dat kwam hem in eigen land op ongezouten kritiek te staan. Niet in de laatste plaats vanuit zijn Republikeinse partij. Daar klinkt de roep om harde strafmaatregelen tegen Turkije als dat land het offensief in Syrië niet staakt. Vooral het in de steek laten van Koerdische bondgenoten en een dreigende heropleving van Islamitische Staat is veel Amerikaanse Congresleden een doorn in het oog. Ook het Pentagon voelt zich danig gepasseerd. Het ministerie van Defensie heeft zich altijd verzet tegen Turkse bezetting van Syrisch grondgebied.

:::inline_article 2:::

Mede door die binnenlandse kritiek heeft Trump zijn toon ten aanzien van Turkije aanzienlijk gewijzigd. De inval in Syrië noemde hij woensdag „een slecht idee”. Maandag al waarschuwde hij Ankara dat hij de Turkse economie zal vernietigen als Turkije zijn boekje in Syrië te buiten gaat. Minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo beklemtoonde woensdag eveneens dat Washington geen groen licht voor de aanval had gegeven.

Wat ook de reden voor deze tegenstrijdige uitspraken mag zijn, ze roepen in elk geval de vraag op wat de VS nu in dit deel van het Midden-Oosten voor ogen staat.

Het lijkt erop dat Washington het zat is om overal ter wereld als politieman op te treden. Bij elke militaire inzet zal worden afgewogen welke Amerikaanse belangen daarmee worden gediend. Daarover heeft Trump nooit enige twijfel laten bestaan.

:::inline_article 3:::

In dit specifieke geval stellen de VS dat Islamitische Staat in Syrië en Irak is verslagen – en dat daarmee het doel van de Amerikaanse inmenging in die regio is bereikt.

Een van de grote verwijten richting de Verenigde Staten is echter dat zij met de terugtrekking van Amerikaanse troepen hun Koerdische bondgenoten in de strijd tegen IS in de steek laten. De uitspraak van Trump dat de Koerden „ons ook niet in de Tweede Wereldoorlog en in Normandië hebben geholpen”, gooide alleen maar olie op dat vuur.

Oppervlakkig

Dat is echter maar een oppervlakkige analyse. Een veel dieper liggend probleem is dat Washington de ontwikkelingen in Syrië vooral als een Europese aangelegenheid beschouwt.

Een nieuwe vluchtelingenstroom als gevolg van de Turkse militaire operatie zal Europa treffen, en niet de Verenigde Staten. De 12.000 IS-strijders die de Koerden in Noordoost-Syrië in kampen bewaken, zijn voor een groot deel uit Europese landen afkomstig. Als deze jihadisten op vrije voeten komen, vormen zij in de allereerste plaats een Europees veiligheidsprobleem.

Europa heeft het echter in Amerikaanse ogen de afgelopen jaren vooral laten afweten. Weliswaar verleenden Europese landen (lucht)steun in de strijd tegen IS, maar de Amerikanen hebben voor het grootste deel de kastanjes uit het vuur gehaald. Dat is voorbij – en dat plaatst Europa voor een forse uitdaging. De vraag is of het daar een antwoord op heeft.

VS intern verdeeld over Turkse inval in Syrië

Buitenland

RD.nl in uw mailbox?