Verzet tegen Johnsons brexit komt nu vanuit Hogerhuis

Ongelooflijk, wat verkiezingen kunnen doen. Vorig jaar januari leed premier May een historisch verlies met haar brexitdeal. Toen ze later haar plan nog twee keer voorlegde, werd haar verlies wel kleiner, maar winnen deed ze nooit.

Aanvankelijk wilde Boris Johnson, de nieuwe premier, geen verkiezingen. Maar Johnson is nogal flexibel. Met andere woorden: zijn beloften zijn waardeloos.

Johnson nam het risico om wel verkiezingen uit te schrijven. En die gok leverde wat op. De eerste lezing van de brexitdeal vlak voor Kerst was natuurlijk spannend, maar werd een daverende overwinning (358 stemmen voor en 234 tegen).

Deze week heeft de Koningin haar handtekening onder het voorstel gezet, en daarmee is de brexit in wet gegoten. Die mededeling over de koninklijke goedkeuring werd donderdag trouwens tussen neus en lippen door gedaan, voor een vrijwel lege zaal van het parlement.

Vrijdagochtend hebben EU-president Charles Michel en Commissievoorzitter Ursula von der Leyen een verdrag getekend over het Britse vertrek. Dat is voor het eerst in de geschiedenis van de Europese Unie; tot nu toe zijn alleen verdragen getekend voor landen die zich aansloten bij de Unie.

Als volgende week woensdag het Europees Parlement het plan ook goedkeurt, zal het Britse vertrek uit de EU volgende week vrijdag plaatsvinden.

En toch ging niet alles van een leien dakje voor premier Johnson. Het Lagerhuis (de Britse Tweede Kamer) heeft hij inmiddels redelijk in de hand. Het Hogerhuis (de Eerste Kamer) bestaat uit mensen die niet gekozen zijn en zich ook veel minder gebonden voelen aan partijstandpunten. Daarom moest de regering deze week toch een paar keer slikken.

In totaal namen de ‘Lords’ na twee dagen debatteren maar liefst vijf voorstellen aan om het voorstel van de regering te wijzigen. De leden waren het niet eens met onder meer de regeling voor EU-burgers in Groot-Brittannië en de positie van het Europees Hof van Justitie. Bovendien willen ze een recht op gezinshereniging voor vluchtelingen. Dat zij stuk voor stuk gevoelige punten. Al voordat het woord brexit ooit had geklonken, wilden tegenstanders van de EU op deze punten meer vrijheid. En nu dat bijna geregeld leek, gooide het Hogerhuis even roet in het eten? Nooit dus.

In het Britse staatsrecht (dat voornamelijk is gebaseerd op gewoonterecht, niet op een geschreven grondwet) kan het Lagerhuis wijzigingen van het Hogerhuis weer schrappen. De gekozen volksvertegenwoordigers tellen dus het zwaarst. En aldus geschiedde deze week.

De brexitklucht gaat zich daarom niet verplaatsen naar het Hogerhuis. Toch is het voor de regering niet handig om te veel tegenstand van de ‘overkant’ te krijgen. De manier waarop deze week met wijzigingen van de Lords werd omgegaan, doet immers afbreuk aan het gezag van de wetgeving. Omdat de brexit al zo’n splijtzwam is, komt het slecht uit als enige twijfel over de wettigheid hiervan ontstaat.

Vanuit een democratisch oogpunt is het echter wel goed als Johnson niet bij voorbaat zijn zin krijgt. Let daarom de komende tijd op de Lords.

:::inline_article 1:::

Verzet tegen Johnsons brexit komt nu vanuit Hogerhuis

Buitenland

RD.nl in uw mailbox?