Poetin lijkt met hervormingen uit te zijn op machtsbehoud

Poetin zei in zijn jaarlijkse toespraak aan het Russische parlement de grondwet van Rusland vergaand te willen wijzigen. Concreet wil hij via een grondwetswijziging premier en parlement meer macht geven. Het betekent bijvoorbeeld dat niet langer de president, maar het parlement de premier en de ministers kiezen.

Direct na de toespraak stapte Medvedev op. „Het is vanzelfsprekend dat wij, als regering van de Russische Federatie, de president van ons land de mogelijkheid moeten geven om alle benodigde beslissingen te nemen”, stelde hij. De president maakte ook gelijk de nieuwe baan van Medvedev bekend: hij wordt de tweede man van de Russische nationale veiligheidsraad.

Volwassenheid

Als opvolger van Medvedev schoof Poetin Michaïl Misjoestin (53), oud-hoofd van de Russische belastingdienst, naar voren. Hij staat te boek als kundig technocraat en zou daarmee de perfecte man zijn om de economische problemen van Rusland op te lossen.

Wat Poetin betreft komt er een referendum over de wijzigingen in de Russische grondwet. „Ik vind het noodzakelijk een stem te laten uitbrengen door de burgers van het land”, zei hij.

De president vindt dat Rusland klaar is voor drastische veranderingen. Gezien de „volwassenheid” van de Russische maatschappij zijn de veranderingen gerechtvaardigd, aldus Poetin. Rusland had volgens hem de afgelopen decennia een sterke leider nodig om de rijke oligarchen in toom te houden en als oplossing voor de chaos in de jaren negentig. Nu is Rusland weer terug op het oude politieke niveau en kan Poetin het land loslaten.

Het regeringsgezinde Russia Today omschreef de voorstellen van Poetin als „een poging om het enorm gecentraliseerde machtssysteem rondom één persoon te transformeren naar een meer gebalanceerd en gediversifieerd systeem. Met een sterke president, maar niet zo sterk als nu.”

Machtsbehoud

Toch twijfelen veel mensen aan de nobele bedoelingen van de Russische president. Ze vragen zich af of hij niet gewoon uit is op verlenging van zijn machtspositie. In 2024 loopt Poetins vierde termijn als president ten einde en moet hij het presidentiële paleis verlaten.

Critici zeggen dat Poetin met de wijzigingen verschillende opties creëert om daaraan te ontkomen. Als de positie van premier belangrijker wordt, kan de 67-jarige Poetin die post weer vervullen, zoals hij eerder deed van 2008 tot 2012. Medvedev was toen tijdelijk president.

Een andere mogelijkheid is een positie in de Statenraad, waar de hoofden van alle Russische regio’s in samenkomen. De Statenraad werd in 2000 ingesteld, maar nooit in de grondwet opgenomen. Dat wil Poetin nu wel doen. „Misschien probeert hij een andere machtsplek te creëren, waar hij boven het presidentiële ambt kan gaan staan”, suggereert Alexander Baunov, analist bij denktank Carnegie Moscow Center.

Feit is dat Poetin volgens peilingen nog altijd de steun heeft van 68 procent van de Russische bevolking. Veel Russen zien hem als bron van stabiliteit en een levensvoorbeeld.

Poetin is sinds 2000 aan de macht. Tot 2008 vervulde hij twee termijnen als president. Na een periode als premier wisselde hij in 2012 stuivertje met Medvedev en werd Poetin weer president. De presidentstermijn was intussen verlengd van vier naar zes jaar. In 2018 volgde een herverkiezing als president.

Poetin lijkt met hervormingen uit te zijn op machtsbehoud

Buitenland

RD.nl in uw mailbox?