Palestijnen verleggen oriëntatie naar Turkije en Iran

De onlangs door Israël, de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) en Bahrein ondertekende Abrahamakkoorden vielen duidelijk in de categorie vrede. Het was echter van meet af aan duidelijk dat niet iedereen hier blij mee was.

De Europese Unie leek eerder onaangenaam verrast te zijn. Met deze overeenkomst werd namelijk een van de pijlers van het Europese beleid richting de Arabische wereld weggeslagen: de veronderstelling dat de oprichting van een Palestijnse staat met Oost-Jeruzalem als hoofdstad een absolute voorwaarde was voor vrede tussen Arabische staten en Israël.

Ook landen als Iran en Turkije reageerden afkeurend omdat ze de Abrahamakkoorden als een dolk in de rug van de Palestijnen beschouwden. Beide landen onderstreepten nogmaals hun steun voor de Palestijnse kwestie, wat in zekere zin de Palestijnen verder isoleerde. De bevrijding van Palestina had altijd de kern gevormd van het Arabisch nationalisme, maar het waren nu twee niet-Arabische staten die zich als beschermheren van de Palestijnen opwierpen.

Kopstukken van de Palestijnse Fatah- en Hamasbeweging waren hier echter blij mee. Ze reisden naar Turkije, waar ze besloten de onderlinge geschillen opzij te zetten om een eenheidsregering te vormen. De gezamenlijke strijd tegen een Arabische normalisatie met Israël bleek plotseling belangrijker te zijn dan het vechten voor een eigen staat.

De reis van de Palestijnen naar Turkije vormde een beslissend keerpunt in hun oriëntatie. Voorheen was het altijd Egypte geweest dat als bemiddelaar voor de Palestijnen was opgetreden. Caïro werd daarbij stilzwijgend door Saudi-Arabië gesteund. Met het bezoek van Fatah en Hamas aan Ankara werd de Arabische wereld definitief de rug toegekeerd.

Douglas London, die ruim dertig jaar voor de Amerikaanse CIA in het Midden-Oosten werkte, schreef onlangs dat er alle reden is voor zorg. Door de Abrahamakkoorden zouden ook Palestijnse gematigden in Iraanse armen worden gedreven.

London wijst in dit verband op een fenomeen dat vaak onderbelicht blijft. Het sjiitische Iran en het soennitische al-Qaida worden meestal als onverzoenlijke vijanden gezien. Ten onrechte, omdat er voldoende aanwijzingen zijn dat Iran en al-Qaida tot samenwerking bereid zijn als dat in hun straatje past. Hun gemeenschappelijke deler is de afkeer van de Verenigde Staten en Israël.

Gebleken is dat een aantal daders van de terroristische aanslagen in New York in 2001 eerder via Iraans grondgebied naar Pakistan en Afghanistan was afgereisd. En toen in 2011 in Syrië een burgeroorlog uitbrak, vertrokken enkele in Iran verblijvende al-Qaidaleden naar Syrië om hier een nieuwe tak van de organisatie op te richten. Iran zou daarom volgens London zijn netwerken in Syrië en Libanon kunnen gebruiken om al-Qaida in de strijd tegen Israël te betrekken.

Niet voor niets luidt een oud gezegde dat de geschiedenis zich altijd herhaalt. Optimisme dient dus altijd van een zekere mate van realisme vergezeld te gaan. Zeker in het Midden-Oosten, waar het kamp dat vrede wil voorkomen vele gezichten kent.

:::inline_article 1:::

:::inline_article 2:::

:::inline_article 3:::

Palestijnen verleggen oriëntatie naar Turkije en Iran

Buitenland

RD.nl in uw mailbox?