Kamp Moria: Griekse welkomstsfeer mondde uit in onvrede en geweld

Het kamp opende in 2013 op de locatie van een ongebruikte militaire basis als registratie- en detentiecentrum voor enkele honderden asielzoekers. Het eiland met 85.000 bewoners werd twee jaar later overspoeld door mensen die in bootjes vanuit Turkije de zee overstaken, mede als gevolg van de oorlog in Syrië. In een jaar tijd passeerden er 450.000 mensen.

Het kamp omringd met stalen hekken met prikkeldraad erop werd uitgebreid, waarbij de lokale autoriteiten uit alle macht probeerden de massale instroom te managen. Toen andere Europese landen hun grenzen dichtgooiden voor migranten en vluchtelingen groeide de aanwas van mensen Lesbos echt boven het hoofd.

De bevolking van Moria groeide tot circa 20.000 mensen. Tegen die tijd werden veel mensen gehuisvest in containerwoningen. Anderen overnachtten in olijfgaarden op heuvels in de omgeving.

Hygiëne en veiligheid schoten tekort, reden voor talrijke Europese hulporganisaties om de noodklok te luiden. Drugshandel, prostitutie, aanrandingen, gevechten en verdwijning van minderjarigen werden min of meer dagelijkse verschijnselen. Tientallen mensen werden slachtoffer van steekpartijen, branden of brachten zichzelf uit wanhoop om het leven.

De noodlijdende situatie trok ook de aandacht van wereldleiders en beroemdheden. Paus Franciscus bezocht het kamp in 2016 samen met Grieks- en Oosters orthodoxe kerkleiders. De koningin van Jordanië, actrice Angelina Jolie, de kunstenaar Ai Weiwei en veel andere bekende persoonlijkheden trokken naar Lesbos om de situatie in ogenschouw te nemen.

In het begin van de migratiecrisis heerste op het eiland nog een solidaire welkomstsfeer. Vissers schoten migrantenbootjes te hulp en grootmoeders gaven vluchtelingenbaby’s de fles. Een visser kreeg zelfs uitzicht op de Nobelprijs voor de Vrede.

Naar gelang er meer mensen zonder uitzicht vast kwamen te zitten op het eiland veranderde de stemming. De lokale bewoners werden het zat op te draaien voor het niet-functionerende asielsysteem in Griekenland en de rest van de Europese Unie en begonnen te protesteren. De economie van Lesbos, een populaire vakantiebestemming, zou eronder te lijden hebben, evenals de veiligheid en de volksgezondheid.

De conservatieve regering van premier Kyriakos Mitsotakis die vorig jaar aan de macht kwam, probeerde maandenlang een nieuw kamp te bouwen ter vervanging van Moria. Inwoners verzetten zich daar krachtig tegen, waarbij het in februari kwam tot een confrontatie met de politie.

Een maand later laaide het geweld tegen kampbewoners op, toen er weer nieuwe asielzoekers aankwamen, aangemoedigd door Turkije. Ook hulpverleners waren doelwit van extremistische Grieken. Meerdere hulporganisaties voelden zich gedwongen hun werk met vluchtelingen op te schorten en medewerkers te evacueren.

Kamp Moria: Griekse welkomstsfeer mondde uit in onvrede en geweld

Buitenland

RD.nl in uw mailbox?