Democraten zien twee gevaren: Sanders en Trump

Moest tijdens het debat van vorige week vooral Michael Bloomberg het ontgelden, dinsdagnacht was Bernie Sanders vooral schietschijf – al bleef Bloomberg niet helemaal buiten schot. Maar duidelijk was dat de presidentskandidaten vooral Sanders onder vuur namen. Hij gaat namelijk na drie voorverkiezingen aan kop. Het doel van de deelnemers aan het debat was overduidelijk: deze linkse rakker moet worden gestopt.

Sanders werd op tal van punten aangevallen. Zijn plannen voor de hervorming van de gezondheidszorg, zijn aanpak van het huizenprobleem en zijn ideeën voor de studiefinanciering kosten volgens zijn rivalen veel te veel. Pete Buttigieg, die bij de voorverkiezingen in Iowa en New Hampshire de naaste concurrent van Sanders was, zei over de hoge kosten van Sanders’ plannen voor de gezondheidszorg: „Ik kan je precies vertellen tot waar die optellen. Ze tellen op naar nog vier jaar Donald Trump.” Zelfs Elizabeth Warren, met wie Sanders de afspraak heeft elkaar niet te zullen bestrijden, zei dat ze de ideeën van Sanders weliswaar deelt, maar dat ze desondanks van mening is dat zij een veel betere president zal zijn.

Het grootste bezwaar dat tegen Sanders werd ingebracht, is dat hij met zijn uitgesproken progressieve ideeën verdeeldheid zaait. Die bedreigen niet alleen de eenheid in de partij, maar zullen zeker de twijfelende kiezers afschrikken. Bloomberg stelde hardop de vraag of Sanders nu werkelijk denkt dat hij gematigde Republikeinen die moeite met Trump hebben, denkt binnen te halen.

Verschillende kandidaten waarschuwden dat een nominatie van Sanders –op de conventie in juli– de Democraten in de strijd om het Witte Huis fors op achterstand zal zetten. En niet alleen daar, maar ook in het Congres zal hun partij dan mogelijk de meerderheid verliezen. Bloomberg stelde: „Bernie zal van Donald Trump verliezen en het Huis van Afgevaardigden en de Senaat en de huizen in verschillende staten zullen allemaal rood kleuren.” (Rood is de kleur van de Republikeinen, wbk). Pete Buttigieg waarschuwde dat alle Democratische Congresleden die in 2018 zijn gekozen, zich zo snel mogelijk van Sanders zullen distantiëren als hij wordt genomineerd.

Sanders probeerde die kritiek te pareren door te zeggen dat hij een groep die tot nu toe niet is gehoord, weet te mobiliseren. „Als je Trump wilt verslaan, zul je een niet eerder vertoonde beweging van onderop van zwarte en witte Amerikanen, Latino’s, oorspronkelijke Amerikanen, Aziaten en mensen die opstaan en vechten voor rechtvaardigheid nodig hebben. Daar gaat onze beweging over, waardoor vooral de vergeten mensen die opstaan en vechten voor rechtvaardigheid.”

Joe Biden, die het tot nu toe heel matig deed tijdens de voorverkiezingen, herstelde zich tijdens het debat redelijk. Hij wreef Sanders onder de neus dat hij geen duidelijke koers heeft gevaren op gebied van wapenbezit. Hij wees op de schietpartij die 2015 in Charleston, de plaats waar het debat werd gehouden, plaatshad. Daarbij vielen toen negen doden. Biden ging niet zo ver dat hij Sanders daarvoor verantwoordelijk stelde, maar verweet hem wel geen pleidooi te hebben gevoerd voor krachtige maatregelen om het wapenbezit in te perken. Sanders gaf toe dat hij daarin verkeerd was geweest.

Veel kritiek was er ook op positieve uitspraken uit het verleden van Sanders over Cuba en Moskou. De geplaagde presidentskandidaat beriep zich op president Obama, die de banden met Cuba had aangehaald. „Ik ben met mijn waardering niet verder gegaan dan hij.” Biden betwistte dat. Hij had een dag eerder Obama nog gesproken en die stelde zich nooit positief te hebben uitgelaten over het autoritaire karakter van het Cubaanse bewind. Biden: „Dat heeft Sanders wel gedaan.”

Bloomberg was kritisch over de steun die de Russische president Poetin aan de nominatie van Sanders zou geven. Daarop verweet Sanders zijn steenrijke rivaal dat deze zich veel te positief over de Chinese leider Xi Jinping had uitgelaten. Om alle twijfel weg te nemen, zei Sanders dat wanneer hij president is, hij niet zal toelaten dat Moskou zich met de Amerikaanse binnenlandse politiek bemoeit.

Doordat de kandidaten veel aandacht gaven aan Sanders, had Bloomberg het gemakkelijker dan in het debat van een week eerder. Toch kreeg hij opnieuw vragen over zijn rijkdom, het politieoptreden in New York en zijn soms laatdunkende opmerkingen over vrouwen.

Waarnemers in Amerika waren het er woensdagmorgen niet over eens wie de winnaar van het debat is. „Voor veel Democraten zijn er nu kennelijk nu twee gevaren”, schreef commentator Alexander Burns, „Bernie Sanders en Donald Trump. Zij willen beide gevaren elimineren. Maar inhoudelijk hebben de Democraten verder weinig te bieden. Dat is na dit debat wel helder.”

Democraten zien twee gevaren: Sanders en Trump

Buitenland

RD.nl in uw mailbox?