Straatje van Vermeer is er in Delft niet meer

Die plek van ”Het straatje” van Vermeer, het wereldbekende schilderij van een steegje in Delft, is eigenlijk niet zo interessant, waarschuwt gids Marijke Tuurenhout. „De meeste mensen die we daar met een Vermeerwandeling mee naartoe nemen zijn achteraf teleurgesteld. Want het lijkt er niet op het schilderij. Een negentiende-eeuws huis staat er nu. Ernaast is wel een stukje nageschilderd, maar dat is het dan.”

Het verhaal van ”Het straatje” is wel in de Vermeerwandelingen opgenomen. Tuurenhout en andere gidsen vertellen erover bij een brug.

„Vanuit de verte kan ik dan de vermoedelijke locatie tweehonderd meter verderop aanwijzen en ik toon ook een afbeelding van het schilderij. Zo ziet het er niet meer uit, zeg ik dan. Vervolgens is aan de mensen de keuze of ze erheen willen lopen. Meestal antwoorden ze dan dat ze liever nog andere dingen bekijken.”

Tien jaar gids

Voor het tiende jaar is Tuurenhout, voorheen bedrijfsmaatschappelijk werker, nu gids bij Gilde Delft. Ze geeft ook rondleidingen in het Vermeercentrum, waar een tentoonstelling over werk en leven van de schilder is ingericht. „Vermeer is in Delft geboren, hij woonde en werkte er zijn leven lang, hij is er overleden en begraven. Delftser kun je het bijna niet krijgen.”

Tuurenhout somt graag op waarom Vermeer (1632-1675) zo’n bijzondere schilder is. „De lichtval in zijn werk is beroemd. Dat hij schilderde in perspectief is voor ons, bekend als we zijn met de fotografie, vanzelfsprekend. In Vermeers tijd moesten ze er echt nog wel even op studeren hoe je dat aanpakte. Vermeer was er heel erg mee bezig om dat te perfectioneren. Interessant is ook zijn kleurgebruik. Hoewel hij het financieel niet heel ruim had, kocht hij juist de duurste pigmenten, zoals dat helderblauwe lazuriet van de edelsteen lapis lazuli uit Afghanistan, toen duurder dan goud. Daardoor kunnen we nog steeds genieten van die prachtige kleuren in Vermeers werken.”

Geboortehuis

Veel tastbaars van de schilder van onder andere ”Het melkmeisje” en ”Het meisje met de parel” zelf biedt Delft niet, zegt Tuurenhout. „Van alle huizen waar hij woonde staat alleen zijn geboortehuis er nog, herberg De Vliegende Vos. Dat is nu een horecazaak met dezelfde naam, binnen zijn enkele authentieke muren. Maar verschillende plekken in de stad waren er in Vermeers tijd al wel.

En dan kom je met de wandeling toch een heel eind. Het opvallendst is het nagebouwde gildehuis van de glazenmakers, kunstschilders, boekverkopers en plateelbakkers in Delft. Daar zetelde het Lucasgilde waar Vermeer lid van was.” Het Vermeercentrum is nu in dat pand gevestigd.

Begraven in Oude Kerk

Tuurenhout loopt onder andere langs de twee oudste kerken van Delft. „Frappant is dat Vermeers ouders, zijn vrouw Catharina Bolnes en een aantal kinderen in de Nieuwe Kerk zijn begraven, terwijl hijzelf in de Oude Kerk bij zijn schoonmoeder en een zwager ligt.”

En langs het beiaardiershuisje dicht bij de Nieuwe Kerk. „Dat stond er ook toen Vermeer in Delft rondwandelde. Dat hoekje met het bolle bruggetje ervoor en de kerk op de achtergrond brengt je toch een beetje in de sfeer van de zeventiende eeuw.”

Tijdens de anderhalf uur durende wandeling voert de gids haar groep ook altijd langs de voormalige vleeshal en de nog bestaande visbanken. „We weten dat de dienstmeid van Vermeer daar haar boodschappen deed. Zo kun je iets laten zien van het dagelijks leven van de schilder.”

Uitgebreid pakket rondleidingen

De Vermeerwandeling is een van de rondleidingen uit het uitgebreide pakket van Gilde Delft.

In de maanden februari tot en met november is er dagelijks (niet op zaterdag) om 14.00 uur een wandeling door de historische binnenstad van Delft. Verder zijn rondleidingen op aanvraag mogelijk, zoals historische wandelingen, desgewenst met een gids in kleding uit de Gouden Eeuw.

Er zijn ook rondleidingen in de Oude en de Nieuwe Kerk of de zestiende-eeuwse stadsgevangenis Het Steen, wandelingen naar hofjes in Delft of het Agnetapark (sociale woningbouw uit 1884) en ”Duister Delft” met aandacht voor ziekte, armoede, misdaad en dergelijke in de Middeleeuwen en de Gouden Eeuw.

gildedelft.nl voor nadere informatie, ook over andere rondleidingen, combinatiemogelijkheden, tarieven en aanmelding

serie Stadsgidsen

Een plaats (nog) beter leren kennen? Stadsgidsen weten veel van de lokale geschiedenis, van gebouwen personen en monumenten. In deze serie acht impressies van stadswandelingen. Deel 7

Straatje van Vermeer is er in Delft niet meer

Binnenland

RD.nl in uw mailbox?