Bolleschuur Grafhorst was onderkomen voor mens en dier

Met bloembollen of broodjes heeft de Bolleschuur niets te maken. Bolle is simpelweg een verouderd woord voor stier. De omgeving van het pandje kent veel contrasten. Aan de voorkant ligt de provinciale weg van IJsselmuiden naar Genemuiden. Aan de achterkant het Ganzendiep, waar enkele kleine boten hun weg zoeken. Links van het bouwwerk zijn wat luxewoningen in aanbouw. En rechts liggen uitgestrekte weilanden waar veel Grafhorsters vroeger hun vee lieten grazen.

Burgerij

De in 1929 gebouwde schuur, die zo’n 8 bij 5 meter groot is, werd begin 2016 voor 1 euro overgenomen door Stichting De Bolleschuur. Drijvende krachten achter deze stichting zijn twee bevriende ondernemers, Jan Schrijver en Roelof van der Toorn. De eerste bezit een optiek in IJsselmuiden. De tweede is eigenaar van architectenbureau burowit en van MetaDecor, een bedrijf dat designgevels realiseert.

Van der Toorn wijst naar de landerijen rond het pand, in totaal zo’n 63 hectare, waarvan 3 tot 4 hectare riet. „Dit is eigendom van de burgerij van Grafhorst.” De burgerij bestaat uit een klein deel van de ongeveer duizend inwoners van Grafhorst. De vergaderingen worden voorgezeten door de burgemeester van Kampen. De grond wordt gepacht door vier mensen. De bescheiden hoeveelheid geld die dat oplevert, is voor ongeveer twintig rechthebbende inwoners van Grafhorst.

In het verleden waren er tientallen pachters. Inwoners van Grafhorst konden hun koeien laten grazen op de gemeenschappelijke weide. De dieren liepen zonder merktekens door elkaar en kwamen rond melkenstijd op de juiste boer af. Om voor nakomelingen te zorgen, stond in de Bolleschuur een stier. Dit dier was gemeenschappelijk eigendom van de burgerij.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog huisde in de schuur enkele maanden een gezin. De Duitsers zetten eind 1944 de naastgelegen polder onder water om de geallieerden tegen te houden. Gezinnen moesten hun huizen uit. Een van deze families, een man, vrouw en enkele kinderen, werd in de Bolleschuur ondergebracht. Zonder aansluiting op voorzieningen als water en riolering. In deze maanden werd er in het onderkomen een baby geboren.

Na de oorlog keerde de stier terug. In de jaren zeventig verdween deze. Daarna huisde er nog enige tijd wat vee in de schuur. Vervolgens raakte het gebouw in verval. „In de winter is het grasland een ijsbaan. Daarom heeft het bestuur van de ijsbaan het gebouwtje een aantal jaren gebruikt als opslagplaats. In die tijd is de buitenkant opgeknapt.”

De afgelopen jaren rees de vraag wat er met de schuur moest gebeuren. „Sommige mensen vonden dat hij moest worden gesloopt. Maar voor anderen was dat onbespreekbaar. De vereniging Dorpsbelang wilde het pand wel hebben, maar ze wilde de financiële risico’s niet dragen. Ze zocht daarom hulp van ondernemers.” Uiteindelijk richtten Schrijver en Van der Toorn een stichting op die de schuur voor 1 euro overnam.

Van der Toorn: „Toen we de schuur kregen, was hij vanbinnen vervallen.” De buitenkant was wel enigszins toonbaar. Burowit maakte daarop een ontwerp om het gebouwtje aan te pakken. Het pand wordt momenteel vanbinnen en vanbuiten volledig opgeknapt. De ondernemer wijst naar enkele ringen in de schuur waar de stier vroeger aan vastzat. „Die laten we zitten. We zetten in de schuur een stalen model van een stier. En we brengen toiletten en een keukentje aan.”

Exposities

In de schuur komen wisselexposities. Bijvoorbeeld van foto’s van de omgeving van Grafhorst. De Grafhorster kunstenaar Piet den Hertog toont er enkele kunstwerken. Ook de historische vereniging Jan van Arkel en cultureel centrum de Stadskazerne in Kampen stellen materiaal beschikbaar. „We willen van de Bolleschuur een ontmoetingsplek voor jong en oud maken.” Het doel is om vanaf oktober de Bolleschuur regelmatig op zaterdag open te stellen. Op andere dagen kunnen onder meer scholen en verenigingen er ook terecht. Vrijwilligers zullen de schuur bemannen.

zomerserie Voor 1 euro

Wat is er te koop voor 1 euro? Deel 5 in een serie.

Object: Bolleschuur Grafhorst

Bouwjaar: 1929

Jaar van overdracht: 2016

Verkoper: burgerij Grafhorst

Koper: Stichting De Bolleschuur

Geschatte waarde: 150.000 euro

Bijkomende kosten: 68.000 euro, waarvan 20.000 euro voor zaken op het terrein, zoals riolering

Bolleschuur Grafhorst was onderkomen voor mens en dier

Binnenland

RD.nl in uw mailbox?