Boeken brengen bij leesgrage oudere in Utrecht

Bij binnenkomst krijg ik meteen een bord met koekjes in mijn hand gedrukt. „Neem jij die vast mee? Dan kom ik er zo aan met de thee.” Vrijwilliger Cocky is iets eerder gearriveerd en zit al klaar aan tafel in de woonkamer. Ze haalt net een stapeltje boeken uit haar tas. „Lukt het met de kopjes, Anna?” roept ze richting de keuken. „Of heb je hulp nodig?”

Cocky („liever geen achternaam in de krant”) komt nu ruim een jaar bij Anna Bijl over de vloer. Ze is vrijwilliger voor de Bibliotheek aan Huis, een initiatief van de bibliotheek Utrecht. Bedoeld voor mensen die door ziekte, ouderdom of immobiliteit niet meer zelf boeken kunnen uitzoeken. Maandelijks, soms tweewekelijks, komt Cocky langs met nieuw leesvoer. „Ze heeft het maar druk met mij”, zegt Anna, als ze de kamer in komt lopen met de thee. „Ik lees zeker een boek per week, soms zelfs meer.”

De 85-jarige Anna tobt al een tijdje met haar gezondheid. In het verleden brak ze een rugwervel, waardoor ze nu moeilijk loopt. Daarnaast wordt ze binnenkort geopereerd aan haar oog. „Een staaroperatie. Eén oog is al gebeurd, nu staat het andere op het programma. Fijn hoor, ik merk echt al verschil. Mijn blik is helderder, ik zie meer kleur.”

Via een kennis kwam ze achter het bestaan van de Bibliotheek aan Huis. Ideaal, want vanwege haar gezondheid is zelf naar de bibliotheek gaan geen optie meer. En ze heeft wel regelmatig nieuw leesvoer nodig. „Niks doen is geen optie. Mijn hoofd moet werken.”

Eerst nam een buurvrouw boeken voor haar mee, maar dat was geen succes. „Die heeft geen verstand van boeken, dan kwam ze terug met iets wat ik niet interessant vond.”

Met vrijwilliger Cocky klikte het meteen. „We hebben dezelfde interesses,” zegt Cocky. „We kunnen gerust een uur zitten kletsen aan deze tafel.”

De vrijwilliger is zelf ook een fanatiek lezer, al van jongs af aan. „Mijn moeder zei vroeger: Leg je boek nou maar eens weg, want anders verlies je je verstand. Daar luisterde ik uiteraard niet naar.”

Cocky is al een tijdje met pensioen en heeft nu alle tijd om vrijwilligerswerk te doen. „Ik vind het fijn om andere mensen te helpen. Bovendien krijg je als vrijwilliger bij de Bibliotheek aan Huis ook nog eens een gratis abonnement. Perfect toch?”

Romantiek

Tijd om de nieuw uitgezochte boeken te bekijken. Een verhaal over een vrouw wier man wordt gegijzeld in Afghanistan, twee romans en een boek met de titel ”Een tuin bij de zee”. „Cocky weet precies wat ik interessant vind,” zegt Anna. „Soms geef ik zelf boektitels door, maar meestal vertrouw ik op haar goede smaak.”

Ze las altijd veel reisverhalen, historische romans en detectives, maar tegenwoordig geeft ze de voorkeur aan lichtere kost. „Romantische verhalen. Als je ouder wordt, wil je wat meer romantiek”, grapt ze.

Hoewel Anna veel leest, ontbreekt er een boekenkast in de woonkamer. „Ooit had ik een wand vol boeken. Maar je komt op zo’n leeftijd dat je denkt: ik moet gaan opruimen. Ik wil niet dat mijn kinderen straks met al die boeken zitten.”

Inmiddels zijn de meeste exemplaren naar de kringloop gebracht. Hier en daar liggen nog stapeltjes boeken. Op de kast, naast de breimand en in de krantenbak. Anna wijst naar een rijtje boeken die achter de gordijnen op de grond staat. „Wil jij dat boek met de donkerrode kaft pakken? Die moet ik laten zien.”

Ik schuif de vitrage opzij. Het eerste boek is een misgreep; ze doelt niet op het ”Handboek Praktisch Tuinieren”. Bij de tweede poging is het raak. Ik pak een boek met goud gestanste tekens op de kaft. „Dat is Arabisch voor Duizend-en-één-Nacht, sprookjesverhalen uit het Midden-Oosten. Ik hou van die verhalen, ik ben ze opnieuw aan het lezen.”

Naast een fotoboek met platen van edelstenen (Cocky: „ze heeft een brede interesse”) staat een reisgids van Jordanië. Een aandenken aan de tijd dat Anna veel reizen maakte. Na haar scheiding, zo’n veertig jaar geleden, begon ze daarmee. „Ik heb de helft van de wereld gezien. Alleen, met een van mijn drie zonen of met de bridgeclub. Nu kan het niet meer, vanwege mijn rug. Zo jammer. Als ik een vliegtuig zie, denk ik nog steeds: waar zou het heen gaan? Ik zou best meewillen.”

Cocky schenkt nog een kopje thee in. Ze vraagt aan Anna wanneer de volgende afspraak moet plaatsvinden. „Over een paar weken doen?”

„Ik bel wel”, zegt Anna. „Eerst die oogoperatie. Hopelijk kan ik daarna snel weer lezen.”

Aan de slag

Redacteuren doen vrijwilligerswerk. Deel 4 in een serie: Aline de Bruin kijkt mee bij de Bibliotheek aan Huis in Utrecht. Maandag deel 5.

Boeken brengen bij leesgrage oudere in Utrecht

Binnenland

RD.nl in uw mailbox?