Roep om strengere zedenwet weerklinkt

De Roedel, noemden ze zichzelf, de vijf mannen die twee jaar geleden een 18-jarige vrouw meenamen in de Spaanse stad Pamplona. In een portiek dwongen ze haar langdurig tot seks. Ze filmden het met hun mobiele telefoons. Geen verkrachting, vond de rechter, want De Roedel zou geen geweld hebben gebruikt. Het vijftal kreeg alleen celstraf voor seksueel misbruik.

Het meisje zegt dat ze zo in shock was dat ze niet in staat was zich te verzetten. Maar volgens de mannen stemde ze in, omdát ze niet protesteerde. Het vonnis van de rechter leidde tot massale protesten in tal van Spaanse steden.

Premier Sanchez maakte woensdag aan het parlement bekend dat de wet wordt aangescherpt. In Zweden gebeurde dat begin deze maand al. Ook daar was het de rechtbank die de woede van de samenleving opwekte toen die in 2013 drie jongens vrijsprak. Ze hadden een 15-jarig meisje met een wijnfles verkracht, tot bloedens toe.

Verlamd

Wie seksueel contact wil hebben, heeft uitdrukkelijke toestemming van de partner nodig, schrijft de nieuwe Zweedse zedenwet voor. België, Cyprus, Groot-Brittannië, Ierland en Luxemburg kennen al soortgelijke goedkeuringswetten.

Deskundigen in Nederland tonen zich voorstander van een dergelijke wetswijziging. Nu staat in de wet dat iemand schuldig is aan verkrachting als het slachtoffer kan bewijzen te zijn gedwongen tot seks door geweld of intimidatie. „Dat is niet genoeg”, zei Willy van Berlo van kenniscentrum voor seksualiteit Rutgers donderdag in het AD. „Bij veel verkrachtingen zien we dat een slachtoffer verlamd is van schrik. Dan verzet het slachtoffer zich niet en is dwang dus niet nodig. Maar iemand wordt wél verkracht.”

Waarschuwingssignaal

Meer juridische mogelijkheden om daders van seksueel misbruik en geweld te straffen, is een „goede ontwikkeling” zegt Berna van der Zouwen van het Reformatorisch Meldpunt desgevraagd. De bestuursvoorzitter hoopt

dat Nederland het Zweedse en Spaanse voorbeeld volgt. „De impact van seksueel misbruik is zo groot. Als je ziet hoe lang het slachtoffer de gevolgen ervan ervaart, is het dan een goede balans als iemand na een paar jaar gevangenisstraf vrijkomt?”

Ze wijst op de discussie rond #metoo. „Mensen kwamen met hun verhaal naar buiten, dat soms door de dader werd ontkend: de ander wilde zelf ook. Daartegen is deze wetgeving bedoeld. Een wetswijziging kan een waarschuwingssignaal richting potentiële daders zijn.”

Ze wijst op de zaak tegen de 18-jarige vrouw in Spanje. „Bizar dat dit zo kan. De wet geeft meer handvatten om een strenge straf op te leggen.”

Natuurlijk is expliciete toestemming verlenen lastig in de praktijk. Vermeende daders kunnen nog steeds beweren dat de ander wel degelijk instemde met het seksueel contact. „Het zal nog steeds het woord van de een tegen de ander zijn”, erkent Van der Zouwen.

„Waar het om gaat is: hoe vind je dat het zou moeten? Expliciete toestemming zou laten zien waar we in Nederland voor staan. Als je zegt: We doen het maar niet, want het is een beetje lastig in

de praktijk, geef je dat signaal níét.”

Zedenwet

Minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid komt binnenkort met een nieuwe zedenwet. „Uiteraard kijken we daarvoor ook naar ontwikkelingen in het buitenland”, zegt een woordvoerder van de minister. „Maar daarover zijn nu nog geen keuzes gemaakt.”

De PvdA is in ieder geval voorstander van een „alleen-ja-is-ja-wet”, schrijft het AD.

Roep om strengere zedenwet weerklinkt

Binnenland

RD.nl in uw mailbox?