Overlevingskans bepaalt hoogte vergoeding

De Nederlandse blauwhelmen in Srebrenica valt juridisch bijna niets te verwijten en het hof erkent de oorlogssituatie en de grote druk die er op Dutchbat stond. Maar toch vindt het hof dat Dutchbat ‘als geheel’ op twee punten onrechtmatig handelde. Ze hadden hun hulp aan de evacuatie op 13 juli, twee dagen na de val van de moslimenclave, moeten staken. Daarnaast hadden de Nederlanders de 350 mannen die op dat moment als laatsten werden weggevoerd, zelf de keus moeten geven om al dan niet te vertrekken. Dat deden ze niet; ze stuurden hen mee.

Op zich was het goed dat de duizenden vluchtelingen werden weggehaald uit Srebrenica om ze in veiligheid te brengen, vindt het hof. De situatie was schrijnend en levensbedreigend, in de hitte en zonder voldoende water en voedsel. Op de kleine VN-compound zaten zo’n vijfduizend moslims, onder wie ongeveer 350 mannen. Buiten de overvolle basis zaten nog eens twintig- tot dertigduizend vluchtelingen opeengepakt.

De Nederlanders hadden met voertuigen een ‘sluis’ gevormd om chaos bij de evacuatie tegen te gaan. De vluchtelingen liepen in gemengde groepen door de sluis naar bussen. Deze bussen waren van de Bosnische Serviërs. Al snel kwamen er signalen dat de eenheden van generaal Ratko Mladic de mannelijke vluchtelingen eruit pikten en apart wegvoerden of ze later alsnog bij wegversperringen uit de bussen haalden.

Dutchbat had de hulp aan de evacuatie moeten stoppen toen er signalen kwamen dat dit gebeurde. Dutchbat kon of had dit moeten weten, vindt het hof. Op 13 juli waren alle mensen buiten de compound al weggevoerd, onder wie meer dan zevenduizend mannen en jongens. Het hof vindt dat Dutchbat niet aansprakelijk kan worden gesteld voor de dood van deze mannen, omdat zij sowieso in handen van de agressor waren gevallen.

Anders is dat bij de laatste 350 mannen op de compound zelf. Maar het gerechtshof in Den Haag kan niet met zekerheid zeggen of deze mannen alsnog waren vermoord als zij ervoor hadden gekozen op de compound te blijven. De bezetters zouden ze later zeker hebben ontdekt en alsnog hebben kunnen doden of ze laten uithongeren. De kans op overleving was 30 procent, zo heeft het hof geschat. En daarom besloot het hof dat de nabestaanden van deze groep mannen ook maar 30 procent van de geleden schade vergoed krijgen.

Overlevingskans bepaalt hoogte vergoeding

Binnenland

RD.nl in uw mailbox?