15 september 2001

In aanslagen worden naderende voetstappen van verhoogde Koning gehoord

Manhattan roept om Schuilplaats

Door ds. C. Vogelaar
Terreur trof Amerika. Met ontzetting volgden we deze week vanuit Nederland de berichten van de aanslagen die het land waar we wonen zo diep troffen. Aanslagen op steden die ons zo bekend zijn, op gebouwen die we zo vaak van nabij gezien hebben of waar we meermalen bovenop hebben gestaan. Een veelbewogen week ligt achter ons. De gebeurtenissen hebben ons veel te zeggen. Zéggen ze ons ook wat?

Terugkomend van een wandeling werd ik dinsdagmiddag begroet met het schokkende nieuws dat, nog geen uur eerder twee vliegtuigen zich in de torens van het World Trade Center in New York hadden geboord. Nieuwe berichten kwamen binnen: het Pentagon in brand, bomaanslagen elders, overheidsgebouwen ontruimd en onze dochter, die onderwijzeres is, meldde even later dat de politie was langs geweest en dat alle scholen werden gesloten.

De dagen daarna stonden de kranten vol berichten en foto's van de verschrikkelijke gebeurtenissen. Bijna niet te geloven dat dit werkelijkheid is. Wat we hoorden van ooggetuigen, was diep aangrijpend. Een van die ooggetuigen was mijn eigen zoon, die op korte afstand de rookwolken rondom de torens zag en even later de eerste ervan zag instorten. Zelf was hij op weg naar een vergadering in de getroffen gebouwen, maar hij stond nog in een file voor de tunnel naar het eiland Manhattan.

Ook in andere voorvallen die we hoorden, was kennelijk Gods sparende hand te zien. We hoorden van een lid van de gereformeerde gemeente in Franklin Lakes dat in het World Trade Center werkt, maar zich deze dag juist ziek had gemeld. Het bevestigt het schriftwoord dat onze tijden in Gods hand zijn.

Kwetsbaar
De beelden van de onbeschrijflijke ravage vertonen haast apocalyptische trekken, zo hoorde ik de afgelopen dagen opmerken. Voor de daders hadden mensenlevens geen waarde. Ze moeten hebben gemeend dat het doel de middelen heiligt, hoe verschrikkelijk die ook zijn en hoeveel onschuldigen er ook bij zouden worden betrokken.

Het land bloedt nu uit vele wonden en het is nog niet te overzien wat de gevolgen zullen zijn. Gevolgen voor de economie, die de laatste maanden toch al wat zwak was. Gevolgen voor het militaire apparaat. Gevolgen voor de internationale politiek. Gevolgen ook voor Europa.

De vijand heeft het financiële en het militaire hart van het machtige Amerika getroffen. Ineens blijkt het bijna onaantastbare land veel kwetsbaarder dan voor mogelijk werd gehouden. Wat een verantwoordelijkheid dragen de leiders van ”the States”, met name de president. Er mag wel veel gebed voor hen zijn.

Schuilplaats
Eén ding is zeker: Geen schuilplaats hier op aarde is afdoende, geen plaats is volkomen veilig, ook niet voor een president of andere hooggeplaatsten. Alleen de Schuilplaats van Jesaja 32:2 biedt een volkomen en zekere beveiliging: „En die Man zal zijn als een verberging tegen den wind, en een schuilplaats tegen den vloed, als waterbeken in een dorre plaats, als de schaduw van een zwaren rotssteen in een dorstig land.”

Wat zou het een voorrecht zijn als de sprake die van deze ontzettende gebeurtenissen uitgaat, velen mocht uitdrijven om in die Schuilplaats geborgenheid te zoeken. Dan zou mogen gelden wat de dichter zegt in Psalm 46:2 en 3: „God is ons een Toevlucht en Sterkte; Hij is krachtelijk bevonden een Hulp in benauwdheden. Daarom zullen wij niet vrezen, al veranderde de aarde haar plaats, en al werden de bergen verzet in het hart van de zeeën.”

In diezelfde psalm lezen we: „De heidenen raasden, de koninkrijken bewogen zich; Hij verhief Zijn stem, de aarde versmolt.” En in vers 9: „Komt, aanschouwt de daden des HEEREN, Die verwoestingen op aarde aanricht.”

God heeft gesproken, maar zullen we de sprake verstaan? Het heeft in het verleden, ook van Nederland, gegolden dat God ons had geslagen, maar we geen pijn hebben gevoeld. We zijn doorgegaan in de zonde, in het afwijken van Gods inzettingen. Het is alleen door de werking van de Heilige Geest dat Gods spreken in het hart doordringt. Hij alleen kan geven dat we er winst mee mogen doen.

Ideologieën
Wat hebben de gebeurtenissen van deze week ons te zeggen? Allereerst geloof ik dat we niet zozeer oorlogen tussen landen moeten verwachten, al kunnen er naties bij betrokken zijn, maar oorlogen tussen ideologieën. We zagen zo'n oorlog al bij de laatste presidentsverkiezingen in Amerika. Een oorlog tussen verschillende levensbeschouwingen, zoals die ook in Europa al jaren woedt, waar de afval en het verval nog verder zijn voortgeschreden dan in Amerika. Het heeft ons goedgedaan dat de president in zijn eerste boodschappen na het ontzaglijke gebeuren Psalm 23 aanhaalde en zich niet voor zijn overtuiging schaamde. Zou een Europese regeringsleider dit ook doen?

Ideologieën die met elkaar botsen, zijn kapitalisme en communisme, maar ze kunnen ook een religieuze vorm aannemen, zoals het geval is in de ”heilige oorlog” van de islam met de westerse samenleving.

Symbolen
Iets anders dat me trof, is dat het ook in dit gebeuren indirect toch ook weer over Israël lijkt te gaan. De aartsvijanden van Israël hebben een natie aangevallen die niet schroomt sympathie en steun voor Israël te betuigen. Moge God Zich over Israël, het oude bondsvolk, ontfermen. Wat de toekomst van dit volk betreft, is veel voor ons nog verborgen, maar Paulus bad voor de beminden om der vaderen wil dat God Zijn Evangelielicht in hun harten wil laten schijnen en het deksel van hun verblinding zal wegnemen.

Een andere overweging is dat we wel mogen zeggen dat God twist met de machtige, moderne mens. Immers, de twee immens hoge torens van het World Trade Center, afstekend in het bekende silhouet van de wereldstad New York –voor ons zo bekend, want we woonden er acht jaar dichtbij– symboliseerden de macht van de techniek, van de wetenschap, van de economie, de hoge vlucht die het menselijke kennen en kunnen schijnt te hebben genomen. We leven in een tijd van kloneren, van het gebruik van embryo's in wetenschappelijk onderzoek voor medische doeleinden. Grote verwachtingen heeft men van de uitkomsten van dat onderzoek.

De mens strekt zijn handen uit naar het werk van de Schepper en meent dat hij als God zal zijn. Die dwaze hoogmoed, dat waanidee van de bijna almachtige mens, wordt ook in Amerika gevonden. Zien velen ook niet op tegen het machtige, rijke Amerika, leider van de westerse wereld?

Maar ineens liggen die symbolen nu in puin. De Heere spreekt: „Laat af, en weet dat Ik God ben; Ik zal verhoogd worden onder de heidenen, Ik zal verhoogd worden op de aarde.” Bent u daar wel eens blij mee geweest, dat Gód regeert? Dat Híj zal worden verhoogd in Zijn machtige daden? Gelukkig als we onder die God hebben leren buigen en Hij Koning in ons leven is geworden.

Hier en nu
God roept niet alleen Amerika, maar ook Nederland en ook ons, kerkmensen, op weder te keren tot Hem. Op het eiland Manhattan, waar het World Trade Center stond, is een onbeschrijflijke ravage aangericht. Dit Manhattan is een symbool van zo snel mogelijk zo veel mogelijk geld verdienen. Manhattan is de plaats van carrière, van het jagen naar succes.

En hoezeer zijn ook degelijke kerkmensen met die geest besmet? Wat is de verwereldlijking ver voortgeschreden! Onze belijdenis is bij velen maar een uiterlijk vernis of iets voor de zondag, terwijl het doordeweeks draait om geld en goed, om het hier en nu. De roepstem tot ons is geen schatten te vergaderen op de aarde, waar de mot en de roest ze verderft. Christus zegt tot Zijn discipelen: „Zoekt eerst het Koninkrijk Gods, en Zijn gerechtigheid.”

Tijdens het schrijven van dit artikel ontving ik een bericht van m'n dochter die vanaf een heuvel naar de skyline van Manhattan had gekeken. Onbegrijpelijk dat de plaats van de beide torens in dit silhouet leeg is. Het spreekt ervan dat niets op aarde zijn stand behoudt.

Troost
Wat een troost echter voor Gods Kerk is de vastheid van Gods eeuwig Verbond waarvan David spreekt in 2 Samuël 23:5: „Hoewel mijn huis alzo niet is bij God, nochtans heeft Hij mij een eeuwig verbond gesteld, dat in alles welgeordineerd en bewaard is.” Dit gaf in deze dagen troost en sterkte in de onwankelbaarheid van Gods Verbond.

Moeten we ook niet zeggen dat in deze gebeurtenissen de naderende voetstappen van de verhoogde Koning worden gehoord? Hij komt, Hij komt om de aarde te richten. Hoe zullen wij staan voor Hem voor Wie alle volken der aarde zullen worden vergaderd? Alleen achter het bloed zijn we veilig, het bloed van Hem Die zonder schuilplaats in de brandende toorn van God heeft gehangen en Zijn leven gaf voor opstandelingen en vijanden. Alleen in Hem en Zijn gerechtigheid is er, ook in een wereld van toenemende onveiligheid en geweld, volkomen veiligheid en vrede.

De auteur is predikant van de Netherlands Reformed Congregations in Noord-Amerika.