Noordtak Betuwelijn
op losse schroeven

Tot nog toe hield de bewindsvrouw, ondanks steeds heftiger kritiek, vol dat de Betuwelijn in zijn geheel zo snel mogelijk zou worden aangelegd.

„Zo'n uitspraak van minister Netelenbos is echt niet zomaar een proefballonnetje; daarvoor is de materie veel te gevoelig”, analyseerde een medewerker van de SGP-fractie vanmorgen, nog verbaasd van de onverwachte ontwikkeling. Hij vertolkt daarmee het gevoelen dat in politiek Den Haag veel breder leeft.

De mededeling van de bewindsvrouw komt enkele weken voordat het kabinet een beslissing neemt over de aanleg van de Noordtak, waartegen van Arnhem tot Enschede fel protest bestaat. Tot nog toe leek een record aan bezwaarschriften haar niet te deren. In De Gelderlander liet mevrouw Netelenbos echter weten dat het goederenvervoer vanuit de Randstad naar het oosten ook via de nog aan te leggen Hanzelijn van Lelystad naar Zwolle en via bestaand spoor kan verlopen.

Een ander argument van minister Netelenbos om af te zien van de Noordtak is gebrek aan interesse in Noord-Rijnland-Westfalen. Netelenbos sprak vorige week nog met haar ambtgenoot van de Duitse deelstaat. „Hij bevestigt dat Duitsland de hoofdtak en de Zuidtak interessanter vindt dan het noorden”, aldus de bewindsvrouw. „Want in het zuiden verwachten ze het meeste vervoer. Dat was in 1992 nog heel anders.”

Netelenbos denkt dat Duitsland om die reden gemakkelijk akkoord zal gaan met een wijziging van het verdrag van Warnemünde (1992), waarin Nederland zich heeft verplicht tot aanleg van de Noordtak. De Noordtak zou volgens de laatste berekeningen 5 miljard gulden gaan kosten.

Positief
De PvdA-fractie in de Tweede Kamer reageerde vanmorgen ronduit „positief” op de uitspraken van minister Netelenbos. PvdA-kamerlid Feenstra wil wel dat de bewindsvrouw de Kamer duidelijk maakt of de Hanzelijn werkelijk een goed alternatief is voor het goederenvervoer richting noorden.

VVD-kamerlid mevrouw Verbugt wil eveneens met minister Netelenbos in gesprek over dat alternatief. Zij vindt vooral de „nieuwe geluiden uit Duitsland” interessant en wijst bovendien op het „groeiende maatschappelijke verzet tegen de Noordtak.” D66 wilde vanmorgen nog niet reageren. Op het laatstgehouden partijcongres spoorden de leden van die partij kamerlid mevrouw Giskes echter al aan zich terughoudender op te stellen ten aanzien van het hele Betuwelijn-project.

Het overgrote deel van de oppositie in de Tweede Kamer vernam de uitspraken van minister Netelenbos vanmorgen met genoegen. SP, RPF en SGP zijn al lange tijd tegen de aanleg van de miljardenverslindende spoorlijn, het CDA heeft zich enkele maanden bij hen gevoegd. Alleen de GPV-fractie wil nog dat de Betuwelijn nu zonder dralen in zijn geheel wordt aangelegd. Een fractiemedewerker liet vanmorgen weten in de uitspraken van Netelenbos geen reden te zien om van dat standpunt af te wijken.

„Zeer gelukkig”
De vijf gemeenten in de Gelderse Achterhoek die te maken zouden krijgen met de noordoostelijke verbinding van de Betuweroute, Hummelo en Keppel, Angerlo, Doesburg, Vorden en Steenderen, reageerden vanmorgen „verrast en zeer gelukkig” op de nieuwe ontwikkelingen. De zogenaamde Bende van Vijf had juist een omvangrijk plan voor een Haagse lobby klaarliggen, maar dat kan de vuilnisbak in, aldus B. Markink van de gemeente Hummelo en Keppel.

Een ruime meerderheid van Provinciale Staten in Gelderland noemt de aanleg van de Betuweroute zonder een noordoostelijke aftakking echter „onbespreekbaar, ondenkbaar en onaanvaardbaar.” Dat standpunt hebben CDA, VVD, PvdA en D66 in april nog vastgelegd in een motie.