Commentaar 8 juli 1999

Moordpil

Een dag nadat Duitsland de abortuspil geaccepteerd heeft, werd bekend dat Nederland eveneens overstag gaat. Binnenkort zal ook hier deze pil geslikt kunnen worden. Overigens komt het medicament niet via apotheken beschikbaar, maar kan het alleen worden toegediend in abortusklinieken en ziekenhuizen die een abortusvergunning hebben.

Is hiermee ten aanzien van de abortusproblematiek opnieuw een belangrijke wissel omgezet? Het antwoord daarop is ja en nee. Strikt genomen gaat het alleen maar om de introductie van een nieuwe abortusmethode.

De centrale vraag in heel de abortusdiscussie was echter niet welke methoden van abortus provocatus toelaatbaar zijn en welke niet. Fundamenteel was de bescherming van het ongeboren leven. Met de legalisering van de abortus is dat uitgangspunt prijsgegeven. Wat dat betreft verandert er met de invoering van de abortuspil niets. Abortus is moord, hoe de ingreep ook wordt uitgevoerd. De abortuspil kan daarom zonder overdrijving als een moordpil worden aangeduid.

Toch is het ook weer te simpel om te stellen dat er door het beschikbaar stellen van de abortuspil dus helemaal niets verandert. Er is wel degelijk ook een psychologische kant aan de zaak. Het slikken van een aantal pillen is nu eenmaal minder ingrijpend dan het ondergaan van een operatieve ingreep. De abortuspil werkt dus drempelverlagend. Het aantal abortussen zal er wellicht door toenemen.

Vandaar dat in Duitsland onder de vorige christen-democratische regering de invoering van de abortuspil is tegengehouden. Met het huidige rood-groene kabinet zijn de zaken anders komen te liggen. De Duitse minister van Gezinszaken noemde het goedkeuringsbesluit een besluit ten gunste van vrouwen. Maar dat is dan wel bezien vanuit een zeer dubieus perspectief.

Zuiver medisch gezien is er geen enkele reden om het alternatief van de abortuspil te introduceren. Volgens deskundigen is een operatieve abortus sneller, minder pijnlijk en betrouwbaarder dan de abortuspil. Dat er desondanks vraag is naar deze pillen, komt doordat het slikken van een aantal pillen door de zwangere vrouw (en haar omgeving) als minder belastend wordt beschouwd dan de 'traditionele' abortusingreep.

Alles bij elkaar genomen betekent de introductie van de abortuspil een verdere normalisering van de abortus. In veler ogen is abortus een ingreep waar je niet moeilijk over hoeft te doen. Het is volstrekt legaal en het Ziekenfonds betaalt de kosten. Het is weliswaar geen prettige zaak, maar dat zijn medische ingrepen in het algemeen niet. Als abortus nu ook nog via het slikken van een aantal pillen mogelijk is (en in de toekomst de bijwerkingen kunnen worden teruggedrongen), leidt dat nog meer tot een verhulling en bagatellisering van de ingreep.

Daartegenover is en blijft het noodzakelijk om de ernst van de abortus te beklemtonen. Wat een groot kwaad is, moeten we kwaad durven noemen, ook al hebben velen het inmiddels geaccepteerd. Het ongeboren leven heeft recht op bescherming, zeker door de overheid.

In werkelijkheid komt daar helaas steeds minder van terecht. Dat zien we ook bij de voorstellen die op het departement van Volksgezondheid liggen om meer ruimte te bieden voor late abortussen. De grenzen worden steeds verder verlegd in de verkeerde richting.