Voorpagina

Zie ook: Raadselachtig resultaat Rambouillet

Servië verbitterd over top

Tweede ronde nodig na
overleg in Rambouillet

Van onze buitenlandredactie
RAMBOUILLET – De onderhandelingen over Kosovo in het kasteel van Rambouillet hebben Serviërs en Kosovo-Albanezen op een aantal politieke uitgangspunten zo dicht tot elkaar gebracht dat op de valreep een soort „politiek raamwerk” tot stand is gekomen. Maar bij de twee sleutelonderwerpen –een NAVO-vredesmacht en een referendum over de toekomst van de Servische provincie– liggen de standpunten nog zo onwrikbaar ver uiteen, dat vervolgoverleg nodig is. Beide partijen in het conflict stemmen daarmee in.

De Britse minister Cook erkende dat het onmogelijk is gebleken een afgerond vredesplan tot stand te brengen, maar hij benadrukte dat aanzienlijke vooruitgang is geboekt. „We hebben een proces op gang gebracht. Vandaag is niet het einde van dat proces, maar slechts het einde van fase één. De Amerikaanse president Clinton noemde het resultaat van de onderhandelingen „een duidelijke stap in de zoektocht naar een rechtvaardige en duurzame vrede.”

De NAVO, die de voorbereidingen voor een vredesmacht en eventuele acties bij het uitblijven van een akkoord zo goed als afgerond heeft, is volgens diplomaten „gematigd tevreden en gematigd optimistisch” over het resultaat tot dusver. Maar de verdragsorganisatie gaat door met het verfijnen van de plannen voor militaire aanwezigheid in Kosovo. NAVO-secretaris-generaal Javier Solana roept de partijen in het conflict op de kans te grijpen die ze nu hebben gekregen en snel te komen tot een totaalakkoord, inclusief afspraken over de militaire aspecten.

Verbitterd
Servië heeft bitter gereageerd op de onderhandelingen in Rambouillet. President Milutinovic sprak van „een poging tot bedrog die zijn weerga niet kent.” Milutinovic zei in een verklaring op tv dat hij van meet af aan doorhad dat de internationale gemeenschap in het geheel niet op een akkoord uit was. „Het ging sommigen alleen om de stationering van buitenlandse troepen op Servisch grondgebied en om de Serviërs het onaanvaardbare te laten aanvaarden, op straffe van bombardementen”, zei hij in een verklaring op tv.

De partijen zijn het volgens de Contactgroep voor het voormalige Joegoslavië eens over een „substantiële autonomie” voor Kosovo, onder meer wat betreft vrije verkiezingen en democratische organen, de regering van Kosovo, het eerbiedigen van de rechten van de mens en het opbouwen van een rechtsstelsel.

Het voorlopige akkoord voorziet in een „bepaling over een ontmoeting na 3 jaar”, maar het woord ”referendum” komt in de tekst niet voor.

Desondanks stellen de Albanese deelnemers aan de besprekingen dat een referendum over de onafhankelijkheid van Kosovo wel degelijk mogelijk is op basis van het laatste conceptakkoord. De Albanese deelnemers schrijven dit in een brief aan de internationale Contactgroep voor het vroegere Joegoslavië.

Niet ondertekend
Hashim Thaci, een van de onderhandelaars en politiek leider van het Kosovo Bevrijdingsleger, heeft gisteravond volgens de Albanese staatstelevisie gezegd dat zijn delegatie geen enkel document heeft getekend. Dat gebeurt volgens hem pas als de Albanese inwoners en organisaties in de provincie dat willen.

Rusland, een van de zes leden van de Contactgroep voor het voormalige Joegoslavië, heeft ook een voorbehoud gemaakt. Pas als beide partijen in het conflict instemmen met regelingen voor een politiemacht in Kosovo en een internationale troepenmacht, zal Moskou zijn steun geven.