Commentaar

Geen antisemitisme

Een vliegramp draagt nooit bij aan het positieve imago van een luchtvaartmaatschappij. Dat is al het geval wanneer de betreffende maatschappij geen enkele blaam treft, laat staan wanneer er sprake is van onvoldoende onderhoud of gebrek aan informatie over de vervoerde goederen. Vandaar dat (de Nederlandse vestiging van) El Al zich de laatste dagen wel ongelukkig moet voelen.

El Al-directeur Feldshuh verklaarde gisteren in het Israëlische parlement dat hij zich grote zorgen maakte over de kritiek die in Nederland op zijn maatschappij loskwam. Dat zou zelfs een reden kunnen zijn om zich uit Nederland terug te trekken. Ook de strenge milieueisen van Schiphol spelen daarbij een rol.

Vanaf het begin van de parlementaire enquête had El Al, evenals de Israëlische ambassade in Den Haag, allerlei antisemitische telefoontjes en faxberichten binnen gekregen. Vandaar dat ook de Israëlische minister van Transport zich ongerust toonde. Antisemitisme begint klein en kan in een pogrom eindigen, zo was zijn redenering. Hij vond dat Nederland openlijk afstand moet nemen van die anti-Joodse geluiden.

Gezien de Joodse geschiedenis kan men zich voorstellen dat Joden in en buiten Israël extra gevoelig zijn voor allerlei kritiek. Als minderheidsgroep heeft men een heleboel meegemaakt en ook in de staat Israël voelt men zich van alle kanten bedreigd.

Daarbij is het natuurlijk niet uitgesloten dat een aantal al dan niet anonieme bellers of verzenders van faxberichten inderdaad geïnspireerd wordt door antisemitische motieven. Dat hoeven niet alleen oud-NSB'ers te zijn en hun nazaten, ook onder de hier wonende islamieten (met name die afkomstig uit het Midden-Oosten) is duidelijk sprake van antisemitisme.

Tegelijkertijd kan het volstrekt duidelijk zijn dat bij de parlementaire enquêtecommissie van antisemitisme geen sprake is. Dat El Al er in de loop van de verhoren op bepaalde punten ongelukkig uitkomt, daar kan de commissie ook niet aan doen. De dingen zijn dan zoals ze blijken te zijn. Niet beter en niet slechter.

Dat als gevolg van de Bijlmerenquête diverse ministeries gaan inventariseren in hoeverre El Al formeel of in de praktijk bepaalde privileges geniet, dient ook niet als een vorm van antisemitisme te worden uitgelegd. En datzelfde moet gezegd worden wanneer als gevolg van dat onderzoek, het toezicht op El Al verscherpt wordt en bepaalde faciliteiten (als die er al zouden zijn) worden geschrapt.

Er bestaat in Nederland altijd nog een grote mate van sympathie voor de staat Israël. Niet alleen in de kleine Joodse kring of onder orthodoxe protestanten, maar ook daarbuiten. Die sympathie houdt echter niet in dat men geen kritiek mag hebben op het beleid van de Israëlische luchtvaartmaatschappij, de Israëlische regering of bepaalde Joodse instellingen.

Meer dan een halve eeuw na de Tweede Wereldoorlog en na de stichting van de staat Israël moet daar ruimte voor zijn. Verwijten van antisemitisme doen daarbij volstrekt niet terzake. Men kan de liefde voor Israël en het Joodse volk ook zover doorvoeren, dat men er geen kwaad woord over horen wil. Dat is niet juist en dat is ook niet verstandig.