Voorpagina

Rusland voor zelfbestuur Kosovo

Contactgroep eens
over wapenembargo

Van onze buitenlandredactie
APELDOORN/BRUSSEL – De Contactgroep is het in New York eens geworden over een wapenembargo tegen Joegoslavië. De mogendheden die de groep vormen, inclusief Rusland, leggen hun plan voor aan de Veiligheidsraad, die er deze week over stemt.

Joegoslavië had Rusland gisteren gevraagd te voorkomen dat het binnenlandse conflict over Kosovo internationaal wordt. De Joegoslavische president, Slobodan Milosevic, hoopte daarvoor in Belgrado op broederlijke Slavische steun van de Russische minister van buitenlandse zaken, Jevgeni Primakov. Die zei echter in Belgrado dat Moskou zijn positie „harmoniseert” met de westerse mogendheden van de Contactgroep (Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Italië en de Verenigde Staten).

Primakov beklemtoonde voorts dat Moskou de rechten van zelfbestuur voor minderheden erkent naast het algemene principe van territoriale integriteit van staten. Milosevic vindt vooralsnog dat dit laatste beginsel geen enkele buitenlandse bemoeienis toestaat.

Primakov zou proberen Milosevic op andere gedachten te brengen. Moskou kan als oude vriend en bondgenoot de Joegoslavische leiding er mogelijk toe brengen de repressie in Kosovo te staken en akkoord te gaan met buitenlandse bemiddeling. Met name de bemiddelaar van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE), de Spaanse ex-premier Felipe Gonzalez, wordt door de Contactgroep gewenst.

Als het Primakov niet lukt dan misschien een paar collega's: Duitsland en Frankrijk sturen vandaag ook hun diplomatiechefs, Kinkel en Védrine, naar Belgrado. Ook vandaag brengt de Amerikaanse gezant voor ex-Joegoslavië, Robert Gelbard, een bezoek aan Kosovo en Montenegro. Hij zal daar praten met de 'president' van de Albanezen, Ibrahim Rugova.

De Contactgroep gaf Belgrado op 9 maart tien dagen de tijd onderhandelingen met de Kosovaren te beginnen over het herstel van hun autonomie en terugtrekking van Servische troepen. Anders dreigen verscherpte sancties tegen Belgrado.

Het clandestiene Bevrijdingsleger van Kosovo (UCK) heeft vanochtend opgeroepen de schaduwverkiezingen van zondag in het gebied te boycotten. De Albanezen moeten dan een nieuwe president en parlement kiezen. De verkiezingen moeten worden uitgesteld „wegens de noodtoestand in Kosovo en de staat van oorlog in Drenica”, zo liet de UCK in een communiqué weten.

In Drenica vielen eind februari en begin maart naar schatting tachtig doden bij operaties van de Servische politie. Wegens de gespannen toestand zijn de verkiezingen in dit deel van Kosovo uitgesteld. Als de verkiezingen toch doorgaan, „dan roepen wij de bevolking ze te boycotten en zich aan te sluiten bij de UCK”, aldus het communiqué. „De UCK erkent pas verkiezingen als het land eenmaal is bevrijd”.

Het verzet beschuldigt de 'president' van Kosovo, Ibrahim Rugova, ervan verdeeldheid te zaaien onder de Albanezen. Servië erkent de verkiezingen van zondag niet.

WEU
Europa zou troepen moeten leveren voor een langdurige missie om de vrede te handhaven in het grensgebied tussen Servië en de voormalige Joegoslavische republiek Macedonië. Dat bepleitte Europees commissaris voor Oost-Europa Hans van den Broek gisteren op de vijftigste verjaardag van de West-Europese Unie, de inactieve defensietak van de Europese Unie.

Die militairen zouden de VN-troepen moeten bijstaan. De Verenigde Staten, die de helft van de 750 blauwhelmen leveren, zijn bereid hun missie voort te zetten als Europa een grotere bijdrage levert.

Van den Broek richtte zich rechtstreeks tot de WEU-vertegenwoordigers op het verjaardagsfeestje in Brussel met de mededeling dat het hoog tijd is geworden dat de defensieorganisatie haar eerste concrete militaire uitdaging aanneemt.

„De Europese Unie moet leiderschap kunnen geven in een crisis, zoals nu in Kosovo”, zei Van den Broek. „Dat houdt in dat de WEU effectieve, zelfstandige operaties moet kunnen ontwikkelen en uitvoeren”, lichtte hij toe.