„Vooral aanslag op de beschaving”

The Times

Zullen de angstige New Yorkers zich nu in hun huizen terugtrekken uit angst voor terroristen zoals ze dat tot dusver deden, om straatrovers uit de weg te blijven? Zullen de werknemers op Wall Street beslissen dat het veiliger is per telecommunicatie te werken? Zal het World Trade Center net als het federale gebouw in Oklahoma als aandenken daar zo blijven, als een eenzaam en leeg pand, een loze huls? Zal deze stad ooit haar zwier en vitaliteit herkrijgen?

Frankfurter Allgemeine

Het gaat om een daad van terrorisme van monstrueuze omvang. Het is meer dan terrorisme. Het is een oorlog tegen Amerika. Deze gecoördineerde en precies uitgevoerde aanslagen richten zich tegen de Verenigde Staten – tegen een imponerend symbool van economische vitaliteit in New York, tegen de militaire centra van de supermacht in Washington, tegen symbooldragende instellingen van de Amerikaanse politiek en maatschappij. En de dreiging van het daarop geëvacueerde Witte Huis manifesteert zich meer dan al het andere waar het om ging bij hen die achter de aanslagen zitten: een land te verlammen, het in paniek te brengen en naar de afgrond te drijven.

Na deze dinsdag zal het niet meer zijn zoals ervoor. De kwetsbaarheid van Amerika door terrorisme is voor iedereen zichtbaar geworden. Sinds jaren hebben deskundigen voorspeld dat het terrorisme en niet aan staten gebonden terroristische groepen de grootste bedreigingen van de 21e eeuw zouden kunnen vormen. In veel gevallen zijn de waarschuwingen niet serieus genomen. In Amerika, dat al pijnlijke ervaringen met het terrorisme heeft ondervonden, nog minder dan in andere landen. Hoe clichématig klinken nu de suggesties dat het terrorisme een inbeelding en waanidee van mensen is, een waan van mensen die niet zonder een politiek vijandbeeld kunnen. Deze aanslag gaat elke voorstelling te boven.

El País

De aanval op het economische en militaire hart van de eerste wereldmacht (...) opent het meest ingrijpende scenario waarmee de mensheid zich ziet geconfronteerd sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog. (...) Het terroristisch offensief van gisteren schept een mise-en-scène, op een abjecte en brutale wijze. Het maakt een eind aan de ultieme romantiek van oorlogen waarin mensen hun vaderland verdedigden met een bajonet en door middel van man-tot-mangevechten in de loopgraven van Europa. De 21e eeuw is nauwelijks geboren of zij opent met een dagboek van vijandschap en moord.

De Standaard

Afgrijzen. Dat is het eerste woord dat in de geest opkomt als je de gevoelens wilt vatten die gisteren door de hele wereld golfden. Afgrijzen voor het vreselijke leed. Wellicht duizenden mensen werden gisteren aan stukken gereten, verpletterd, vernietigd. Vele anderen werden gekwetst, gewond en verminkt. Het verdriet is niet te vatten. Naast het afgrijzen is er vooral ongeloof. Ongeloof dat de machtigste natie van de wereld zo gemakkelijk, zo precies en zo diep kon worden getroffen in haar economische, politieke en militaire hart. Het sterkste, best getrainde en best uitgeruste leger ter wereld kon deze aanslagen niet verhinderen. De duurste inlichtingendienst uit de geschiedenis kon de aanvallen niet adequaat voorspellen.

Afgrijzen en ongeloof. En angst. Angst voor de ongehoorde wreedheid van terroristen voor wie mensenlevens blijkbaar van geen tel zijn. Angst voor de precieze timing waarmee de aanslagen in New York en Washington werden uitgevoerd. Angst om nog ooit in een vliegtuig te stappen. Angst voor een grootschalig militair conflict op wereldschaal. Angst voor het onbekende. En dan is er de woede. Woede over de koele berekening. Woede over het feit dat een burgerlijk doelwit als het WTC werd uitgekozen. Woede over het menselijke onvermogen. Woede over de lafheid van de daders van de aanslagen. Naast afgrijzen, ongeloof, angst en woede wellen veel vragen op. Hoe kon dit gebeuren? Wie zit er achter de aanslagen? Wisten de veiligheidsdiensten dan van niets? Is het zo geroemde Pentagon zo gemakkelijk te treffen?

En vooral de vraag: Hoe gaan de Verenigde Staten nu reageren? Het is meer dan waarschijnlijk dat die reactie hard, grootschalig en zonder genade zal zijn. De wereld kan niet onder het zwaard van het terrorisme leven. De daders van deze barbaarse aanslagen moeten dus snel ter verantwoording worden geroepen. Het gevaar dreigt daarbij dat –nog voor de ware schuldigen bekend zijn– vooral de hele Arabische wereld zonder onderscheid met de vinger aangewezen wordt. De beelden van de dansende Palestijnen in de straten zullen die gevoelens, met name in de Verenigde Staten, alvast aanwakkeren.

Wil Washington niet in een zinloze spiraal van geweld terechtkomen, dan heeft het er alle belang bij het hoofd koel te houden en gericht te reageren. Te zelfder tijd is het nu ook en vooral aan de Arabische landen zelf om zich te distantiëren van het terrorisme. 11 september 2001 zal in onze herinnering gebrand blijven, zoals de begindata van de Eerste en de Tweede Wereldoorlog. De aanslag op het WTC en de andere gebouwen haalde de geest uit de fles. De wereld zal na gisteren nooit meer dezelfde zijn.

Irish Independent

De dingen zullen voor het Amerikaanse publiek nooit meer hetzelfde zijn. De aanslag van gisteren kan worden vergeleken met de aanval op de Amerikaanse vloot bij Pearl Harbor zestig jaar geleden. In feite is het nog erger. Het gebeurde op het Amerikaanse vasteland. Het sloeg met schokkende nauwkeurigheid de centra van de Amerikaanse macht. De afkeer van mensen die altijd hebben gedacht dat deze centra van macht onneembaar waren, is moeilijk te bevatten. Maar dit was meer dan een aanslag op de Verenigde Staten. Het was een aanval, zoals president Mary McAleese vannacht zei, op de beschaving.

Meer dan een daad van terrorisme; een barbaarse daad van verachting van menselijke waarden. Politiek hebben de VS een ernstige prestigeslag te verduren, met name in het Midden-Oosten. Het zou catastrofaal zijn als dit de verkeerde reactie teweegbracht van de Amerikanen of hun vijanden. De Israëlisch-Palestijnse open wond moet worden geheeld. Maar het zou naïef zijn te veronderstellen dat dit alleen de regio tot rust zal brengen. De internationale gemeenschap moet hier met gezamenlijke inspanningen stabiliteit brengen. Het is niet genoeg voor de VS te vergelden. Gisteren was het de test voor de Amerikaanse psyche om het hoofd koel te houden. De komende dagen zullen dat uitwijzen.

Cincinnati Enquirer:
Nooit eerder is ons zoiets overkomen. De aanval op Pearl Harbor benadert het nog het meest. Maar qua verwoestende gevolgen doen de aanvallen van gisteren de bommen verbleken die toen op onze vloot neerkwamen. De vliegtuigen die zich in de torens van het World Trade Center en het Pentagon boorden, hadden niets van vreemde, vijandelijke indringers. Nee, ze behoorden tot onze eigen vertrouwde luchtvaartmaatschappijen, wier toestellen onschuldige Amerikaanse burgers vervoerden. Ze werden gebruikt als gruwelijke wapens tegen andere onschuldige Amerikanen. Laten we ons niets wijsmaken, dit is oorlog.

Ariz. Rep. of Phoenix

Dit weten we in ieder geval: Amerika heeft in het verleden aanvallen op zijn burgers altijd met grote grimmigheid beantwoord. En hoe ons leven ook vandaag de dag is veranderd, er is geen reden te geloven dat die vastbeslotenheid er nu niet meer zou zijn.

Courier of Cherry Hill

Terroristen had gisteren hun dag. Ze vielen Amerika aan. Ze doodden en verwondden onschuldige mensen. Ze dwongen ons luchthavens, tunnels, bruggen en overheidsgebouwen te sluiten. Ze timmerden Amerika dicht. Voor een dag en niet langer. Amerikanen staan bekend als standvastig en vasthoudend. Ze zijn nooit een uitdaging uit de weg gegaan, en ze zullen dat deze keer ook niet doen. Vandaag zien we een verdoofd en gebroken land. Maar morgen zal het gerechtigheid eisen.

Miami Herald

De aanvallen hebben een specifieke zwakke plek in Amerika's nationale veiligheid blootgelegd. We hebben miljarden dollars uitgegeven om ervoor te zorgen dat onze defensie optimaal blijft en dat we iedere conventionele aanval zouden kunnen beantwoorden. President Bush is zelfs van plan miljarden extra te besteden aan de opbouw van een raketschild. Gisteren zou zo'n schild volslagen nutteloos zou zijn geweest. Na alle onderzoeken, na de rouw en de verwerking van de enorme shock, moeten we aan de slag om van ons land een echt veilig land te maken. En in ieder geval zullen we geen kosten moeten sparen om de verantwoordelijken voor het gerecht te krijgen.

Chicago Tribune

De tijden van zorgeloosheid zijn voorbij. Ze zijn bedolven onder het grauwe stof dat gisteren de toeschouwers in de straten van Manhattan bedekte. En toch zou het gevaarlijk zijn om te vervallen in reacties die juist de harten van terroristen sterken. De schrik en angst zijn alom tastbaar. Maar laat dat niet ons onvermijdelijk lot worden! Want dat zou slechts koren op de molen zijn van diegenen die tot zulke laffe daden in staat zijn. Waar het ons om moet gaan is gerechtigheid, net zoals dat in het verleden onze leidraad voor handelen is geweest. Genoegdoening mag wellicht een zaak van lange adem worden, als ze maar wordt verkregen. (...) Voor diegenen die gisteren een stuk uit Amerika's hart vraten, moet er een onrustigmakende gedachte zijn: Leven duurt lang. We zijn niet uitgeteld. En zij zijn het die straks zullen sidderen.

News-Sentinel

Vergis u niet: ons is de oorlog verklaard. En een land in oorlog moet andere keuzes maken dan in vredestijd. President Bush had dan ook helemaal gelijk toen hij zei dat de VS de verantwoordelijken te pakken zullen krijgen. En als ze worden gevonden, gaan we ervan uit dat ze doelwit van een militaire aanval zullen zijn. In vredestijd zouden we hen voor het gerecht dagen; nu is het oorlog en moet geweld worden gebruikt. Dit is de ultieme test voor Amerika's speurders binnen de geheime diensten, evenals voor zijn militaire capaciteit. We zullen de wereld moeten laten zien dat we onszelf kunnen verdedigen, zonder dat we alle normen van beschaving verliezen, dus alsjeblieft geen bombardementen van medicijnfabrieken of van onschuldige burgers. Maar verder: vanaf nu geen rust meer voor oorlogsmisdadigers! In de verre toekomst zullen Amerika's principes van vrijheid en gelijkheid de wereld overwinnen. Laat niemand denken dat we ons daar niet sterk voor zullen maken!