Voorpagina15 juni 2001

Korthals dreigt met blokkade

Kamer steunt
wet preventief
fouilleren

Van onze redactie politiek
DEN HAAG – Als het aan de Tweede Kamer ligt mogen burgemeesters buurten of uitgaansgebieden waar veel geweld voorkomt twaalf uur lang afsluiten. De politie krijgt in die periode de mogelijkheid om alle voorbijgangers en automoblisten te fouilleren op wapenbezit, ook als er geen concrete verdenking bestaat.

Dat bleek gisteren in de Kamer tijdens de behandeling van een initiatiefwet van het CDA-kamerlid Van de Camp over preventief fouilleren. De Kamer wil met de nieuwe wet het steeds toenemende wapenbezit en -gebruik afremmen. Van de Camp wil dat burgemeesters na toestemming van de gemeenteraad, in overleg met de politie en na toestemming van de officier van justitie, zogenaamde veiligheidsrisicogebieden kunnen aanwijzen.

De Tweede Kamer wil het wetsvoorstel wat aanscherpen. De meerderheid wil de bepaling dat er overleg met de gemeenteraad nodig is voor de burgemeester een veiligheidsrisicogebied aanwijst, schrappen.

Minister Korthals van Justitie is tegen de wet zoals die er nu ligt. Hij vindt dat er meer garanties nodig zijn om misbruik te voorkomen. Het preventief fouilleren is volgens de bewindsman een dermate grote ingreep in de persoonlijke levenssfeer van mensen dat er een betere controle nodig is.

Korthals wil daarom dat de onafhankelijke rechter en de gemeenteraad beide vooraf toestemming geven. Komt dat niet in de wet, dan zal de bewindsman zijn goedkeurende handtekening aan het wetsvoorstel onthouden en wordt het niet ingevoerd. D66, SP en GroenLinks willen ook dat de rechter-commissaris van tevoren toetst of het zware opsporingsmiddel terecht wordt ingezet.

Experimenten
Zoals het er nu voorstaat zijn de grote fracties niet van plan de wensen van de bewindsman in te willigen. PvdA, CDA en VVD en de kleine christelijke fracties vinden dat de burgemeester als handhaver van de openbare orde bij uitstek degene is die beslist over de aanwijzing van een veiligheidsrisicogebied.

Hij moet dat wel doen na toestemming van de officier van justitie. Betrokkenheid vooraf van een onafhankelijke rechter en van de gemeenteraad vindt de Kamer niet nodig.

De aanscherpingen in de wet zijn nodig omdat er in 1999 mislukte experimenten met preventief fouilleren zijn gehouden in de Rotterdamse Millinxbuurt en in de Bijlmermeer. In beide gevallen oordeelde de rechter dat de acties niet wettelijk waren.

Het initiatiefwetsvoorstel van de CDA'er Van de Camp was lange tijd in de race met een vergelijkbaar voorstel van Korthals en zijn collega van Binnenlandse Zaken, De Vries. De CDA'er heeft beide voorstellen in elkaar geschoven.