Voorpagina17 april 2001

Minister wil zelfmoordpil voor bejaarden

ChristenUnie/SGP
eisen aftreden Borst

Van onze reactie politiek
DEN HAAG – „Hierop past maar één reactie: deze minister moet aftreden.” Voor de fracties van ChristenUnie en SGP is het duidelijk dat de uitspraken van minister Borst over de zelfmoordpil voor bejaarden tot haar vertrek uit de Haagse politiek moeten leiden. Zij willen deze week een spoeddebat met haar en premier Kok en een motie van wantrouwen indienen.

„Ze heeft zelf de brug opgehaald. Dan is het niet onze taak weer bruggen te bouwen”, aldus ChristenUnie-fractievoorzitter Van Dijke vanmorgen, na overleg met justitiewoordvoerder Rouvoet. Tussen de fracties van ChristenUnie, SGP en CDA is vandaag koortsachtig beraad geweest over de verdere procedure. Het CDA wilde aanvankelijk volstaan met mondelinge vragen aan premier Kok, morgen tijdens het wekelijkse vragenuurtje. „Maar dat vinden we voor deze zaak een te licht middel. We willen de minister en de premier nog deze week interpelleren. Wij vinden dat Borst door haar optreden vorige week en het interview haar laatste gezag als minister en als vice-premier heeft verspeeld”, aldus Rouvoet. Het beraad heeft ertoe geleid dat de CDA-fractie vanmiddag het verzoek om een interpellatie-debat bij de griffie heeft ingediend.

In een interview met NRC Handelsblad zei Borst zaterdag dat bejaarden die levensmoe zijn en zich „te pletter, maar helaas niet doodvervelen”, het recht zouden moeten hebben om zelf een eind aan hun leven te maken. Hiervoor zou een zelfdodingsmiddel beschikbaar moeten komen.

De pil waarover Borst spreekt, wordt sinds 1991 de ”pil van Drion” genoemd. In dat jaar hield mr. H. Drion, de voormalige vice-president van de Hoge Raad, een pleidooi voor het vrij verstrekken van middelen aan bejaarden die niet meer willen leven en die zelf een einde aan hun leven willen maken.

CDA-leider De Hoop Scheffer heeft zaterdag direct „met ontzetting” op de uitlatingen van Borst gereageerd. Hij vraagt zich af naar wat voor samenleving Nederland „afglijdt.” „De stemming over de euthanasiewet is nog maar een paar dagen geleden, of de minister wil al weer een volgende stap zetten. Juist nu dezer dagen het feest van het Leven wordt gevierd, schetst de minister mensen de dood als perspectief.”

Kruiswoord
Bij SGP en ChristenUnie is het vooral „hard aangekomen” dat Borst in het „afschuwelijke interview” het laatste kruiswoord van Christus citeerde („Het is volbracht!”) om haar blijdschap over de nieuwe euthanasiewet uit te drukken. Senator Schuurman, woordvoerder tijdens het debat vorige week in de Eerste Kamer, noemt de uitlating „bijna een vloek.” Bovendien vindt hij het „hautain en onbehoorlijk” dat Borst de discussie over het vervolg op de nieuwe euthanasiewet „buiten de orde” verklaarde.

Van Dijke vindt dat Borst en de haren zich eens zouden moeten afvragen hoe het komt dat bejaarden zich „te pletter vervelen”, terwijl er meer dan ooit mogelijkheden tot verstrooiing zijn. „Borst loopt weg voor die vraag, die diep in de samenleving ingrijpt.”

De Amerikaanse televisiezender CNN pakte afgelopen dagen groot uit over het voorstel van Borst. Volgens Van Dijke zal het buitenland het Nederlandse beleid „nu helemaal niet meer vertrouwen.” Hij noemt dat een reden te meer „om te wensen dat God verhoede dat D66 ooit nog terugkomt in een volgend kabinet.”

SP-leider Marijnissen hekelt de uitspraken van Borst omdat de blijdschap over de nieuwe wet zo duidelijk contrasteert met haar falende beleid bij allerlei andere onderwerpen in de gezondheidszorg. „De SP wil geen debat over een zelfmoordpil voor ouderen, maar over de problemen van ouderen en hun plaats in onze samenleving.”

Onverstandig
Binnen de coalitiefracties worden de opmerkingen van Borst vooral onverstandig genoemd. Volgens woordvoerder Vos van de VVD is de inkt van de euthanasiewet nog maar net droog. „En nu start de minister een discussie over een pil die haaks op die nieuwe wet staat.” De pil heeft volgens de VVD niets te maken met euthanasie, omdat er bij deze bejaarden geen sprake is van „uitzichtloos en ondraaglijk lijden” en er ook geen artsen bij betrokken zijn die aan allerlei zorgvuldigheidseisen moeten voldoen. „Bij de pil van Drion gaat het over 'ik wil dood, geef mij die pil'.”

PvdA'er Swildens vindt dat Nederland de handen nu nog vol heeft met het uitleggen van de essentie van de euthanasiewet aan het buitenland. „Borst komt op een ongelukkig moment met haar uitspraken.”

D66-Tweede-Kamerlid Dittrich zegt nu geen behoefte te hebben aan een discussie over de pil. D66-senator Kohnstamm spreekt de verwachting uit dat de pil van Drion over twintig jaar in Nederland beschikbaar zal zijn. „Soms hebben mensen een authentieke doodswens. Moeten ze dan maar voor de trein springen? Nee, zij moeten zo'n pil kunnen krijgen.”

ChristenUnie-fractievoorzitter Van Dijke vindt de reacties van de coalitiewoordvoerders „griezelig.” „Kort gezegd komt hun reactie hierop neer: een beetje dom van Borst, zo vlak na het euthanasiedebat. Zij hebben geen enkel inhoudelijk verweer en tonen geen verontwaardiging over haar voorstel zelve. Dat voorspelt niet veel goeds voor de toekomst.”

Zie ook:
Borst is „ieder contact kwijt”

„Frankrijk moet over euthanasie nadenken”

Dossier Euthanasie