Mogelijk al meer
dan 1000 doden
in Kalimantan

Het bataljon zal voornamelijk worden ingezet in de provinciehoofdstad Palangkaraya. Al eerder stuurde Jakarta manschappen van de elite-eenheden Kopassus en Kostrad naar de Molukken om etnische twisten in te dammen, overigens met weinig concreet resultaat.

In de hoofdstad gingen vanochtend plundering en brandstichting in de stad in alle hevigheid door. Migranten in Palangkaraya kregen van amokmakende autochtone Dajaks te horen dat zij voor het einde van de dag de stad moeten hebben verlaten. Dajak-leiders hebben gezworen alle migranten uit het gebied te zullen verdrijven.

Menigeen beklaagde zich erover dat leger en politie niets deden om de vluchtelingen te beschermen en hun een veilige uittocht te bieden. „Mijn twee kinderen zijn dood. Ze hebben hun hoofden afgesneden. Ze hebben mijn man afgeslacht en zijn lichaam door de straten gesleept”, zei Suriya Fauzi. „De politie en het leger deden niets. Ze lieten het gewoon gebeuren.”

Naar schatting 10.000 mensen zijn sinds zaterdagmorgen via Sampit weggevlucht op schepen of met auto's. Meer dan 10.000 ontheemden of gevluchte mensen zitten momenteel in kampementen in Sampit, waar zij wachten op rivierboten die hen uit het gebied kunnen halen. Er zou groot gebrek zijn aan voedsel. Een menigte van ongeveer 1000 met speren en machetes gewapende Dajaks joeg gisteren nog altijd op Madurezen die zich naar wordt aangenomen schuilhouden in de bossen rond Sampit.

Volgens loco-burgemeester Tamrin Nur zijn er sinds 18 februari in en rond de plaats zeker 270 mensen vermoord. Een arts van het Murjaniziekenhuis zei dat er in de hele provincie mogelijk al 1000 doden zijn gevallen. En Dajak-leider Christophel Hutte zei dat zijn mannen al meer dan 1000 Madurezen hebben gedood. Ook zei hij dat het moorden zal voortduren totdat alle Madurezen uit de provincie zijn weggevlucht.

De Dajaks zijn de oorspronkelijke bewoners van Midden-Kalimantan. Honderdduizenden mensen uit andere delen van Indonesië, meest Madurezen, zijn in veertig jaar tijd naar Midden-Kalimantan verhuisd in het kader van een migratieprogramma van de overheid. Sampit heeft zo'n 100.000 inwoners, van wie eenderde migranten.

Journalisten in het gebied zagen gisteren de lichamen van drie pasvermoorde mensen langs de kant van een weg liggen. Twee lichamen waren onthoofd en uit één lichaam was het hart weggesneden. „Ik heb een stukje van zijn hart gegeten”, zei een van de daders, Fadfian Charles. „Het heeft me kracht gegeven en ik heb zijn geest weggenomen.”

Maleisië heeft gisteren de grenscontroles opgevoerd om vluchtelingen uit Midden-Kalimantan te weren. Een deel van Maleisië –en Brunei– ligt net als het vier provincies omvattende Kalimantan op Borneo. Een groot deel van Borneo bestaat uit junglegebied.

De spanning tussen de Madurezen en de oorspronkelijke bevolking van Midden-Kalimantan heeft al vaker tot confrontaties geleid: in 1999 kwamen zeker 260 mensen om. Er zijn iets minder dan 100.000 Madurezen in West-Kalimantan, dat 3,5 miljoen zielen telt.

Ingrijpen
Een hoge delegatie uit Jakarta onder leiding van minister van Veiligheidszaken Susilo Bambang Yudhoyono bezocht gisteren het strijdtoneel. Ook de chef-staf van de strijdkrachten, admiraal Widodo, was van de partij.

Bambang noemde de situatie een humanitaire tragedie. De geschokte minister zei dat militairen en politie de situatie weer in de hand moeten nemen. Een ander lid van de delegatie zei dat hij niet kon begrijpen dat de 2000 man sterke politie- en legermacht in Sampit niets doet om de Dajaks een halt toe te roepen en de ontwapenen.

President Wahid zei gisteren vanuit de Egyptische hoofdstad Caïro, waar hij een topconferentie van ontwikkelingslanden bijwoonde, dat desintegratie van zijn land dreigt omdat niet met name genoemde politici zijn gezag willen ondermijnen. Dat meldde de Jakarta Post. Wahid gaf geen nadere toelichting op zijn uitspraken.

Vice-president Megawati Sukarnoputri verweerde zich vanochtend tegen kritiek dat de overheid te laks zou reageren op de nieuwe geweldsuitbarsting. Een woordvoerder noemde het conflict een ingewikkelde zaak, die niet in een uur kan worden opgelost. Megawati heeft het dagelijks bestuur in handen nu Wahid voor twee weken naar het buitenland is.