Voorpagina17 februari 2001

Dossier Crisis Midden-Oosten

VN waarschuwt voor anarchie onder Palestijnen

Hezbollah doodt soldaat
Israël bij raketaanval

Van onze buitenlandredactie
BEIROET – Bij een raketaanval van de Hezbollah langs de Israëlisch-Libanese grens is gisteren een 19-jarige Israëlische militair om het leven gekomen en zijn er zeker twee gewond geraakt. Dat hebben de Libanese autoriteiten gezegd. De slachtoffers patrouilleerden in een legervoertuig bij de omstreden Shebaa-landerijen. Israël reageerde met artilleriebeschietingen op Zuid-Libanon.

Het is de eerste actie van de sjiitische beweging sinds Ariel Sharon tot premier van Israël werd gekozen. Volgens de zegsman werd het voertuig van de slachtoffers geraakt door een antitankraket. Het is de tweede keer dat langs de grens een Israëlische militair is gedood sinds Israël zich in mei vorig jaar terugtrok uit Zuid-Libanon. In oktober kwam een Israëlische militair in Shebaa om door een bom die Hezbollah-strijders hadden geplaatst.

Een Israëlische militaire woordvoerder zei dat het leger onderzoek zou doen naar de gemelde aanval. Bronnen bij het leger zeiden eerder dat een onbekend aantal militairen gewond was geraakt door een explosie.

Het gebied hoort volgens de Hezbollah bij Libanon. In oktober ontvoerde de Hezbollah in het gebied drie Israëlische militairen. De soldaten zijn nog altijd niet vrijgelaten.

Anarchie
De speciale VN-gezant voor het Midden-Oosten, Terje Roed-Larsen, heeft gisteren gewaarschuwd voor anarchie en chaos in de Palestijnse gebieden als het buitenland de Palestijnse Autoriteit niet op zeer korte termijn financieel te hulp schiet.

Na een ontmoeting met VN-secretaris-generaal Kofi Annan zei Roed-Larsen dat de Palestijnse gebieden eerst fiscaal dreigen in te storten. Vervolgens zal het bestuur niet meer functioneren, waarna het geweld zal toenemen en er een situatie ontstaat die niet meer in de hand te houden is. Annan deelt de vrees van de gezant en heeft hem daarom opgedragen naar de hoofdsteden van de belangrijkste Europese landen en Washington te gaan om hulp voor de Palestijnen te vragen.

De Palestijnse Autoriteit heeft bijna geen geld meer. Ze zal volgens Roed-Larsen binnen een paar weken de salarissen van de ambtenaren niet meer kunnen betalen. Volgens de gezant is ongeveer 50 miljoen dollar (ruim 120 miljoen gulden) hulp per maand nodig.

De Europese Unie oefent al druk uit op de regering van nationale eenheid die in Israël in de maak is. Europa wil dat de blokkade van de bezette gebieden wordt opgeheven zodat het normale leven weer zijn loop kan nemen. Deze boodschap kreeg gisteren een speciale gezant van beoogd premier Sharon, oud-ambassadeur Ofer, in Brussel te horen. Hij werd ontvangen door voorzitter Prodi van de Europese Commissie, commissaris Patten (Buitenlandse Betrekkingen) en EU-buitenlandcoördinator Solana.

De Commissie liet na afloop weten dat op beide partijen, Israël en Palestijnen, een beroep wordt gedaan tot deëscalatie. Brussel stoort zich ook aan het niet-doorsluizen van belasting- en douanegelden door Israël aan de Palestijnse Autoriteit. Ook Solana riep de Palestijnen op de geweldsspiraal te doorbreken.

Brussel stelde ook nog eens voor ruim 30 miljoen gulden aan voedselhulp, zoals suiker en melkpoeder, plus contanten beschikbaar voor 200.000 Palestijnse vluchtelingen in Gaza en de Westelijke Jordaanoever, en verder in Jordanië, Syrië en Libanon. De hulp is vooral bestemd voor zwangere vrouwen, jonge moeders, zieken en gehandicapten.

Depressies
De Palestijnse buschauffeur die woensdag inreed op een groep burgers en militairen nabij Tel Aviv leed aan depressies en nam medicijnen tegen maagpijn. Dat heeft zijn familie gisteren bekendgemaakt.

Khalil Abu Elba kocht een dag voor de aanslag waardoor acht mensen om het leven kwamen medicijnen tegen maagklachten, aldus naaste familie van de dader. Volgens de apotheker in Gaza die de geneesmiddelen verkocht „dient een patiënt in deze toestand ten minste drie dagen rust te nemen.” Na inname van de medicijnen moet hij geen inspanningen verrichten en zeker geen auto gaan rijden, aldus de apotheker.