Voorpagina12 februari 2001

Dossier Midden-Oosten

Barak post op Defensie aangeboden

Likud komt nader
tot Arbeiderspartij

Van onze correspondent
JERUZALEM – De Likud-partij van de aankomende premier Ariel Sharon en de Arbeiderspartij van de demissionaire premier Ehud Barak hebben tijdens het weekeind vorderingen gemaakt in de onderhandelingen over de oprichting van een kabinet van nationale eenheid. Leden van de onderhandelingsteams zijn er optimistisch over dat er een brede regering kan worden gevormd.

Sharon heeft voor de verkiezingen afgelopen dinsdag al gezegd dat hij een kabinet van nationale eenheid op wil zetten. Een dergelijk kabinet zal het bewind van de havik-politicus een gematigd aanzien moeten geven. Hij gelooft dat hooggeplaatsten in de Arbeiderspartij als Ehud Barak en Shimon Peres veel van de internationale kritiek weg kunnen nemen die naar verwachting op zijn beleid zal ontstaan.

Sharon heeft Barak aangeboden minister van Defensie te worden. Maar Barak heeft vorige week na zijn verkiezingsnederlaag gezegd dat hij wil aftreden als leider van de Arbeiderspartij en als Knessetlid. Het bleef vanmorgen onduidelijk of Barak de politiek wel of niet vaarwel zal zeggen.

De seniorpoliticus Shimon Peres zei op de Israëlische radio dat een regering van nationale eenheid in het belang is „van de natie en van de vrede.” Peres, die een centrale rol vervulde bij de totstandkoming van de Oslo-akkoorden, eist dat hij in zo'n regering minister van Buitenlandse Zaken wordt.

Minister Haim Ramon (Binnenlandse Zaken en Jeruzalemzaken) zei dat de Arbeiderspartij en de Likud verder nog niet hebben gesproken over de verdeling van portefeuilles. Volgens Ramon willen de meerderheid van het volk en de meerderheid van de achterban van de Arbeiderspartij dat er een kabinet van nationale eenheid in het leven wordt geroepen.

Een woordvoerder van Likud, Reuvin Rivlin, zei dat Sharon geen enkele van de 144 nederzettingen zal ontmantelen. In totaal wonen er zo'n 200.000 kolonisten in deze nederzettingen. Barak stond op het standpunt dat hij zo'n 160.000 kolonisten onder Joods bestuur wilde houden, maar dat hij een aantal van de kleinere, meer afgelegen nederzettingen zou willen opofferen.

De Arbeiderspartij wil dat Sharon de Oslo-akkoorden accepteert, dat hij een gedemilitariseerde Palestijnse staat toestaat als er een veelomvattend vredesakkoord met de Palestijnen wordt gesloten en dat hij geen nieuwe Joodse nederzettingen opricht.

De Likud zal vandaag over de eisen van de Arbeiderspartij vergaderen. Het Knessetlid Ophir Pines-Paz van de Arbeiderspartij zegt dat Sharon de keuze moet maken tussen een gematigde regering met de Arbeiderspartij of een regering die steunt op een kleine meerderheid in de Knesset, onder wie de rechts-extremisten van Avigdor Lieberman (van de partij Yisrael Beitenu) en Rehavam Ze'evi (Nationale Eenheid). De Arbeiderspartij is met 26 zetels de grootste partij in de Knesset, gevolgd door de Likud, die negentien mandaten telt.

Sharon wil zijn kabinet hebben gevormd voordat de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell op 23 februari zijn bezoek aan het Midden-Oosten begint.

De Nationale Religieuze Partij heeft gisteren in het parlement, de Knesset, voorgesteld het nieuwe kabinet drie maanden extra te geven om de begroting te presenteren. Sharon zou hierdoor meer tijd krijgen zijn kabinet te vormen. Sharon heeft volgens de wet 45 dagen de tijd een regering te vormen. Op 31 maart moet het kabinet de begroting presenteren. Lukt dit niet dan worden automatisch nieuwe parlementsverkiezingen uitgeschreven.

Tegenstanders in de Arbeiderspartij van een kabinet van nationale eenheid willen de partij te verlaten om samen met de links-seculiere Meretz een nieuwe, sociaal-democratische partij op te richten. Tot de tegenstanders binnen de Arbeiderspartij behoort 'duif' minister Yossi Beilin (Justitie en Godsdienstzaken).

Knessetlid Uzi Baram kondigde gisteren zijn vertrek aan, meldden vanochtend de Israëlische media. Baram, die 24 jaar in het parlement heeft gezeten en ook minister is geweest, zei dat hij ruimte wil maken voor jonge mensen. Hij zei ook dat hij niet van plan is terug te keren in de politiek. Baram is na Barak en Knessetlid Elie Goldschmidt het derde Knessetlid van de Arbeiderspartij dat aftreedt na de grote verkiezingsnederlaag van Barak.

De Palestijnse leider Yasser Arafat vertrok gisteren naar Egypte voor gesprekken met president Hosni Mubarak. De Palestijnen hebben geëist dat de toekomstige regering de vredesbesprekingen oppakt vanaf het punt waar ze waren gebleven. Onder Barak zijn Israëliërs en Palestijnen dichter dan ooit bij een akkoord gekomen. Barak bood de Palestijnen meer land dan enige Israëlische leider voor hem.

Geweld
Palestijnse gewapende mannen openden gisteravond het vuur op Israëlische doelen ten zuiden van Jeruzalem. De 35-jarige Israëlische automobilist Tzahi Sasson werd doodgeschoten op de 'tunnelweg' die Jeruzalem verbindt met Joodse nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever. Gewapende Palestijnen schoten ook op de ambulance die het slachtoffer evacueerde. Ze openden verder het vuur op de Zuid-Jeruzalemse wijk Gilo en op het graf van Rachel, een Joodse heilige plaats in Bethlehem. Israëlische soldaten schoten terug met machinegeweren. Gisteren was er sprake van een escalatie van het geweld in de Palestijnse gebieden.

Israël is niet van plan medewerking te verlenen aan de onderzoekscommissie van de Verenigde Naties die zaterdag in het land is gearriveerd, maakte het ministerie van Buitenlandse Zaken bekend. Het VN-team wil de Palestijnse gebieden bezoeken om onderzoek te doen naar schendingen van de mensenrechten en van het internationale humanitaire recht door Israëlische troepen. Volgens Israël is het mandaat van deze missie „bevooroordeeld en voor ons niet te accepteren”, aldus woordvoerster Yaffa Ben-Ari van Buitenlandse Zaken. Zij zei dat de uitkomsten van het onderzoek al van tevoren vaststaan.

De Israëlische veiligheidsdienst heeft een 32-jarige Brit gearresteerd die ervan wordt verdacht aanslagen te willen plegen. Hij zou door de Libanese beweging Hezbollah zijn gestuurd. Het kantoor van demissionair premier Barak meldde gisteren dat de verdachte al op 5 januari is opgepakt. Nadere details ontbreken. Het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft de arrestatie bevestigd. In een verklaring zegt Londen dat de man is mishandeld.