Voorpagina 1 december 2000

Dossier Crisis Midden-Oosten

Gevreesde rellen bij begin ramadan blijven uit

Gebeden op Tempelberg
verlopen relatief rustig

Van onze buitenlandredactie
JERUZALEM – Circa 40.000 moslims uit Oost-Jeruzalem hebben volgens Palestijnse bronnen tijdens het eerste vrijdaggebed van de ramadan gisteren relatief rustig kunnen bidden op de Tempelberg. De Israëlische politie had zo'n 3000 agenten opgetrommeld, maar tot ongeregeldheden op het plateau van de Al Aqsa-moskee kwam het niet. Volgens de politie namen 115.000 mensen deel aan het vrijdaggebed.

De voor moslims belangrijke dag ging overigens niet volledig zonder geweld voorbij. Buiten de Israëlische hoofdstad werden tijdens ongeregeldheden twee jonge Palestijnen gedood door Israëlische militairen.

Het aantal moslims dat wekelijks naar de Tempelberg komt om te bidden was de afgelopen weken geslonken tot enkele duizenden. Dit kwam mede doordat Israël jonge Palestijnen had verboden de gebedsdiensten bij te wonen. Speciaal voor de ramadan heeft Israël dit verbod opgeheven. In de voorgaande jaren trokken de vrijdaggebeden tijdens de ramadan op de Tempelberg steeds zo'n 200.000 moslims.

Door het aanhoudende geweld tussen Israël en de Palestijnen zouden volgens de internationale media al 289 mensen, voornamelijk Palestijnen, om het leven zijn gekomen. Het VN-kinderfonds Unicef telde sinds 28 september al 310 doden, onder wie 97 kinderen, allen Palestijns.

De populariteit van de Israëlische premier Barak daalt intussen verder. Nog maar de helft van de mensen die vorig jaar op hem stemden, zou dat bij komende vervroegde verkiezingen weer doen, meldde de Jerusalem Post gisteren. De meeste kans krijgt oud-pemier Netanyahu toegedicht. Onderzoeksbureau Gallup becijferde dat een eventuele verkiezingsstrijd tussen Barak en de rechtse oppositieleider Sharon zou eindigen in een gedeelde eerste plaats.

De voorzitter van het Israëlische parlement, Avram Burg, stelt zich vooralsnog niet kandidaat voor de post van regeringsleider bij de vervroegde verkiezingen. Ook ex-premier Peres verklaarde opnieuw geen interesse voor de post te hebben. Barak lijkt daardoor verzekerd te zijn van de kandidatuur van zijn Arbeiderspartij bij de verkiezingen, die vermoedelijk in mei zullen worden gehouden.

De militante islamitische beweging Hamas riep de Palestijnen gisteren op hun opstand tegen de Israëlische overheersing te verhevigen. Volgens Hamas is de maand van de ramadan het ideale moment om de strijd aan te wakkeren.

Volgens de pro-Iraanse Hezbollah in Libanon moeten de Palestijnen de Israëliërs in een oorlog verslaan. „Israël praat alleen over vrede om de publieke opinie in de wereld voor zich te winnen”, aldus plaatsvervangend Hezbollah-leider sjeik Kassem. Israël kondigde op zijn beurt aan het heft in eigen handen te nemen en Syrische troepen in Libanon aan te vallen als de Hezbollah niet stopt met de acties tegen Israëlische soldaten. Syrië is de feitelijke machthebber in Libanon.

Verkleed
Hezbollah-guerrilla's die in oktober drie Israëlische militairen aan de Libanese grens ontvoerden, waren waarschijnlijk verkleed als soldaten van de in Libanon gestationeerde VN-vredesmacht Unifil, met alle bijbehorende uitrusting. Dit meldde het Israëlisch dagblad Yedioth Ahronoth gisteren en het is bevestigd door een Israëlische veiligheidsbron.

Een woordvoerder van de VN-vredesmacht Unifil sprak de feiten uit het krantenbericht tegen. Wel kon hij zeggen dat delen van Unifil-uniformen, een VN-insigne, armbanden en nummerborden zijn gevonden in twee verlaten wagens die bij de ontvoering zijn gebruikt.

De Israëlische veiligheidsbron wil niet zo ver gaan dat hij denkt dat de VN-vredesmacht de Hezbollah opzettelijk heeft geholpen bij de ontvoering. Maar hij vindt het op zijn minst vreemd dat Unifil het incident niet heeft gerapporteerd of heeft geprobeerd het te voorkomen, omdat de drie volgens hem slechts 300 meter van een VN-basis zijn gekidnapt. Van de drie Israëlische soldaten is na hun ontvoering niets meer vernomen.