Barak akkoord met
terugtrekking leger

PARIJS/GAZA-STAD – Om een eind te maken aan het geweld waarbij al 64 doden zijn gevallen, heeft de Israëlische premier Ehud Barak ermee ingestemd dat Israëlische troepen zich terugtrekken van hun stellingen op de Westoever en in de Gazastrook. Israëlische en Palestijnse bronnen bij het overleg dat Barak en de Palestijnse leider Yasser Arafat gisteren in Parijs hebben gevoerd met de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Madeleine Albright hebben dat gezegd.

Het Israëlische leger liet vanmorgen weten dat het akkoord ging met een staakt-het-vuren. Het is de vierde keer in een week dat de Palestijnse veiligheidsdienst en het Israëlische leger tot een dergelijk akkoord komen.

Arafat zou zich bereid hebben getoond zijn aanhangers ertoe aan te zetten plaatsen te mijden waar de afgelopen dagen is gevochten. Een Amerikaanse diplomaat zei echter dat er geen definitief akkoord is bereikt over de beëindiging van het geweld. Albright zal vandaag in Egypte verder overleg voeren met de Egyptische president Hosni Mubarak. Barak en Arafat zouden ook met Mubarak gaan praten, maar Barak is inmiddels naar Israël vertrokken en ook Arafat gaat misschien niet naar Egypte, zei een Israëlische diplomaat.

Gisteravond was Arafat kwaad weggelopen uit het overleg, maar Albright wist hem ertoe te bewegen terug te keren. Zijn naaste medewerker Nabil Shaath zei dat Arafat kwaad was over de weigering van Israël en de VS om een internationaal onderzoek te beginnen naar het recente geweld in Israël en de Palestijnse gebieden. VN-secretaris-generaal Kofi Annan, die ook aanwezig was bij het overleg in Parijs, heeft beloofd met de Amerikanen een voorstel te ontwikkelen voor een onderzoek dat acceptabel is voor beide partijen.

Het overleg van gisteren kwam uiteindelijk tot stand nadat Albright verspreid over de dag verschillende malen met de twee leiders afzonderlijk had gesproken. Arafat had gezegd alleen met Barak te zullen praten als hem werd gegarandeerd dat de Palestijnse bevolking bescherming zou krijgen en er een internationaal onderzoek zou komen naar de achtergrond van het geweld.

Geen incidenten
Intussen lijkt de rust op de Westelijke Jordaanoever en in Gaza terug te keren. Dat hebben de Israëlische en de lokale Arabische autoriteiten vanmorgen gemeld. De situatie in de gebieden is minder gespannen geworden nadat de Israëlische premier Barak en de Palestijnse leider Yasser Arafat elkaar gisteren in Parijs hebben gesproken. In Hebron en Ramallah, twee plaatsen die de laatste dagen waren veranderd in een slagveld, had vanmorgen geen enkel incident plaats.

In Israël zelf bleef het gisteren overwegend rustig, maar in de kustplaats Jaffa blokkeerden Arabische demonstranten een weg. Ook vielen ze journalisten aan en een Italiaanse televisieverslaggever raakte gewond. In Jeruzalem heerste een gespannen sfeer. Overal in de stad was extra politie en paramilitaire grenspolitie op de been. In de Joodse wijk Gilo aan de zuidkant van Jeruzalem namen Palestijnen vier huizen onder vuur. Niemand raakte gewond.

De Palestijnen hebben Israël ervan beschuldigd excessief geweld te gebruiken. „Het vuur komt nu nog maar van één kant, van de Israëlische kant”, zei Hussein Sheik, leider van een paramilitaire eenheid die deel uitmaakt van Arafats PLO-factie Fatah. Israël heeft tientallen tanks naar de plaatsen in Gaza gedirigeerd waar het geweld het meest uit de hand dreigt te lopen, maar spreekt tegen dat deze dinsdag bij gevechten zouden zijn ingezet. De Israëlische commandant, generaal-majoor Giora Eiland, zei dat het leger zeer veel zelfbeheersing opbrengt waar het wapens betreft. Hij verdedigde de inzet van helikopters op plaatsen waar Palestijnse schutters met automatische wapens vanaf gebouwen Israëlische militairen onder vuur namen.

Ongeregeldheden
Hoewel de rust langzaam terugkeert in de Palestijnse gebieden, was het tot gisteren nog onrustig. In de buurt van Ramallah op de Westoever werden gistermorgen na een nacht vol onlusten twee Palestijnen doodgeschoten. Bij de legerpost Netzarim in de Gazastrook, sinds de weekwisseling het toneel van hevige gevechten, werden opnieuw twee Palestijnen, onder wie een dertienjarige jongen, doodgeschoten. Getuigen zeiden dat Israëlische gevechtshelikopters vijf raketten hadden afgeschoten op panden in de omgeving van de legerpost. Ook schoten soldaten met scherp op een met stenen gooiende menigte. Honderden doodsbange demonstranten wierpen zichzelf tegen de grond. Een jongen die liggend op de grond werd geraakt door een kogel of granaatscherven, werd door andere demonstranten, die ook zo dicht mogelijk tegen de grond bleven liggen, doorgegeven tot hij bij een ambulance was aangekomen, 300 meter verderop. De dertienjarige jongen werd getroffen toen hij wegrende voor een helikopter. Het was niet duidelijk of hij werd getroffen vanuit de helikopter of vanuit de legerpost.

Bij een vuurgevecht in Tulkarem op de Westoever kwam een 22-jarige Palestijn om het leven. In Hebron kostte een vuurgevecht het leven aan een 19-jarige Palestijn. De twee partijen beschoten elkaar vanaf een heuveltop in het Palestijnse deel van de stad en vanuit het centrum, dat in Israëlische handen is. Het Israëlische leger heeft de 30.000 Palestijnse inwoners van Hebron een uitgaansverbod opgelegd.

Op de Westoever braken opnieuw vuurgevechten uit tussen Palestijnen en Israëlische soldaten bij het Graf van Jozef, een Joodse enclave in Nablus. Voor het eerst sinds het begin van de onlusten trad de Palestijnse politie op om demonstranten weg te houden van de enclave. Bij een begrafenis in Nablus, waar de afgelopen dagen hevig gevochten is, zinderde het gisteren nog van de spanningen. „Elke dag is er een martelaar”, zei de 50-jarige Taman Sabeh. Dat zou de Palestijnen echter niet afhouden van nieuwe confrontaties, zei hij. „Als ik twintig kinderen had, zou ik ze allemaal sturen (om te vechten). Ik zou er niet één sparen. Wij zijn niet bang voor de dood.”