Fabrieksbezoek, bessen en bosgeuren
Door Marianne Witvliet
Rondleidingen in een bedrijf zijn doorgaans een zaak van weinig vreugde voor werknemers. Ze voelen zich al gauw bekeken. Zo niet het personeel van de onlangs vernieuwde sociale werkplaats van de Twinny Load-fabriek in Epe. Wat je vooral tegemoet straalt als je langs de machines en de werktafels wordt geleid, is arbeidsvreugde. Bereidwillig en trots laten verstandelijk en soms ook lichamelijk handicapten zien welke bijdrage zij leveren aan hun eigen unieke en intussen bekroonde product: de Twinny Load-fietsendrager. Liefhebbers kunnen na een bezoek aan de fabriek ook de Twinny Load-route fietsen door de Veluwse bossen.
De Twinny Load-fabriek is onderdeel van de Felua-groep. Dat laatste staat voor industriële en dienstverlenende bedrijven. Uniek voor de locatie in Epe is niet alleen de levering van eigen producten. „Zelfs al kan iemand niet meer dan 10 procent arbeidsproductiviteit leveren, dan is er in Epe nog wel een plekje voor hem of haar.” Gerrit Tijhof klopt hier en daar iemand op de schouder. Het omgekeerde gebeurt minstens zo vaak. „Soms kunnen werknemers niet meer dan een simpele handeling verrichten. We hebben hier iemand die de beschikking heeft over één arm. Hij werkt achter een speciaal voor hem afgestelde machine. Overigens is met het oog op de handicaps van de mensen optimale veiligheid bij alle machines een voorwaarde.”
Over de grens
„Roeping is een groot woord”, vindt Tijhof. „Maar zonder oog voor de lichamelijke en psychische omstandigheden van de mensen die hier werken, kun je in deze fabriek niet functioneren als werkgever.” De sociale werkplaats, een van de ongeveer honderd die Nederland rijk is, is een volwassen bedrijf. Tijhof haalde zijn Nima-B en schroomde niet om de Twinny Load-fietsendrager de grens over te krijgen. „Om een indruk te geven: 40 procent van de geproduceerde fietsdragers is bedoeld voor de export, dat waren er dit jaar 600.000. Ze gaan de grenzen over naar Duitsland en België en er worden momenteel onderhandelingen gevoerd met Denemarken, Oostenrijk en Spanje.” De vraag naar de Twinny Load-fietsendrager groeit. Het bedrijf streeft naar een overproductie in de winter, zodat bij de zomerdrukte de vraag het aanbod niet overstijgt.
De fietsendrager is er in verschillende uitvoeringen voor de Nederlandse markt, maar tegelijk speciaal aangepast voor bijvoorbeeld Duitse auto's, die bredere nummerborden hebben. Overigens worden in de fabriek ook andere producten gemaakt, zoals de Foldy Car, een opvouwbare aanhangwagen die nog geen halve vierkante meter vloeroppervlak inneemt. Internationale voorschriften nemen werknemers eveneens in acht. „In Duitsland is de Twinny Load bekroond”, zegt Tijhof. In de fietsendragerstest die de Kampioen volgende maand publiceert, komt de kantelbare versie van de fietsendrager, de Twinny Load ”prestige”, niet als beste uit de bus. „We streven naar een optimaal veilig product en dat blijft in ontwikkeling. We kunnen tevreden zijn met de resultaten tot nu toe.”
Scharrellaantje
Na het inspirerende bezoek aan de fabriek is de fietstocht een verleidelijke toegift. De route begint bij Hotel de Keizerskroon in Apeldoorn en loopt dwars door de bossen via Vaassen en Gortel weer terug. Het weer is optimaal: zon en weinig wind. Het lukt de fiets van de Twinny Load te tillen en de drager van de trekhaak te halen en in de achterbak te leggen zonder schenen te beschadigen. Omdat er geen supporters voorhanden zijn, wuif ik mezelf een compliment toe.
De route begint romantisch, met de oude Wenumse watermolen als eerste attractie. In Vaassen lokt, iets te prematuur, een idyllisch terrasje. Het restaurant manmoedig negerend, fiets ik door het tot de verbeelding sprekende ”Scharrellaantje” rond Kasteel de Cannenburgh in de richting van Gortel, waarbij historische plekjes worden gepasseerd. Waar ik wel voor afstap, zijn de bosbessen. Ze groeien eensgezind in een veldje met vossebessen en ik ontdek een culinaire nouveauté: de uitstekende combinatie van een handvol flauwe bosbessen met die van het zure, maar vol vitamine C zittende familielid.
In de berm wordt zachtgele hengel afgewisseld met roze wilgenroosjes en ceruleum zandblauwtjes. Dit boeket verlevendigt de wat eentonige Gortelse weg, die overigens verkoeling biedt op warme zomerdagen en de fietser voorziet van een verrukkelijk parfum: de geur van het bos. Het is een mengeling van hars en wilde kamperfoelie.
De kans op een ontmoeting met wilde zwijnen, in de volksmond ”motten” genoemd, is overdag klein. Als je zwijnen wilt zien, kun je beter 's avonds starten. Volgens de folder is ”ketel” een ander naam voor de modderpoelen waar de ”motten” graag in badderen en wordt deze route ook wel Motketelroute genoemd.
Leren lezen
Het is dat ikzelf op een basisschool midden in de bossen mijn eerste lessen ontving, anders had de reformatorische school ”Het mosterdzaadje” in Gortel spijtgevoelens opgeroepen. Het wekt de indruk van een speelgoedschool, waar zelfs nog een klok geluid kan worden. Wie zou hier niet willen leren lezen?
Ook de Elburgerweg terug heeft een eentonige lengte, maar daar vind ik dan tot slot een gezellig terras. Twee uur gefietst, ik sta mezelf een halfuur pauze toe.
Het laatste stuk richting Apeldoorn voert langs de Zwolseweg, maar wie de Wenumse watermolen niet kan vergeten, gaat bij restaurant ”Le Triangle” linksaf en fietst het eerste stuk nogmaals.
Deze maand start elke woensdagmorgen tussen 10.15 en 10.30 uur een rondleiding door de Twinny Load-fabriek, Felua-groep, Hammerstraat 7, Epe. Info: tel. 0578-621902. Twinny Load-fietsroute verkrijgbaar bij VVV's voorƒ 2,50.
