Toerisme 10 juli 1999

Antiquairs verstopt
in de Achterhoek

Door Marianne Witvliet
In de zoom van Gelderland ligt een landschap met de wat schampere naam ”Achterhoek”. Toch hebben we het hier over een gebied met uitgestrekte bossen, tientallen kastelen en landgoederen en onverwacht veel antiquairs. Om toeristen te lokken presenteerde de Streek VVV Achterhoek gistermiddag twee antiekroutes. De Achterhoekse Antiekstraat loopt langs de Oude IJssel van Doesburg naar Gendringen, terwijl De Graafschap door een rijk natuurgebied van Zutphen naar Lochem voert. Wie over het pleintje van Lochem wandelt, waant zich hoofdpersoon uit een roman van Rie van Rossem

Voor ik aan De Graafschap-route begin, vrees ik dat het na een stuk of zes antiquairs misschien wat eentonig zal worden. Het tegendeel blijkt het geval. Na ruim honderd kilometer en twaalf adressen, spijt het mij dat ik aan de laatste niet ben toegekomen. Het lieflijke landschap en de afwisselende veelzijdigheid van de winkels zorgen voor een ”ik wil er zo snel mogelijk nog een keer heen”-gevoel.

Toegegeven, het weer zit mee. Een stralende zon vergezelt me door de smalle Zutpense straatjes naar de eerste antiekzaak. Bij Marschpoort Kunst & Antiek blijkt al meteen dat het begrip ”antiquair” veelomvattend is. Agnes Stottelaar schroomt niet om tussen oud Indonesisch houtsnijwerk, Hollands porselein, Franse stoeltjes of Engelse tafels, moderne kunst te exposeren. Ze beschikt over de gave kunst en antiek te combineren op een volstrekt aanvaardbare manier. Beeldschoon is de binnenplaats achter haar winkel, waar een aanhalige poes zich tegen een Romeinse buste nestelt.

Brocanterie Alexander blijkt een pijpenlaatje waar Biedermeijer, glaswerk, gravures en oude etsen uitstekend tot hun recht komen, al vereist het inrichten van de smalle ruimte veel creativiteit. „Het is een keuze om voor een bepaalde periode te kiezen”, legt eigenaar Alexander uit. „Voor mij is het een uitdaging op veilingen in te kopen, maar je moet wel kennis van zaken hebben en goed weten tot hoever je wilt bieden.”

Verboden te stoffen
Bij Enkzicht Antiquaires in Eefde krijg je de neiging zachter te gaan praten. Niet alleen heerst op de binnenhof van de monumentale boerderij een bijna eerbiedige stilte, ook de meubelen zijn meer dan twee à drie eeuwen oud. In een sobere ruimte, zonder accessoires siert een wortelnoten dressoir uit de 17e eeuw een muur en wekt een gerestaureerde vleugel een bijna onbedwingbaar verlangen piano te kunnen spelen. Specialiteit is het restaureren van antiek. In de werkruimte wordt een topstuk onder handen genomen. Het is een kast, die vraagt om een kasteel.

De overgang naar Artterre Galerie is bijna een cultuurschok. Trefwoorden: licht, modern, duur. Paradepaardje van de galerie is de expositie van Zweedse glaskunstenaars, uitgestald in strakke vitrines. Aan een blauw glasobject, waarin een menselijk gezicht is verwerkt, hangt een prijskaartje van een ton. Veertigduizend gulden voor een glazen boot op een standaard is een goedkopere optie. Wie durft 'm te stoffen? Mooi zijn de bronzen beelden van verschillende kunstenaars, verstild de aquarellen van Gerrit Neven, gedurfd de olieverven van Chris ten Bruggen Kate. Daartussen vinden we toch het landelijk antiek, enigszins uit de toon vallend bij de rest.

Bij Bo en Peter, eigenaars van Via Via in Gorssel, kom je op adem. In wat rond 1900 een kruidenierszaak was, runnen zij een antiekwinkel annex koffie- en theeschenkerij. Een formule waarmee hun zaak in de wijde omtrek bekend is geworden. De eigengebakken appeltaart met abrikozen en amandelen had ik in voorgaande jaren al geproefd, het Engels, Frans en Hollands antiek wisselt bij elk bezoek plezierig af.

Crinolientje
Heel anders is Delta-Commerce in Epse. Dit bijzondere buitenbeentje in de antiekroute is een van de twee Chesterfield-importeurs van Nederland. De naar leer geurende winkel puilt uit van de karakteristieke banken en stoelen. Het bedrijf renoveert, refinished en restaureert ook Chesterfields. Voor zeer betaalbare ”topoccasions” bestaat zelfs een wachtlijst.

In een oase van rust ligt aan de Lochemse weg een 19e-eeuws pandje. Het Roode Hert, vooralsnog bekend als restaurant, wordt deze week opgeluisterd met antiek. De inrichting is in volle gang. De meubelen dateren eveneens uit de vorige eeuw. De keuken is vers, Frans en seizoensgebonden. In het park bij het huis is zojuist een hertje geboren. Bruin, met witte vlekjes.

Hofstede Antiek in Laren is gesloten, maar Lochem vergoedt alles. Zelfs zonder antiekwinkels zou dit stadje je hart stelen. Het oude plein stond vast en zeker model voor de roman ”Crinolientje” van Rie van Rossem. Een boekwinkel, klein aan de buitenkant, blijkt binnen een ongelofelijke collectie Nederlandse en Engelse literatuur, kunst-, geschiedenis-, tuin- en kinderboeken te bevatten.

Kunst- en antiekhandel Wiersema is een kroontje op de route. Hier vind je onvervalst en echt antiek. Wiersema is een liefhebber. Dat merk je aan de manier waarop hij een ladenkastje bekijkt of een zilveren lepel oppakt. Als kenner, die klokken, zilver en glaswerk vooral bij particulieren koopt, weet hij zijn winkel een chique en stijlvolle uitstraling te geven.

Old Style, ook in Lochem, is wat betreft stijl van alles en nog wat, maar vooral sfeervol. Antiek en hedendaags, woonaccessoires en tuinartikelen zijn verenigd in een winkel, die veel weg heeft van een puzzel. Als je denkt dat je alles gezien hebt, blijkt er toch weer een gang te zijn die naar buiten leidt of een trap die naar boven voert.

Golden Tulip Hotel De Scheperskamp, dat met Old Style en Wiersema Antiek een driedaags arrangement heeft samengesteld, schenkt goede koffie. Het hotel ligt aan de voet van de Lochemse berg midden in de bossen. Een lekker uitpufadres langs de Achterhoekse Antiekstraat, maar ook een gelegenheid bij uitstek om deze route in meerdere etappes te verdelen.

De Achterhoekse Antiekgids met twee routes is gratis aan te vragen bij Streek-VVV Achterhoek: 0575-519330.