Kamerverkiezingen ’98 2 mei 1998

Opinieloos Kiezerscollectief wil advocaat van kiezer zijn

Belangengroepen aan de macht

Door P. Chr. van Olst
OVERLOON – Een ideologie heeft hij niet, een beginsel evenmin. Zelfs een verkiezingsprogramma ontbreekt. Vanuit zijn bungalowtje in vakantiepark de Helderse Duinen in Overloon propageert Hein Steinen, lijsttrekker van het Kiezerscollectief, een herleving van de democratie. Kamerleden worden doorgeefluik en belangengroepen krijgen de macht.

„Nederland is momenteel geen democratie”, vindt Steinen. „Partijbelangen en coalitiebelangen zijn in de politiek veel belangrijker geworden dan het algemeen belang. De rit van vier jaar uitzitten is belangrijker dan politiek bedrijven. Zo zie ik dat”.

Hij is ronduit teleurgesteld over paars. „In eerste instantie dacht ik dat het anders zou worden toen deze coalitie aantrad. Het dualisme zou weer in ere hersteld worden. Maar na anderhalf jaar kon je al merken dat daar niks van terechtkwam. Fractieleden moeten zeggen wat hun partij zegt en niet waar ze zelf voor staan. Wij zijn een partijdemocratie geworden”.

Doorgeefluik
Het Kiezerscollectief noemt zich daarom geen partij, maar een groepering. „Waar wij voor staan, is een manier van politiek voeren waarbij de Nederlander zich weer in de politiek herkent”. Dat kan volgens Steinen en de zijnen door volksvertegenwoordigers te laten functioneren als een verlengstuk van belangenorganisaties. „Die organisaties worden momenteel alleen maar geraadpleegd in hoorzittingen wanneer de besluiten van de politici eigenlijk al vastliggen”.

Als het aan het Kiezerscollectief ligt, krijgen de belangenorganisaties echte harde politieke macht. Hoe dat moet? Steinen wil dat „parlementsleden moeten luisteren naar wat de belangenorganisaties zeggen en dat als een doorgeefluik inbrengen in de politiek”.

Hoe gaat u dat doen als twee belangenorganisaties tegengestelde standpunten innemen?
„Dan zullen onze kamerleden verschillende standpunten innemen. Als 60 procent van de bevolking voor de uitbreiding van Schiphol is en 40 procent is tegen, dan zullen vier van de tien kamerleden van het Kiezerscollectief tegen stemmen en zes voor”.

Misschien zit u na 6 mei als enige van het Kiezerscollectief in de Kamer.
„Dan leg ik bij ieder besluit een stemverklaring af en vertel hoe de verhoudingen in de samenleving liggen”.

En wat als de opinie van de belangengroepen lijnrecht indruist tegen uw persoonlijke overtuiging?
„Dan doe ik precies hetzelfde als een advocaat in de rechtszaal. Hij verdedigt de belangen van zijn cliënt en niet die van hemzelf. Daarmee hoeft hij het zelf niet eens te zijn, dat is geen voorwaarde”.

Die constructie doet de historie van de democratie het meeste recht, beweert lijsttrekker Steinen. „Oorspronkelijk was er de directe democratie. Als er honderd burgers waren, namen ze alle honderd samen de besluiten. Maar in grotere samenlevingen is dat onmogelijk en daarom is er de representatieve democratie met een volksvertegenwoordiging. Wij willen het parlement weer tot een echte volksvertegenwoordiging maken. Kamerleden moeten beter luisteren naar wat er leeft en het stemgedrag daarop afstemmen”.

Niet-commercieel
Volgens lijsttrekker Steinen geven belangengroepen een betrouwbare weerslag van de samenleving. Wel legt hij een beperking aan. Commerciële belangenorganisaties mogen niet meedoen. „Die hebben genoeg middelen en macht om zelf te lobbyen”.

Verder moet de inbreng van de belangengroepen voldoen aan drie voorwaarden. „Ze mogen niets inbrengen wat tegen de grondwet ingaat, niets wat zich keert tegen de mensenrechtenverklaringen en niets wat de integriteit van mensen in het geding stelt”. Binnen die kaders zijn ze allen welkom. Van patiëntenvereniging tot Platform Geluidshinder Schiphol.

Internet is wat betreft het Kiezerscollectief een andere manier om te peilen wat er in de samenleving leeft. Of onderzoekbureaus. Steinen schakelde het bureau Inter/View al eens in. Om de kansen van zijn partij te onderzoeken. De uitslag? „Een potentie van vijf tot zes kamerzetels”.