Kamerverkiezingen ’98 30 april 1998

Presbyteriaal hervormden kwamen in de cel om standpunt

„Wij gaan niet stemmen”

Door A. de Jong
DEN HAAG – In het Nederland van vandaag de dag kan een christen onmogelijk naar de stembus gaan, meent ds. G. F. Taverne, presbyteriaal hervormd predikant in IJsselmuiden. Hij en zijn volgelingen staan pal voor dit standpunt. Midden jaren zestig –de opkomstplicht bestond nog– zaten om deze reden zelfs presbyteriaal hervormden in de gevangenis.

Twee broers en een „moeder van een groot gezin” werden in de strafgevangenis aan de Rotterdamse Boezemsingel opgesloten omdat ze geen gehoor gaven aan de oproep te gaan stemmen. „Als misdadigers moesten ze zich uitkleden en laten fouilleren”, herinnert ds. Taverne zich met afschuw. „Aanvankelijk werden alleen boetes opgelegd, maar omdat wij die om principiële redenen niet betalen, schoot er niets anders over dan vervangende hechtenis”.

Taverne dient samen met zijn 95-jarige vader, ds. G. Taverne uit Hoogeveen, de Presbyteriaal Hervormde Kerk. In de diensten die zij 's zondags in IJsselmuiden en/of Hoogeveen beleggen, komen gewoonlijk tien tot twintig mensen samen om te luisteren naar voorgelezen preken van oudvaders of de prediking door een van de predikanten. Op feestdagen worden de samenkomsten door „vele tientallen mensen uit het hele land” bezocht. De groep ontstond in 1953 toen Taverne senior door allerlei verwikkelingen buiten de Nederlandse Hervormde Kerk kwam te staan. Geen van de aanhangers gaat –voorzover bekend– naar de stembus.

Audiëntie
Het thuisblijven op de dag van de verkiezingen komt voort uit principiële bezwaren tegen het huidige staatsbestel, legt Taverne junior uit. „Met dat staatsbestel is het al in 1866 misgegaan. Door het aannemen van de motie-Keuchenius is het principe van de ministeriële verantwoordelijkheid definitief bevestigd. Sindsdien is de koning niet meer soeverein. Onderdanen kunnen zich niet meer op hem beroepen of op audiëntie gaan, maar worden steevast doorverwezen naar de desbetreffende ministers”.

Nog vrij recent zijn ds. Taverne en de zijnen met dit automatisch doorverwijzen x(op hinderlijke wijze) geconfronteerd. Omdat zij zich niet willen onderwerpen aan de in hun ogen onbijbelse „helm- en gordeldwang” –door ds. Taverne net zo goed afgewezen als inenten en verzekeren– beriepen zij zich op de Koningin. „Die schoof de zaak echter af naar de minister van verkeer en waterstaat”. De kwestie is nog altijd niet opgelost. Eén presbyteriaal hervormde, die pertinent weigerde een brommerhelm te dragen en ook de boete die hij daardoor opliep niet wilde betalen, heeft daardoor twee dagen moeten 'brommen'.

Communisten
De bezwaren van de presbyteriaal hervormden tegen het huidige staatsbestel vinden hun spits in hun kritiek op de grondwet. „Die is niet op de Bijbel gegrond en gaat helemaal uit van gelijke rechten voor iedereen. In de Tweede Kamer worden zelfs communisten welwillend aangehoord”, aldus ds. Taverne. „Ik ben het wat dit betreft helemaal eens met L. M. P. Scholten, die stelt dat je de eed op de grondwet uiterst serieus moet nemen. Ik trek die lijn echter nog wat verder door en zeg: Dan kun je dus niet meer participeren in dit staatsbestel”.

U hebt nooit overwogen om via een stem op de SGP toch nog invloed uit te oefenen?
„Nee. Wat kun je nu bereiken met twee of drie zetels? Je moet niet werken met aantallen, maar met Gods gunst. Ik denk dat de presbyteriaal hervormden, in verhouding tot de kleine omvang van onze groep, meer invloed uitoefenen dat de SGP. Wij schrijven regelmatig brieven naar de Koningin en naar premier Kok. Die weten heel goed hoe wij denken. Zo hebben we de minister-president onder meer geschreven over onze bezwaren tegen het paspoort. Wij willen dat ding niet. Daarin staan de twaalf sterren van de Europese Unie”.

Krijgt u wel eens antwoord?
„Jazeker, al stelt de inhoud ons teleur. Maar Kok schrijft altijd terug. Dat is een werkezel. Van Mierlo, die opgevoed is bij de jezuïten, is lui. Die moet je meermalen een fax sturen of dreigen met de nationale ombudsman, voordat je iets hoort”.

Bekruipt u nooit een gevoel van uitzichtloosheid?
„Er is wel degelijk uitzicht. Binnenkort gaat de Heere ingrijpen. De paus wordt dan verdreven en de joden krijgen de wereldregering. Dan breekt het geestelijk loofhuttenfeest aan. Christus zal vanuit de hemel regeren, maar zijn voeten zullen staan op de Olijfberg. De aarde zal dan vol zijn van de kennis des Heeren. Dan zal er nog maar één partij zijn: die van Christus”.