Waarden en normen 16 oktober 1999

Christenen protesteren massaal tegen euthanasie en homohuwelijk

Kamer bedolven onder brieven

Door A. de Jong en G. A. Vroegindeweij
Christenen vanuit het gehele land hebben de Tweede Kamer bedolven met brieven waarin ze bezwaar maken tegen de voorstellen om de euthanasiewetgeving te versoepelen, het homohuwelijk in te voeren en paren van hetzelfde geslacht de mogelijkheid te geven kinderen te adopteren. Bij de vaste kamercommissies voor justitie zijn in totaal zeventien postzakken binnengekomen.

Ze zitten vol met brieven van kerken, maatschappelijke organisaties en individuele personen. Vooral die laatsten zorgden voor een bulk aan post. Gemiddeld zitten er in een postzak minstens 1300 brieven, zodat er in totaal zeker 22.000 zijn binnengekomen, „maar het kunnen er gemakkelijk enkele duizenden meer zijn”, zeggen medewerkers van de Tweede Kamer.

Zij hebben nog geen tijd gehad om alles te inventariseren. Het meeste papier zit nog in de zakken. Alleen de commentaren van het Nederlands Artsenverbond, het prof. dr. G. A. Lindeboominstituut, de artsenorganisatie KNMG, de Nederlandse Vereniging voor Vrijwillige Euthanasie en het Platform ”Zorg voor Leven” zijn uit de grote hoop gevist. Deze en andere brieven van officiële organisaties, die ongetwijfeld nog in de PTT-zakken zitten, zullen aan de betrokken kamerleden ter beschikking worden gesteld.

Lijst
De brieven van privé-personen en de duizenden standaardbrieven die zijn binnengekomen zullen niet allemaal aan de parlementariërs worden overhandigd. Mevrouw mr. Marijke Pe, plaatsvervangend griffier van het commissiebureau bestuur: „We gaan deze brieven wel allemaal openen, ze nummeren en op een lijst van ingekomen stukken plaatsen. Die lijst stellen we ter beschikking aan de kamerleden.”

Tot afgelopen donderdag konden burgers en organisaties brieven sturen naar de Tweede Kamer over de euthanasiewetgeving, het homohuwelijk en het adoptierecht voor homo's.

Tegen de abortusvoorstellen was in formele zin geen commentaar mogelijk. De plannen van minister Borst van Volksgezondheid zijn alleen vervat in een brief, die de Kamer nog moet bespreken. Voorzover het aan de bewindsvrouw ligt, is wetswijziging niet nodig, maar is de verandering via een algemene maatregel van bestuur en via een ministeriële regeling mogelijk. Toch kwamen er bij de kamercommissie ook veel protesten binnen tegen het aborteren van embryo's van zes maanden of ouder die met een ernstige handicap ter wereld zullen komen.

Uniek
Zeventien postzakken vol protestbrieven is een uniek gebeuren aan het Binnenhof. Kamercommissies zijn het gewend dat over sommige gevoelige onderwerpen veel brieven binnenkomen, maar dan spreekt men eerder over honderd- dan over duizendtallen.

Zo klimmen boeren en boerenorganisaties massaal in de pen als er voorstellen aan de orde komen die hen niet welgevallig zijn en laten dierenbeschermers van zich horen als er een kans bestaat de Jachtwet aan te scherpen. Daarbij worden de aantallen die nu zijn binnengekomen echter bij lange na niet gehaald.

Een vluchtige blik door de brievenstapels levert het vermoeden op dat 99 procent afkomstig is van tegenstanders van de nieuwe euthanasiewetgeving en instelling van het homohuwelijk. „Velen hebben religieuze motieven en vinden dat de overheid de voorliggende voorstellen daarom niet moet aanvaarden,” aldus mevrouw Pe.

Stromen
Burgers en organisaties hebben niet alleen brieven naar de vaste kamercommissie voor justitie gestuurd. Ook de fracties hebben veel post ontvangen, evenals de individuele volksvertegenwoordigers. „Op mijn huisadres is het vooral de laatste twee weken hard gaan stromen”, meldt SGP-kamerlid Van der Staaij. Hoewel de reden waarom er brieven gestuurd moeten worden droevig genoeg is, noemt Van der Staaij, lid van de vaste kamercommissie voor justitie, de hoge respons „op zich verheugend.”

De SGP'er probeert de aan hem of aan zijn fractie gerichte brieven zoveel mogelijk te beantwoorden. Hij ontkomt er niet aan dat in de meeste gevallen met een standaardbrief te doen, maar soms krijgen mensen ook een meer persoonlijk en op hun situatie toegespitst antwoord.

De naar de Kamer gestuurde brieven zijn qua vorm en inhoud zeer gevarieerd. Velen hebben gebruikgemaakt van door de SGP, plaatselijke kerkenraden of VBOK-afdelingen opgestelde voorbeeldbrieven. Een vrouw uit Gouda: „Ik heb geloof ik nog nooit een brief van mijn kerkenraad gehad, maar nu kreeg ik het expliciete verzoek of ik een brief naar Den Haag wilde schrijven. Dat heb ik dus ook gedaan.”

Eenvoudig
„De Heere heeft alles zo eenvoudig voorgeschreven in Zijn Woord, maar door het maken van eigen wetten gaan we steeds meer van dat Woord af”, stelt een mevrouw uit Rotterdam in een handgeschreven epistel.

„U bent hierin verantwoordelijk. U hoort te zorgen voor onze bevolking. Ook voor deze kinderen en hun ouders. Want het is moord!” schrijft een echtpaar uit Nijkerk in een felle brief vol uitroeptekens.

Ook mensen met een handicap hebben geschreven. Een zwaar invalide man uit de Alblasserwaard schrijft dat hij „nog nooit een gehandicapte ontmoet heeft die eigenlijk niet had willen leven.” „Ik heb een jongen gekend die heel ernstig ziek was en alleen zijn ogen kon bewegen, maar wat deze jongen betekend heeft voor zijn ouders is met geen pen te beschrijven”, meldt een ander. „Hij heeft zelfs andere jongeren die in de puree zaten geholpen.”

Veel briefschrijvers beroepen zich nadrukkelijk op religieuze argumenten. „U mag God niet van zijn plaats verdrijven door zelf over leven en dood te beschikken”, aldus een emeritus hoogleraar uit Utrecht. Anderen beroepen zich op de historie –„Grote wereldrijken zijn door beginselen te gronde gegaan”–, op de medische praktijk –„Uitzichtloos en ondraaglijk lijden is een vaag begrip”– of op de toekomst – „Wij zijn er bezorgd over waar we met dit alles heen gaan.”

Klas 4G
Die angst voor de toekomst is één van de dingen die mevrouw Ross-Van Dorp, kamerlid voor het CDA, opgevallen zijn in de veelheid aan reacties. Ross is net bezig een e-mailtje te verzenden naar verpleegkundestudenten van de Christelijke Hogeschool Ede. „Beste mensen in klas 4G. Hartelijk dank voor jullie reactie. Natuurlijk draagt het CDA verantwoordelijkheid voor de vigerende wetgeving op het gebied van euthanasie en abortus. (...) Dat neemt niet weg dat wij ons verzetten tegen de onbarmhartige nadruk die minister Borst legt op de autonome mens. (...) Het zullen moeilijke debatten worden, waarbij ik zeker jullie gebed en Gods steun nodig heb. Hartelijke groet, Clémence Ross.”

Het CDA-kamerlid vindt het enorm belangrijk om met betrekking tot deze gevoelige thema's gevoed te worden door de achterban. „Je hebt het programma van je partij en je eigen intuïtie, maar je wilt die toch graag toetsen aan de mening van anderen.”

Ross vindt het op zich jammer dat het commentaar van het platform ”Zorg voor leven” voornamelijk door protestanten en slechts spaarzamelijk door rooms-katholieken is ondertekend, maar leidt daaruit niet af dat de laatste groep niet verontrust is. „Ik heb zelf heel wat brieven van rooms-katholieke organisaties liggen. Toen ik onlangs voor onze Brabantse afdeling sprak, merkte ik dat de kwestie ook daar sterk leeft. De verontrusting is volgens mij ook buiten de kring van christenen waar te nemen. Hopelijk leidt dit in de Kamer tot een zo breed mogelijk front tegen de voorstellen van het kabinet.”