Hoogtepunten in het landschap 13 juli 1999

Trouwlust en rust op de bult

Door Margreet van Brenk
URK – De bult is bekend en bemind. Bruidsparen, rustzoekers, toeristen en gepensioneerde Urkers strijken er neer. Het uitzicht lokt, de vele herinneringen leggen soms een schaduw over het plein.

„Hier ligt ons voorgeslacht”, mompelt een 70-jarige man met zonnebril en baret, die hij zelf karpoes noemt. Op de fiets heeft hij het hoogste punt van Flevoland bereikt. Op het plein met het monument voor de omgekomen vissers stapt hij af en tuurt hij over het IJsselmeer.

„De herinneringen zijn vele. M'n ooms en grootvader liggen hier. Daarom kom ik hier bijna nooit. Wel in ieder geval één keer per jaar, met de herdenking van de omgekomenen. Ik zit op Crescendo, het mannenkoor dat bij die gelegenheid zingt”, mijmert de man.

Met trots spreekt hij over het Kerkje aan de Zee. „Het is de oudste en mooiste kerk van Urk. Alleen de toren past er niet bij.” Hij draait z'n gezicht weer naar de namen van de omgekomenen en mijmert over vroeger. De eenheid, de tevredenheid van toen, hij mist ze.

Begraafplaats
De tegenstellingen op dit hoge punt in de lage provincie zijn groot. Dood en leven, droefheid en blijdschap liggen dicht bij elkaar. Het monument met de namen en de begraafplaats bij de kerk laten de vergankelijkheid van het leven zien. Voor de kerk straalt de blijdschap van de gezichten van de bruid en bruidegom die op de bult foto's laten maken.

Het oude gedeelte van het vissersdorp is geliefd bij vrijwel alle Urkse trouwlustigen en fotografen. Bruidspaar Marinus Hoorn en Gerdien Schraal laten zich er ook heen rijden. De fotograaf blijft de plek voor de kerk adviseren. „Vooral vanwege het tegenlicht.” De jongeren die het bruidspaar vergezellen weten het ook zeker: „Als je trouwt, moet je hier foto's laten maken, want dit is de mooiste plek van Urk.”

De groen geverfde lantaarnpaal voor de kerk prijkt in veel trouwalbums. Ook Gerdien moet eraan geloven. „Moet ik 'm vasthouden?” vraagt ze voor de zekerheid. Maar natuurlijk. Nog eentje waarop ze beiden bij de paal staan – en ze laten het hoogste punt voor wat het is. Met een shaggie in de mond daalt de bruidegom de trappen af naar het water.

Hun chauffeur houdt van bovenaf een oogje in het zeil. De verbazing slaat toe als hij merkt wat de fotograaf in z'n hoofd heeft. Gerdien doet haar schoenen uit, houdt de trouwjurk een stuk omhoog en stapt in het water van steen tot steen. „Dat kun je toch niet maken als fotograaf”, klinkt het enigszins bezorgd uit de mond van de chauffeur. „Stel je voor dat ze valt, dan loopt ze de hele dag met een natte jurk.”

Zwanen
Kampenaar S. Houcine, mobiele telefoon in de hand en zonnebril op, wordt niet warm of koud van zulke taferelen. Daarvoor heeft hij ze te vaak gezien. Iedere middag is hij op deze plek te vinden. Regen en wind trotseert hij ervoor, maar nu de zon schijnt geniet hij extra. „Ik hou van deze plek, het uitzicht. Elke dag is anders. Het water, de ruimte, de natuur. Die zwanen zijn toch schitterend?”

Af en toe loopt hij een collega tegen het lijf, maar meestal is hij de enige van zijn bedrijf die de lunchpauze aan het IJsselmeer doorbrengt. Na een halfuurtje stapt hij weer in zijn snelle bak. Veel bezoekers houden het eerder voor gezien. Toeristen fietsen het plein op, houden zich even vast aan het muurtje, bespreken met elkaar hoe mooi ze de plek vinden en zetten hun voeten weer op de pedalen.

Een echtpaar van middelbare leeftijd zet de auto bij de hoofdingang van de kerk neer. Ze hadden blijkbaar op warmer weer gerekend. Zonder enig gevoel van schaamte verwisselt de man midden op straat zijn korte broek voor een lange. Samen stevenen ze op het uitkijkpunt af. Een snelle blik over het IJsselmeer is voor hen voldoende. Ze zoeken hun vertier lagerop, in het centrum.

Fototoestel
Een bejaard echtpaar, gehuld in het donkerblauw, neemt de omgeving beter in zich op. Met een eenvoudig fototoestel zorgt de vrouw ervoor dat de herinneringen aan het mooie uitzicht levend blijven. Kinderen moeten iets meer moeite doen. „Papa, papa, ik kan niks zien”, gilt een jongen, terwijl hij probeert over de rand heen te gluren en een glimp van het water op te vangen. Helaas voor hem, vader vindt het IJsselmeer niet interessant genoeg voor zijn zoon. Het monument gunt hij helemaal geen blik waardig.

Hoogtepunten in het landschap van de lage landen. We trekken van provincietop naar provincietop. Steeds een stukje hoger. Van Flevoland met 8,3 meter boven NAP als hoogste punt, tot Limburg met 322 meter.