„Hoge heren maken boeren kapot”

Vrijdagmorgen, even na zevenen. Voor het hek van slachterij Gosschalk in Epe staat een rij tractoren geparkeerd. Een tiental boeren warmt zich rond een ton brandende houtblokken. „'t Is koud”, zegt boerin B. G. van den Berg uit Vorchten, „vanmorgen moest ik m'n autoruiten krabben.” De nachtploeg is net afgelost. Voor de hongerige mens wordt gezorgd. „Gisteravond werd soep en kroketten gebracht. Van de slachterij kregen we koffie.” De actievoerders willen de actie vreedzaam houden. De bedoeling is dat de blokkade in ieder geval tot komende maandag voortduurt.

Afgedankt vee
De tientallen protesterende rundveehouders in Epe zitten in de driehoek waar de klappen vallen. In het gebied Apeldoorn-Zwolle-Deventer moeten uit voorzorg alle 54.000 runderen na inenting worden afgemaakt.

De gevolgen zijn desastreus, zegt boerin Van den Berg, die met haar man een veestapel van 300 runderen bezit. „Dit is echt erg. Als ons bedrijf geruimd wordt, zitten we vele maanden zonder vee. Voordat je dan weer een goeie veestapel hebt opgebouwd, ben je jaren verder. Dan kun je wel stoppen. Het opkopen van een nieuwe veestapel zal erg moeilijk zijn. Iedereen is dan immers op zoek naar nieuwe dieren. Je hebt grote kans dat je afgedankte dieren krijgt.”

„Het duurt generaties om een goede fokkerij op te bouwen”, zegt boer H. W. van Eek uit Nijbroek. „En nu zullen ze je beesten in een halve dag afmaken. Als de dieren ziek zijn, kan ik me dat voorstellen, maar mijn koeien zijn kerngezond.”

Opgesloten
Overleg met vertegenwoordigers van het ministerie van Landbouw en de regionale boerenorganisatie GLTO heeft gisteren volgens de boeren onvoldoende duidelijkheid opgeleverd. Ze willen zekerheid voordat hun dieren in Epe worden gedood.

Er heerst grote onzekerheid over de financiële vergoedingen in de toekomst. Van den Berg: „Nu krijgen we nog twee kwartjes per liter melk. Straks wordt ons bedrijf geruimd. Krijgen we dan ook een vergoeding omdat we geen inkomsten meer hebben uit de melk?”

Voor veel van de boeren is het de eerste keer in weken dat ze deze dagen weer op straat komen. „We hebben vier weken opgesloten gezeten”, zegt veehouder S. H. Berghorst uit Heerde. „Door allerlei verboden kregen we niet eerder de kans om actie te voeren. Anders hadden we allang op de barricaden gestaan. Wij staan hier voor het behoud van onze beesten. De overheid zegt: Stop er maar mee. Geef maar hier dat vee. Dat is toch verschrikkelijk?”

Buiken vol
Ook hobbyboer T. Vink is woedend over het afmaken van gezond vee. Hij heeft twee stamboekgeiten en een paar paarden. De geiten moeten worden geruimd. Dat kan Vink niet verkroppen. „Ik slaap al weken slecht. Ik word steeds woester en woester. Ik ben in staat om mensen die mijn geiten wat aan willen doen met een hooivork te lijf te gaan. Ik heb vijf kleinkinderen van acht tot dertien jaar. Ik kan hen niet uitleggen waarom die dieren moeten worden doodgemaakt.”

Veel boeren zijn verbitterd over de „overvaltechniek” die de ruimers zouden gebruiken. Van Eek: „Normaal gesproken hoor je een paar dagen van tevoren een brief te krijgen. Maar ik hoor verhalen over boeren die 's avonds gebeld worden met de mededeling dat hun bedrijf de volgende dag geruimd wordt.”

Zijn buurman, met de rug naar de vlammen in de ton: „De hoge heren in Den Haag willen de boeren kapot hebben. Ze eten hun buiken vol van het vlees en spuiten ondertussen onze dieren dood.”