Verliezer Oostenrijkse verkiezingen
wordt regeringsleider
Door Thomas Verfuss
WENEN – Wolfgang Schüssel, de man die bij de laatste parlementsverkiezingen in Oostenrijk voor zijn conservatieve ÖVP het slechtste resultaat sinds de Tweede Wereldoorlog binnenhaalde, heeft zijn droom waargemaakt: hij is de nieuwe regeringsleider van de Alpenrepubliek.
De 'Mann mit dem Mascherl' (man met het vlinderdasje), zoals Schüssel vanwege zijn onafscheidelijke strikje wordt genoemd, moest voor zijn ambitie eerdere beloftes intrekken. Jarenlang had hij de extreem rechtse FPÖ van Jörg Haider 'paktunfähig' genoemd - onmogelijk om er een bondgenootschap mee te sluiten - en meer 'oprechtheid' in de politiek geëist.
Voor de verkiezingen in oktober had Schüssel nog verklaard dat de ÖVP van regeringsdeelname zou afzien, indien de partij slechts derde zou worden - hetgeen gebeurde, ook al kreeg de ÖVP maar vierhonderd stemmen minder dan de FPÖ.
Daardoor dreigde Oostenrijk onregeerbaar te worden: de grootste partij, de socialistische SPÖ, zou haar partner ÖVP kwijtraken waarmee zij 13 jaar een rood-zwarte 'Grote Coalitie' had gevormd. En een regering met de FPÖ is voor de SPÖ écht onbespreekbaar.
Onder druk van de publieke opinie en van president Klestil ging de ÖVP alsnog praten met de SPÖ. Eind januari was een regeerakkoord rond. Op het allerlaatste moment liep de formatie stuk op de verdeling van de ministersposten: de ÖVP, de verliezer van de verkiezingen, eiste het belangrijke ministerie van Financiën op, een sleutelpost die vrijwel sinds mensenheugenis door een socialist was bezet. Daarom wordt Schüssel ervan beschuldigd dat hij de formatie expres heeft gesaboteerd om een FPÖ/ÖVP- kabinet - en daarmee zijn kanselierschap - mogelijk te maken.
Zwaarste crisis
Schüssel zal, nu hij de blauw-zwarte coalitie met Haider heeft gevormd, zijn best moeten doen om de relaties met Europa, Israël, de VS en de rest van de wereld weer op te krikken en een eind te maken aan wat SPÖ en Groenen „de zwaarste crisis in het buitenlands beleid van Oostenrijk sinds 1945” noemen.
Daarbij komen hem de contacten te pas die hij sinds 1995 heeft opgedaan als minister van Buitenlandse Zaken. Eerder onderhandelde Schlüssel, een fervent voorstander van Europese eenwording, over de Oostenrijkse toetreding tot de EU, die hij ook wil uitbreiden.
Levensloop
Schüssel werd in juni 1945 geboren in Wenen. Na zijn studie aan de universiteit in de Weense hoofdstad ging hij als medewerker van de ÖVP-fractie in de politiek. In 1989 werd hij minister van Economische Zaken. In de jaren negentig werd hij, behalve minister van Buitenlandse Zaken, ook vice-kanselier en ÖVP-voorzitter.
Schüssel wordt beschouwd als briljante intellectueel, die wel eens belerend optreedt. Sommigen vinden hem daarom arrogant. Hij is wat stijfjes en haat volgens ingewijden het 'bad in de menigte' dat bij verkiezingscampagnes hoort. Hij probeert populairder te worden door in het openbaar piano en gitaar te spelen. Schüssel houdt van wandelen in de Alpen en fietst graag.
Bijnamen
In zijn jarenlange politieke loopbaan heeft Schüssel tal van bijnamen gekregen. Vanwege zijn geringe lichaamslengte noemen tegenstanders hem 'Kleiner Prinz' (kleine prins). Burgemeester Michael Häupl (SPÖ) van Wenen noemde hem onlangs 'Propeller-Mascherl' (propeller-vlinderdasje). Door zijn weinig beginselvaste handelwijze bij de kabinetsformatie werd hij de afgelopen weken ook betiteld als 'Umfaller' (omvaller, wispelturig).
Schüssel is sinds 1972 getrouwd met een psychotherapeute. Hij heeft een dochter van 26 en een zoon van 12.
|
