Buitenland 24 augustus 1999

Zie ook: „Vóór de herfst moet Milosevic wegwezen”

Blokkades zijn slechts „hobbel op de weg”

Jackson laakt protest
tegen komst Russen

Van onze buitenlandredactie
ORAHOVAC – Het protest van etnische Albanezen tegen de komst van Russen naar de Kosovaarse stad Orahovac is begrijpelijk, maar „niet meer dan hobbel op een weg”, vindt de commandant van de internationale vredesmacht KFOR, Mike Jackson. Vanuit de Kosovaarse hoofdstad Pristina liet de luitenant-generaal gisteren weten niet bezorgd te zijn.

Etnische Albanezen in Orahovac blokkeerden gisteren de toegangswegen van de stad met tractoren, auto's en bussen. Pogingen van Nederlandse en Duitse KFOR-soldaten de Kosovo-Albanezen over te halen de blokkades op te heffen haalden niets uit.

De organisatoren van de blokkades maakten het Nederlandse KFOR-detachement duidelijk dat zij geen Russen willen doorlaten en ook geen Nederlandse soldaten willen laten vertrekken. De Albanezen willen de Russen niet in Orahovac hebben wegens hun historische banden met de Serviërs en omdat Russische huurlingen met hen hebben gevochten tegen de Albanezen.

De Russen zouden gisteren hun eerste posities in Orahovac innemen, ter vervanging van de Nederlandse KFOR-soldaten die tot op heden verantwoordelijk waren voor de ordehandhaving in de stad op 60 kilometer ten zuidwesten van Pristina. Orahovac valt binnen de door Duitse KFOR-militairen beheerde sector.

De etnische Albanezen begonnen gisteravond prikkeldraad over de voornaamste toegangsweg te spannen. Vrouwen brachten de mannen en de jongens op de barricades drinken, voedsel en kleding, en alles duidde op een langdurige blokkade. Een Russische officier legde de demonstranten bij de wegblokkade eerder gisteren uit dat zijn manschappen de macht volgens een internationale overeenkomst tussen de NAVO en Rusland overnemen. Dit leverde echter geen resultaat op. In de enorme file die door de blokkadeactie ontstond, kwam ook een bus vast te zitten met acht Albanese vluchtelingen die naar Orahovac wilden terugkeren. Medewerkers van de Internationale Organisatie voor Migratie die het transport vergezelden, gaven uiteindelijk hun pogingen op doorgang voor de bus te verkrijgen, en droegen de vluchtelingen over aan de Albanezen. De Russische bevelhebber Georgi Sjpak lijkt vastberaden. „Wij zullen een manier vinden om onze taak te vervullen”, zei hij tegenover het persbureau Itar-Tass. „Er bestaat geen deadline voor onze aankomst. We zullen onze posities systematisch en rustig innemen”, zei Sjpak. Het is de bedoeling dat de Russen pas na twee weken de volledige controle van de Nederlanders overnemen. Vandaag zouden de Russische verkenners een nieuwe poging wagen het Nederlandse kampement te bereiken.

Het Kosova Bevrijdingsleger UCK is op schema wat de ontwapening betreft en moet zich nu concentreren op de overschakeling op een niet-militaire groepering, zei de commandant van de KFOR-troepen generaal Jackson gisteren. Jackson zei dat het UCK op vrijdag, de zestigste dag in het tijdschema van de ontwapening, aan alle voorwaarden had voldaan. Het ontwapeningsakkoord van 21 juni stelde dat het UCK alle zware wapens en 60 procent van de kleine automatische wapens voor middernacht 20 augustus moest inleveren.

Berechting
De drie van oorlogsmisdaden verdachte Serviërs die vrijdag door Duitse en Nederlandse KFOR-militairen in Orahovac werden opgepakt, zullen in Prizren, in Kosovo, worden berecht, maakte een woordvoerster van de Verenigde Naties gisteren bekend. Woordvoerders van het Joegoslavië-tribunaal in Den Haag zeiden gisteren dat ze de arrestatie en berechting van oorlogsmisdadigers door regionale rechtbanken steunt als het VN-hof vertrouwen heeft in het rechtssysteem van het bewuste land.

De hoofdaanklaagster van het tribunaal, Louise Arbour, heeft er al verscheidene malen op gewezen dat het hof de tijd en de middelen niet heeft om alle oorlogsmisdadigers te berechten. Het hof heeft vertrouwen in het rechtssysteem van Kosovo, nu de VN toezicht houden in de provincie. In feite overzien juridische deskundigen van de VN, de internationale en de KFOR-politiemacht de processen in Kosovo.