Buitenland 29 juni 1999

KFOR: UCK werkt goed mee

Servische roep om
vertrek Milosevic
steeds luider

Van onze buitenlandredactie
BELGRADO – Serviërs voelen zich niet langer slachtoffer van NAVO-bombardementen, maar beschouwen zich steeds meer als slachtoffer van president Milosevic. De roep om zijn vertrek wordt daarom steeds luider. Vandaag wordt een demonstratie tegen het bewind gehouden in Cacak, een stadje dat zwaar door de bommenwerpers van de NAVO-landen is getroffen. De organisatoren willen kijken in hoeverre de autoriteiten de oppositie aan het woord laten.

De nationale dag van de Serviërs was gisteren een treurige gebeurtenis. In Kosovo toog de Servisch-orthodoxe patriarch Pavle naar het 'heiligdom' van het Servische nationalisme, Kosovo Polje. Daar vochten de Serviërs in 1389 vergeefs tegen de Turken, maar de slag geldt als het startpunt van de lange onafhankelijkheidsstrijd.

Slechts een handvol Serviërs durft nog in Kosovo te blijven. Niemand waagde zijn leven om Kosovo Polje te gedenken. Patriarch Pavle werd gisteren onder bescherming van de internationale troepenmacht KFOR naar het betonnen monument van Kosovo Polje gereden en stond er met wat priesters verloren bij.

De christen-democratische politicus Batic gaat in twintig steden handtekeningen inzamelen voor het aftreden van Milosevic. Een groep vooraanstaande Servische intellectuelen heeft gisteren ook het vertrek van Milosevic geëist. „Als u het Servische volk liefheeft zoals u zegt, moet u aftreden en uw ambt aan een regering van nationale redding overdragen”, aldus de groep Appèl 50.

De oppositiepartij van Zoran Djindjic, de Democratische Partij (DS), eiste dat de namen bekend worden gemaakt van de Servische en de Joegoslavische leiders wier tegoeden in het buitenland zijn bevroren. De partij wil de tegoeden aanwenden voor de wederopbouw van Servië.

Ruim zeventig personen uit het Servische culturele leven hebben de autoriteiten ertoe opgeroepen het verbod op het radiostation B92 op te heffen. B92, het enige echt onafhankelijke Servische radiostation, werd op 2 april gesloten, kort na het begin van de luchtacties van de NAVO boven Joegoslavië.

Repatriëring
De VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR is gisteren formeel begonnen met de repatriëring van Albanese vluchtelingen uit buurlanden naar Kosovo. De eerste groep van bijna vierhonderd Albanezen ging met de bus naar Pristina. Ook vertrokken bussen naar Prizren en Urosevac. Sinds het einde van de NAVO-luchtacties boven Joegoslavië zijn al ongeveer 400.000 vluchtelingen naar de Servische provincie teruggekeerd, maar dat deden ze op eigen initiatief.

De etnische Albanezen plunderen op grote schaal en vervolgen de achtergebleven Serviërs. De KFOR heeft voor het eerst nachtelijke uitgaansverboden uitgevaardigd in Prizren en Gnjilane, die tot vanochtend golden. Er zijn volgens schattingen van het Rode Kruis nog slechts 25.000 van de voorheen 190.000 Servische Kosovaren in de provincie. Andere schattingen zeggen dat de helft van de Serviërs er nog is.

De militie van de etnische Albanezen, het Kosova Bevrijdingsleger (UCK), voldoet, voorzover te overzien valt, aan de eisen van de KFOR tot ontwapening. De eerste fase daarvan moest gisteren tegen middernacht zijn afgerond. De UCK heeft zich volgens KFOR aan de afspraken gehouden.

De Britse krant The Guardian heeft vandaag op gezag van talrijke ex-UCK-voormannen, westerse diplomaten en ingewijden van de Albanese veiligheidsdiensten geschreven dat de leiders van de UCK hun eigen gelederen van mogelijke rivalen zuiveren. Zeker zes UCK-commandanten zijn vermoord in opdracht van onder anderen UCK-leider Hashim Thaci, die zich meedogenloos een weg naar de top van de beweging heeft geschoten.

Steeds minder mensen accepteren in Kosovo de Joegoslavische munteenheid dinar. Door de val van de munt en de gewijzigde politieke situatie willen de Kosovaren nu Duitse marken of Macedonische denar zien.

De Duitse minister van binnenlandse zaken Otto Schily heeft gisteren gezegd dat ongeveer 200.000 illegale Kosovaren in Duitsland moeten terugkeren naar hun vaderland.

De ministers van Binnenlandse Zaken van de deelstaten werden het er gisteren op een conferentie over eens om 300 politiemensen uit de deelstaten en van de federale overheid naar Kosovo te sturen. Vijftig beambten worden toegevoegd aan de onderzoeksstaf van het oorlogsmisdadentribunaal. Vandaag vertrekken de eerste kwartiermakers al naar Kosovo.

Zie ook:
„NAVO breidt interventieregio niet uit”

Harry the Nose gaat op zoek naar graven

VPKB ziet voor kerk sleutelrol op Balkan weggelegd