Voorpagina 18 juni 1999

Mogelijk valt in Keulen op top G-7 de beslissing

„Berlijn en Moskou
zullen sector delen”

Van onze buitenlandredactie
BERLIJN/NEW YORK – Duitsland en Rusland maken zich op om de Duitse sector in Kosovo en de bevelvoering in de top van de vredesmacht voor Kosovo (KFOR) te delen. Dit heeft de krant Berliner Zeitung vandaag gemeld. Het Duitse voorstel zou een einde moeten maken aan de Russische halsstarrigheid inzake Kosovo. Niet uitgesloten is dat op de top van de G-7-landen, die vandaag in Keulen begint, de beslissing over het strijdpunt valt.

De Duitse minister van Defensie Scharping heeft een hoge militaire gezant naar Moskou gestuurd die er met de Russische autoriteiten over heeft gesproken. Berlijn zou het initiatief begin deze week in het grootste geheim hebben ontplooid. Het resultaat van het overleg in Moskou is doorgegeven aan de NAVO in Brussel. Volgens de krant zullen Rusland en Duitsland de sector delen en zullen beide landen de leiding ervan om de zes maanden wisselen.

Intussen hebben Russische en Amerikaanse specialisten gedurende de afgelopen hun onderhandelingen over de rol die de Russen kunnen spelen in de vredesmacht voor Kosovo voortgezet. Tot nu toe leverden die besprekingen weinig op. Maar de Amerikaanse president Clinton verwacht dat een akkoord met Rusland over Kosovo ophanden is. Volgens hem zijn zo goed als alle problemen opgelost.

De Russische minister van Defensie Sergejev en zijn Amerikaanse ambtgenoot Cohen kwamen vanmorgen in de Finse hoofdstad Helsinki opnieuw bijeen in een poging een oplossing te vinden. Mogelijk schuiven ook de ministers van Buitenlandse Zaken Albright en Ivanov bij de gesprekken aan. Kern van het probleem is nog steeds dat de NAVO weigert de Russen een aparte sector te geven in de Servische provincie.

G-7
In Keulen begint vandaag de top van de G-7, de zeven grootste industrielanden. Het is onduidelijk of de lidstaten de top zullen gebruiken om Rusland extra toezeggingen te doen om het land over te halen zich inschikkelijker te betonen in Kosovo of dat Moskou de duimschroeven zal worden aangedraaid. De begrotingscommissie van de Amerikaanse Senaat pleitte gisteren voor het opschorten van 750 miljoen dollar (1,5 miljard gulden) hulp aan Rusland als Moskou moeilijk blijft doen over de Russische claim op een eigen sector in Kosovo. Het Witte Huis liet onmiddellijk kritiek horen, omdat zo'n maatregel volgens woordvoerder Joe Lockhart „een oplossing van de problemen rond het vliegveld van Pristina zeker niet makkelijker maken.”

De Amerikaanse regering is verder bang dat zo'n vijandige houding van de Senaat pogingen ondermijnt om de ontwapeningsbesprekingen met Moskou weer op gang te brengen. President Clinton dreigde vanuit Europa met een veto, maar zijn Democratische partijgenoten en de Republikeinen leken daarvan niet erg onder de indruk. De Senaat en het Witte Huis zaten wel op één lijn ten aanzien van hulp aan Joegoslavië. Daarvoor werd 535 miljoen dollar (1,07 miljard gulden) beschikbaar gesteld. Beide politieke partijen waren het erover eens dat Servië geen cent krijgt zolang het dictatoriale regime van Milosevic aan de macht blijft.

Intussen zijn zeker 50.000 Serviërs gisteren Kosovo ontvlucht sinds NAVO-troepen het land zaterdag binnentrokken. Vanmorgen bleek dat een groot deel van de Serviërs in de Zuid-Kosovaarse stad Orahovac ondanks bemiddelingspogingen van de Gele-Rijderscommandant Van Loon toch wil vertrekken naar Servië, uit angst voor represailles van etnische Albanezen. Bijna 30.000 etnisch Albanese vluchtelingen zijn in de afgelopen dagen teruggekeerd. Daarbij zijn ongeveer vijftig ongelukken met landmijnen gebeurd.

Beetje bij beetje wordt ook duidelijk hoezeer de Serviërs in Kosovo hebben huisgehouden. Britse en Franse KFOR-troepen ontdekten gisteren opnieuw plaatsen die de gruwelijke sporen dragen van wreedheden begaan tegen de Albanese bevolking. „Niet alleen dagelijks, maar bijna elk uur” worden zulke sporen blootgelegd, zei een woordvoerder in Londen. Britse troepen ontdekten gisteren in Pristina in het voormalige hoofdkwartier van de politie een mogelijke folterkamer. Franse troepen stuitten in noordelijk Kosovo op verschillende plaatsen waar de stoffelijke resten van mensen liggen. De Britse regeringswoordvoerder zei dat er ten minste 10.000 burgers in Kosovo zijn vermoord.

Zie ook:
KFOR verbijsterd over gruwelen in Kosovo

Macht Milosevic brokkelt steeds verder af

Amerikanen zoeken toenadering tot oppositieleden Joegoslavië

Deel Serviërs wil weg uit Orahovac

Verschaffen identiteitspapieren Kosovaren enorme taak Unmik

Berlijn: UCK desnoods met geweld ontwapenen