NAVO schort bombardementen op

NAVO-secretaris-generaal Solana kondigde in Brussel aan dat de bombardementen vooralsnog worden stopgezet. Hij deed dat nadat generaal Clark, de opperbevelhebber van het bondgenootschap in Europa, hem had verzekerd dat de Joegoslaven waren begonnen zich uit de Servische provincie terug te trekken.

Gisteravond aanvaardde de VN-Veiligheidsraad, met veertien stemmen voor en een Chinese onthouding, een resolutie over Kosovo. Kort daarop beval de NAVO-raad de internationale vredesmacht KFOR de Servische provincie binnen te trekken. KFOR-chef generaal Jackson zal beslissen wanneer de intocht precies plaatsvindt. Volgens NAVO-woordvoerder Shea is dat binnen 24 uur.

In Kosovo zal de macht zorgdragen voor een veilige terugkeer van de naar schatting 780.000 etnisch Albanese vluchtelingen. „Vrede in Kosovo ligt nu in het verschiet, maar we zijn er nog niet”, sprak de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Albright.

„Ik roep alle partijen in het conflict ertoe op deze kans op vrede te benutten”, zo aldus Solana. Hij verzekerde de Servische bewoners van Kosovo dat KFOR ook voor hun veiligheid zorg zal dragen. De Kosovo-oorlog is iets dat nooit meer in Europa mag gebeuren, zei hij.

Voor het eerst sinds het begin van de oorlog sprak de Joegoslavische president Milosevic de bevolking toe. De agressie van de NAVO is nu voorbij en het Joegoslavisch volk en leger hebben de aanvallen heroïsch doorstaan, zei het staatshoofd.

Over de aftocht uit Kosovo maakten NAVO-militairen en een delegatie van het Joegoslavische leger woensdagavond afspraken. De doorbraak werd toen na vijf dagen onderhandelen op een militaire basis in het Macedonische Kumanovo tot stand gebracht. Daarbij verplichtte Belgrado zich de ongeveer 40.000 Joegoslavische soldaten, politiemensen en paramilitairen binnen elf dagen terug te trekken.

Machtsvacuüm
De invasie van KFOR, die in korte tijd een omvang van 51.000 soldaten moet hebben, begint onmiddellijk daarna. Beide zijden willen voorkomen dat tijdens de operatie, die ”Joint guardian” is gedoopt, een machtsvacuüm in de provincie ontstaat. Daarvan zou het Kosova Bevrijdingsleger UCK met aanvallen op Servische burgers en militairen kunnen profiteren.

Bij de Macedonische grens stond gisteren een voorhoede van zo'n 19.000 KFOR-troepen klaar. Britse militairen, onder wie door Londen ingehuurde Nepalese Ghurka's, vormen de speerpunt van de oprukkende troepen. De internationale vredesmacht –bestaande uit de Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Frankrijk, Duitsland en Italië– zal in vijf verschillende sectoren in de provincie opereren. Het is vrijwel uitgesloten dat ook Rusland, door de Kosovo-Albanezen als bondgenoot van Servië beschouwd, een sector krijgt toegewezen.

Ook Nederlandse militairen gaan de komende dagen naar Kosovo, zo zei minister Van Aartsen van Buitenlandse Zaken. Zij gaan daar onder Duitse leiding opereren. De 2050 door Nederland toegezegde militairen zullen volgens Van Aartsen zeker een jaar in Kosovo blijven.

Binnen 48 uur wil de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR met een omvangrijk konvooi hulpgoederen naar de provinciehoofdstad Pristina brengen. In pamfletten en op de radio worden de vluchtelingen ertoe opgeroepen rustig af te wachten.

De Joegoslavische terugtrekking moet volgens een nauwkeurig omschreven tijdschema via vier voorgeschreven routes plaatsvinden. Ook heeft het Joegoslavisch leger zich verplicht op zijn route naar het noorden alle mijnenvelden te vegen of op zijn minst te melden waar zich landmijnen en boobytraps bevinden.

In de nacht van woensdag op donderdag voerde de NAVO, wellicht voor het laatst, bomaanvallen uit. In 443 acties werden vooral tanks en artilleriestellingen in Kosovo bestookt.

Clinton wijst NAVO aan als overwinnaar

„Iedereen een gelukkige vrede”

Bommen in getallen

„De helden, dat is het volk”

Nederlandse troepen al snel naar Kosovo