Gezanten zetten overleg met Milosevic voort

Kosovo-bemiddelaars
voorzichtig optimistisch

Tsjernomyrdin zei dat het gesprek, dat na enkele uren werd afgebroken, hoop biedt op een oplossing voor het Kosovo-conflict. Wat er precies besproken is, zei hij niet. Hij noemde het volgens het Joegoslavische persbureau Beta een goed teken dat het Servische parlement het plan vanmorgen in een buitengewone zitting zou bespreken.

Ahtisaari, die namens de EU bemiddelt in het conflict, had het al over „het begin van het vredesproces” en over „een historisch ogenblik voor Joegoslavië.” Hij zei echter niet op zeer korte termijn de ondertekening van een document te verwachten. De verwachting was dat Ahtisaari de staats- en regeringsleiders vandaag nog tijdens de EU-top in Keulen zou inlichten over zijn missie.

Bestuderen
De Servische staatstelevisie zei dat Joegoslavië het plan zal bestuderen en vandaag zijn standpunt zal bepalen. In het plan staan de belangrijkste resoluties die begin mei zijn aanvaard door de G-8, de zeven grootste industrielanden en Rusland. Daarin is onder meer een „internationale militaire en burgeraanwezigheid” in Kosovo voorzien.

Het voorstel bevat een eventuele Russische militaire aanwezigheid in Kosovo, als onderdeel van een internationale vredesmacht. De Russen hebben een eigen bevelsstructuur, maar de NAVO heeft gisteren beklemtoond dat er geen sprake is van een opdeling van de omstreden provincie in een door de Russen gecontroleerd Servisch deel en een NAVO-sector voor de Albanese Kosovaren.

De Russische inbreng is groter dan de NAVO wenste, maar dat kan juist president Slobodan Milosevic dwingen akkoord te gaan.

Van Franse zijde werd positief op de nieuwe ontwikkeling gereageerd. De Franse president Jacques Chirac sprak van „een belangrijke gelegenheid om een politieke overeenkomst tot stand te brengen.” Chirac zei verder niet te kunnen inzien hoe de Servische autoriteiten nog langer verzet kunnen bieden aan een oplossing die door de gehele internationale gemeenschap wordt geëist.

In New York zei VN-rapporteur Sergio Vieira de Mello gisteren in de Veiligheidsraad dat „er onbetwistbaar bewijs voor is dat het geweld tegen burgers in Kosovo georganiseerd en goed voorbereid was en ten doel had hen voorgoed te verdrijven.”

Fel tegen
Militaire adviseurs van Tsjernomyrdin zijn fel tegen het vredesplan voor Kosovo dat hij is overeengekomen met Talbott en Ahtisaari. Volgens de Russische tv-zender NTV geloven de militairen dat Tsjernomyrdin de belangrijkste eis van Moskou aan het adres van de NAVO, het onmiddellijk stoppen met bombarderen, heeft laten vallen.

Daarmee zou volgens hen de rol van de VN zijn uitgespeeld en zou de oplossing van het Kosovo-probleem in handen van NAVO-generaals zijn gegeven, meldt NTV. Dat betekent volgens de militaire adviseurs schending van de principes die Rusland tot dusver hanteerde voor de oplossing van de Kosovo-crisis.

In Peking verklaarden de Russische minister van Buitenlandse Zaken Igor Ivanov en diens Chinese ambtgenoot Tang Jiaxuan dat voortzetting van de NAVO-aanvallen de crisis verergert en de stabiliteit in Europa en elders in de wereld in gevaar brengt.

Intussen bespreekt de Amerikaanse president Clinton vandaag met de leiders van de verschillende krijgsmachtonderdelen de militaire opties voor Kosovo, waaronder een mogelijk grondoffensief. Dat heeft minister van Defensie Cohen gisteren aangekondigd.

Cohen zei dat de regering vooralsnog vasthoudt aan de luchtcampagne van de NAVO en geen plannen heeft voorbereid om grondtroepen anders dan als vredesmacht in te zetten. Maar in het overleg met de gezamenlijke chefs van staven zal „het hele scala” met betrekking tot Kosovo aan de orde komen, „waaronder de overweging of er een grondoptie moet komen of kan komen”, zei Cohen.

In een toespraak op de luchtmachtacademie in Colorado heeft Clinton gisteren gezegd dat de Verenigde Staten 7000 van de ongeveer 50.000 militairen zullen leveren voor een voorziene vredesmacht, die in Kosovo gestationeerd zal worden wanneer de Joegoslavische president Slobodan Milosevic voldoet aan de eisen van de NAVO om de luchtoorlog te stoppen.