Voorpagina 1 juni 1999

Ontmoeting in Bonn over missie Belgrado

Fischer: Er zit schot in
het diplomatiek overleg

Van onze buitenlandredactie
HAMBURG – Er zit beweging in het diplomatiek overleg over de oplossing van de Kosovo-crisis, zei de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Joschka Fischer aan de vooravond van het overleg tussen de Kosovo-gezanten van EU, VS en Rusland in Bonn, vanmiddag.

Volgens Fischer is dat mede te danken aan „talrijke internationale activiteiten die niet zijn openbaar gemaakt.” Die activiteiten vonden volgens hem plaats na het laatste bezoek van de Russische gezant Tsjernomyrdin aan Belgrado.

Belgrado bevestigde gisteren in te stemmen met de uitgangspunten zoals die zijn verwoord door de G-8, de zeven grootste industrielanden plus Rusland, en riep de VN-Veiligheidsraad in een resolutie op een einde te maken aan de crisis. „Conform zijn consequente vredespolitiek en de verdediging van zijn vrijheid, aanvaardt de Federale Republiek Joegoslavië de uitgangspunten die zijn vastgesteld door de G-8”, aldus een regeringsverklaring.

Die punten zijn: onmiddellijk einde van het geweld en de repressie in Kosovo, terugtrekking van de Joegoslavische strijdkrachten uit de provincie, een internationale veiligheidsaanwezigheid, een overgangsregering en een veilige terugkeer van de Kosovaarse vluchtelingen. De VS en de EU hebben sceptisch gereageerd op de verklaring van Belgrado. Zij willen daadwerkelijke bevestiging van de voornemens zien, alvorens die serieus te nemen.

„De doorslag geeft dat Rusland hier klaarblijkelijk nu sterkere druk uitoefent”, aldus Fischer. Volgens hem moet er nog wel antwoord gevonden worden op de vraag hoe de door het Westen gewenste ”robuuste vredesmacht” wordt samengesteld.

De gezanten Tsjernomyrdin, Talbott en Ahtisaari ontmoeten vanmiddag in Bonn bondskanselier Schröder en Fischer. Tijdens die bijeenkomst bepalen zij of een missie naar Belgrado kans van slagen heeft. Is het antwoord ja, dan reizen Tsjernomyrdin en de Finse president Ahtisaari morgen naar de Servische hoofdstad voor een onderhoud met de wegens oorlogsmisdaden aangeklaagde Joegoslavische president Milosevic.

De woordvoerder van Schröder benadrukte dat het dan beslist niet om onderhandelingen gaat. Milosevic wordt volgens hem alleen opnieuw geconfronteerd met de eisen van de NAVO, die hij moet inwilligen om een eind te maken aan de NAVO-luchtacties. Bij een mislukking van Athisaari's missie zou Finland als komend EU-voorzitter direct aan geloofwaardigheid inboeten.

Behoedzaam
Tsjernomyrdin toonde zich optimistisch over het komend overleg, terwijl de Russische premier Stepasjin „reële kansen” ziet voor beëindiging van het conflict. Ook de Franse minister van Buitenlandse Zaken Védrine meent dat „het beslissende moment” nadert.

De regering-Clinton reageerde behoedzaam. Een woordvoerder van Clintons Nationale Veiligheidsraad, Michael Hammer, zei dat „iedereen zich afvraagt of er een doorbraak aan zit te komen.” Hij noemde dit „een beetje voortijdig” en wees erop dat Milosevic wel eerder positieve signalen gaf, om daar later op terug te komen. Hammer zei dat het duidelijk is dat Milosevic nog niet bereid is een internationale troepenmacht te accepteren die de NAVO als kern heeft. Ook resten er vragen over Milosevic' bereidheid alle Servische militairen uit Kosovo terug te trekken, aldus Hammer.

Schröder sloot gisteren na afloop van een bijeenkomst met de Sloveense premier Janez Drnovsek iedere Duitse deelname aan een grondoffensief van de NAVO in Joegoslavië uit. „Voor Duitsland zal er geen sprake zijn van het leveren van een bijdrage aan grondtroepen”, zei Schröder na een weekeinde waarin Fischer opnieuw vanuit diens zijn achterban –de Groenen– onder druk was gezet wegens de luchtaanvallen.

Een invloedrijk parlementslid van de Groenen, Angelika Beer, zou de NAVO-strategie „absurd” hebben genoemd. Beer, defensiewoordvoerster van de Groenen, zei tegen het weekblad Focus dat de NAVO de luchtaanvallen moet staken „of moet kiezen voor militaire escalatie.”

De voormalige Zweedse premier Carl Bildt, een van de VN-gezanten voor de Kosovo-crisis, plaatste vraagtekens bij de aanklacht van het Joegoslavië-tribunaal tegen Milosevic. Bildt wees erop dat niet alleen Milosevic, maar bijna de gehele Joegoslavische politieke en militaire leiding is aangeklaagd. Hij herinnerde eraan dat in het conflict in Bosnië kon worden vermeden met veronderstelde oorlogsmisdadigers rond de tafel te gaan zitten door met Milosevic te praten. Bildt ontkende dat hij binnenkort naar Belgrado zal reizen en dat een gesprek met Milosevic op zijn „verlanglijstje” staat.

Zie ook:
Grensgebied Albanië en Kosovo gevaarlijker

Belgen zijn maffia te snel af

Macedonië wil compensatie NAVO

Serviërs mishandelen gevangenen

Geheim vredesplan voor Milosevic

Ook protestanten in Kosovo vluchten voor de Serven