Voorpagina 31 mei 1999

Seselj ziet ruimte voor NAVO-macht in Kosovo

„Joegoslavië kan best
een beetje inbinden”

Van onze buitenlandredactie
BELGRADO – Onder hevige bombardementen op Joegoslavië, die gisteren een tiental burgers het leven hebben gekost, lijkt de Joegoslavische top iets meer genegen een compromis met de NAVO te zoeken. De NAVO bestookte gisteren onder meer een brug in Varvarin in Zuid-Servië en naar verluidt een konvooi Europese journalisten.

Zelfs de ultranationalist Vojislav Seselj, de Servische vice-premier, zag gisteren plotseling mogelijkheden voor NAVO-troepen in Kosovo. „Joegoslavië kan best een beetje inbinden als dat de oorlog beëindigt”, vindt Seselj, voorheen een van de meest fanatieke tegenstanders van elke buitenlandse troepenmacht op Joegoslavisch grondgebied.

Tijdens de weekwisseling lijkt de Joegoslavische president Slobodan Milosevic bereid geworden een regeling te treffen op basis van de punten die door de G-8 zijn opgesteld. Deze club van rijkste en meest prominente geïndustrialiseerde landen en Rusland heeft vredesvoorstellen geformuleerd die de vijf eisen van de NAVO grotendeels overlappen. Het grote verschil zit hem in de vooraanstaande rol die de Verenigde Naties en met name Rusland spelen bij een 'G-8-regeling', terwijl de NAVO de VN buiten spel heeft gehouden.

Maar de VS en een aantal NAVO-landen wantrouwen Tsjernomyrdin net zo zeer als zijn gesprekspartner in Belgrado. Ze houden de zaak liever geheel in eigen hand. In Londen is ontkend dat de NAVO in het geheim voorbereidingen treft om 150.000 man naar Kosovo te sturen.

Het Joegoslavische leger heeft 150.000 man in Kosovo, die de Servische provincie moeten verdedigen tegen „agressie op de grond” van de NAVO, zegt de commandant van het derde Joegoslavische legerkorps, generaal Nebosja Pavkovic, in een vraaggesprek met de krant Novosti dat morgen wordt gepubliceerd.

,Wij bereiden ons voor op alle soorten agressie op de grond. De NAVO moet rekenen op zware verliezen", aldus Pavkovic. Volgens de generaal heeft het Joegoslavische leger slechts 'minieme' verliezen geleden door de NAVO-bombardementen omdat eenheden en materieel ,lang voor de agressie" waren verplaatst.ô De NAVO heeft gisteren benadrukt dat ze steeds meer geweld gebruikt zolang de Joegoslavische leider Slobodan Milosevic niet duidelijk verklaart alle eisen van de NAVO in te willigen. NAVO-woordvoerder Shea zei dat Milosevic dit moet doen en moet tonen dat het hem ernst is door te beginnen zijn troepen uit Kosovo weg te halen. Dit zijn nu de minimumeisen voor het bondgenootschap om de verwoestende bombardementen te staken.

De ontreddering in Joegoslavië geeft zorgen over het verrijkt uranium dat het land bezit. Het specialistische weekblad Jane's Defence Weekly schrijft in de juni-uitgave dat onder de huidige oorlogsomstandigheden 60 kilo verrijkt uranium in duistere handen kan vallen of dat Belgrado het uranium bij onderhandelingen kan gebruiken.

Sanatorium
Er zijn inmiddels nog meer bommenwerpers ingeschakeld. Het aantal toestellen dat de oorlog tegen Joegoslavië voert is nu bijna 1100, 769 Amerikaanse en 320 Europese gevechtsvliegtuigen. Er zijn circa 30.000 aanvalsvluchten uitgevoerd sinds de NAVO-landen op 24 maart de oorlog tegen Joegoslavië begonnen.

Gisteren zijn de aanvallen overdag dankzij goed weer opnieuw verhevigd. De NAVO-gevechtsvliegtuigen troffen in het onbeduidende plaatsje Varvarin een brug over de Velika Moravarivier, 145 kilometer ten zuidoosten van Belgrado. De NAVO erkende gisteravond de brug te hebben getroffen als een „legitiem doelwit.”

Zeker 22 mensen zijn omgekomen, volgens het persbureau Tanjug, en veertig mensen zijn gewond geraakt, bij verschillende NAVO-aanvallen. Reddingsploegen met circa vijftien bootjes zoeken in de rivier Morava naar stoffelijke resten en overlevenden van een aanval op een brug. Op het moment van de aanval reden er veel voertuigen op de brug.

Bij Prizren in Kosovo is gisteren bij de inslag van een bom een Servische chauffeur gedood en zijn drie West-Europeanen gewond geraakt, een Britse journaliste, een Portugese verslaggeefster en een Franse filosoof.

Verder zijn vanochtend vroeg in een sanatorium in de Zuidoost-Servische plaats Surdulica zeker tien doden gevallen toen het werd getroffen door twee raketten van de NAVO. Er is een onbekend aantal gewonden, meldde de overheidszender Radio Servië. De ene raket trof een bejaardenhuis op het terrein van het sanatorium en de andere een paviljoen waar vluchtelingen waren ondergebracht.


Zie ook:
CARE-hulpverleners tot celstraf veroordeeld

„Serviërs begrijpen goed wat er gebeurt”

Oorlogsmisser

„Britten plannen oproep artsen voor Kosovo”

„Oorlog op Balkan is meer regionaal dan religieus”