Voorpagina 28 mei 1999

Ook NAVO-landen reageren verdeeld

China en Rusland
keuren aanklacht af

Van onze buitenlandredactie
WASHINGTON – De uitgebrachte aanklacht tegen de Joegoslavische president Slobodan Milosevic leidt tot uiteenlopende reacties. De Amerikaanse president Bill Clinton juichte de stap van het Joegoslavië-tribunaal in Den Haag toe, terwijl Moskou, Peking en ook Parijs gisteren de aanklacht veroordeelden.

Clinton gaf vanaf zijn vakantieadres in Florida een verklaring uit waarin hij stelde dat de aanklacht toekomstige oorlogsmisdaden zou kunnen voorkomen. Bovendien maakt de aanklacht duidelijk aan de Servische bevolking „wie verantwoordelijk is voor het conflict.”

Moskou veroordeelde de stap van Den Haag. Het ministerie van Buitenlandse Zaken in Moskou noemde de aanklacht een „ernstige ondermijning” van het gezag van het tribunaal.

De Russische Balkangezant Viktor Tsjernomyrdin, die de afgelopen 2 dagen langdurig overleg voerde met de Amerikaanse onderminister van Buitenlandse Zaken, Strobe Talbott, en de Finse president, Martti Ahtisaari, zei: „Vandaag hebben we de eindstreep in het onderhandelingsproces bereikt, maar iemand moest zonodig obstakels plaatsen op de weg naar een vreedzame dialoog.” Tsjernomyrdin is ontevreden over de onderhandelingen die hij de afgelopen 2 dagen heeft gevoerd met de Amerikaanse en Europese bemiddelaars Talbott en Ahtisaari. Vandaag vertrok hij weer naar Belgrado om te praten met de Servische autoriteiten. Ook China meende dat de kans op een politieke oplossing aanzienlijk wordt verkleind door de aanklacht.

De Franse minister van Binnenlandse Zaken, Jean-Pierre Chévènement, verweet het tribunaal er een „pseudo-moralistische visie” op na te houden in plaats van een „politieke.” Maar na een telefonisch onderhoud waren de Franse president Jacques Chirac en Clinton het er echter over eens dat „de ethiek en de wet aan onze kant staan.”

NAVO-lidstaat Griekenland was negatief. Athene sprak van een „politieke blunder.” De vredesgezant van de Verenigde Naties en Slowaakse minister van Buitenlandse Zaken, Eduard Kuken, uitte soortgelijke twijfel. „Ik denk dat Milosevic zijn standpunt zal verharden”, aldus Kuken, die verwachtte dat het werk van de onderhandelaars nu veel moeilijker wordt.

De Britse minister van Buitenlandse Zaken, Robin Cook, verwierp de kritiek. Hij stelde dat er geen sprake mag zijn van een akkoordje waarbij Milosevic buiten schot zou blijven. „Oorlogsmisdadigers moeten terechtstaan.” Cooks Duitse collega, Joschka Fischer, reageerde voorzichtiger. „We zullen mogelijk in een paar dagen weten of de aanklacht ons werk moeilijker of gemakkelijker maakt.”

VN-secretaris-generaal Kofi Annan sprak zijn steun uit voor de beslissing van het VN-tribunaal om Milosevic als eerste zittende president aan te klagen wegens oorlogsmisdaden.

Vrees
Politieke tegenstanders van de Joegoslavische president Slobodan Milosevic hebben gisteren de vrees uitgesproken dat hij in Servië aan macht zal winnen als gevolg van de door het Joegoslavië-tribunaal uitgebrachte aanklacht. „Nu is Milosevic in een hoek gedrukt en is er geen enkele aanleiding meer voor hem om een compromis te sluiten”, zei Vojin Dimitrijevic, de directeur van het Belgradose Centrum voor de Mensenrechten.

Een woordvoerder van de Servische Burgeralliantie, Goran Svilanovic, zei te verwachten dat de staatsmedia de aanklacht zullen afschilderen als een aanval die gericht is tegen het Servische volk, niet tegen Milosevic, en dat de positie van de Joegoslavische president hierdoor alleen maar versterkt zal worden.

Daarentegen zei de politieke leider van de Albanese Kosovaren, Ibrahim Rugova, voor de Franse televisie dat de aanklacht tegen Joegoslavië de vrede in Kosovo juist dichterbij brengt. „Kosovo wordt al 10 jaar onderdrukt. Degenen die dat doen moeten worden berecht”, aldus Rugova.

Intussen lijkt de Joegoslavische president Milosevic zich helemaal niets aan te trekken van de aanklacht wegens oorlogsmisdaden in Kosovo die het Joegoslavië-tribunaal gisteren tegen hem indiende. Zo kwam hij althans over op de Griekse oud-premier Mitsotakis, die gisteren een uur met Milosevic sprak. „Het leek hem niets te doen”, aldus Mitsotakis, die zei dat Milosevic nog altijd bereid was tot onderhandelingen als de NAVO goede wil toonde.

Zie ook:

Van Aartsen: Aanklacht tegen Milosevic terecht

Tsjernomyrdin doet „laatste” poging

Arbour deinst niet terug voor Milosevic

„Daar begint het mee,
met ontslag”

Van Boven: Positie Milosevic verzwakt

Conferentie wil stabiliteitspact

„Maffia ronselt vrouwen
uit Kosovo”

Cohens voorstel status Kosovaren haalt het niet

Kerkleiders in Servië ontkennen zuiveringen